Süt İzni Kullandırmayan İşveren, Ücreti %50 Zamlı Öder

Doğum yapan çalışanların günün belirli saatlerinde bebeklerini emzirmeleri için çalışmayı bırakmaları anlamına gelen süt izni, 4857 sayılı İş Kanunun 74. maddesinin 7. fıkrasında tanımlanmıştır.

İş Kanunu'nun 74'üncü maddesi uyarınca kadın işçilere bir yaşından küçük çocuklarını emzirmeleri için günde toplam 1,5 saat süt izni verilir. Bu süre çalışma süresinden sayılmakla beraber hangi saatler arasında ve kaça bölünerek kullanılacağını işçi belirler.

Büyükşehirlerde eve gidiş gelişin zor olması, birçok işyerinde emzirme odalarının bulunmaması nedeniyle genel olarak kadın işçiler süt iznini işe 1,5 saat geç gelerek veya erken çıkarak kullanmaktadır.

İş sözleşmelerinde daha düşük süre kararlaştırılmamışsa haftalık çalışma saati 45 saat olup işçiye haftalık 45 saatten fazla çalışırsa bu süreler için fazla çalışma ücreti (fazla mesai) ödenir. Fazla çalışma ücreti, işçinin saat başına düşen ücretinin %50 yükseltilmesiyle hesaplanır.

Kullandırılmayan Süt İzninin Ücreti Nasıl Hesaplanmalıdır?

Süt izni mevzuattan gelen bir zorunluluk olup işverenin bir yaşından küçük çocuğu olan kadın işçiye günlük 1,5 saat süt izni vermesi gerekmektedir. Çalışana süt izni kullandırılmayan günlerde ki 1,5 saatlik sürenin ücreti %50 yükseltilmesiyle ödenmesi gerekmektedir.

Aleyhte karar veren yerel mahkemelere karşı Yargıtay, süt izni verilmesi hususu 4857 sayılı İş Kanunu'nun ilgili maddesinde işverenin insiyatifine bırakılmadığı belirtilerek; "işçinin süt izni kullanması gerektiği halde bu iznin kullandırılmaması durumunda, kullandırılmayan sürenin tespiti ile % 50 zamlı ücret üzerinden hesaplama yapılması gerektiğinin kabulü Anayasanın 50/2. maddesine ve amaçsal yorum benimsemek suretiyle 4857 sayılı Kanun'un ruhuna daha uygun düşeceğinden hükmün bozulması gerekmiştir" denilmiştir. (Yargıtay 22. Hukuk Dairesi 2015/1076 E., 2016/18050 K. , Yargıtay 22. Hukuk Dairesi 2015/12878 E.,2016/17527 K.)

Süt İzni Günlük 1,5 Saatten Fazla Olabilir Mi?

Mevzuatta yer alan hükümler en az yani asgari süreler olup iş sözleşmesi veya işyeri uygulaması ile bu süreler artırılabilir. Örneğin işçi ile işveren arasında imzalanan iş sözleşmesinde süt izni günlük toplam 2 saat olarak belirlenmişse bu şekilde uygulanacaktır ancak sözleşmede bu süre toplam 1 saat olarak geçerse sözleşmenin ilgili maddesi geçersiz olup 1,5 saat süt izni kullandırılması gerekmektedir.

Volkan Köse - İş Hukuku ve Sosyal Güvenlik Uzmanı