YKS ve Hal-i Pür Melalimiz

Temmuz ayının başında açıklanan lise geçiş sınavlarından sonra bu hafta da YKS sonuçları açıklandı. Açıklanan bu sonuçların toplumun tüm katmanları tarafından ince bir tahlile ihtiyacı olduğu ayan beyan ortada durmaktadır. Pandemi, ekonomi, enflasyon, deprem, seçim derken son yıllarda giderek kötüleşen eğitim alanına mercek tutmanın önemi her zamankinden daha fazla önem kazanmış durumdadır. Gerek LGS gerekse de YKS sonuçlarını incelediğimiz de karşımıza çıkan tablo bence her bir vatan evladını ürkütmelidir.

2023 yılı YKS sınavlarının temel yeterlilik bölümü (TYT) ve Alan yeterlilik bölümlerinin (AYT) ortalamaları aşağıda olduğu gibi gerçekleşmiştir.

TYT AYT

40 sorulu matematik testinin ortalaması. 8,2

24 soruluk Türk dili ve edebiyatı ortalaması 5,7

40 soruluk Türkçe testinin ortalaması 20

10 soruluk tarih 1 ortalaması 1,7

20 soruluk sosyal bilimler testinin ortalaması 8,6

6 soruluk coğrafya 1 ortalaması 1,3

20 soruluk fen bilimleri testinin ortalaması 3,5

40 soruluk Sosyal bilimler 2 testinin ortalaması 7,3

Açıklanan YKS veriler ile daha önce açıklanan LGS verileri birçok sorunumuzu açık seçik önümüze koymakla beraber Türk milli eğitiminin başından beri başarısız olduğu dil, matematik ve fen bilimleri alanlarının yanına ne yazık ki Türkçe ve Sosyal alanlarını da eklediğini bizlere göstermektedir. Zorunlu hale getirilen ve tam 4 kocaman yıl süren, binlerce saat ders olarak okutulan tarih dersinden dahi ortalama bir Türk öğrencimizin 2 soruyu doğru cevaplandırmasını nasıl yorumlamak lazım?

Coğrafya veya felsefe grubu derslerinin ve hatta din kültürü ve ahlak bilgisi dersinin ortalamalarının da 1,5-2 aralığında olması artık eğitimdeki muhasebenin aciliyetini hepimize göstermektedir. Tek başına tüm eğitim sistemimizi ilzam etmese de liselere geçiş ve yükseköğretime geçiş sınavları ile MEB'in hazırladığı Abide ve Uluslararası Pisa TOEFL, İELTS gibi sınav içerikleri ve sonuçları dikkatli incelendiğinde bölge, sınıf, cinsiyet, alan, tür vb kırılımlarla istatistiklere girildiğinde tablo çok daha net olarak karşımıza çıkacaktır. Çağdaş ve muasır medeni ülkeleri model aldığını iddia eden toplumun ve yöneticilerin eğitim gündemini ilk sıraya alıp bilimsel veriler eşliğinde gerekenleri yapmalarının zamanı çoktan gelmiştir.

Son yıllarda sayıları ve kontenjanları oldukça fazla artan ve ülkemizin her ilinde en az bir tane bulunan üniversitelere girmek artık geçmişteki kadar zor değil kuşkusuz. Geçen yıl başlayan ve bu yılda devam eden baraj puanını kaldırılması hususu boş kalan üniversite kontenjanları nispeten doldursa da pek çok öğrencimiz hala boş kontenjanların bulunmasına rağmen tercih yapamayıp ertesi yıla beklemeye devam ediyor. Öğrencilerimizin üniversite kontenjanlarının boş olmasına rağmen tercih yapmamalarını, bir veya iki yıl gibi uzun bir zamanı kaybetme, dershaneler ve kurslar aracılığıyla ekonomik olarak bir bedel ödemeyi göze almalarının nedenlerine baktığımızda aslında lise de olduğu gibi giderek "yüksek lise " görünümüne ve standardına gelen üniversite ekosisteminin hal-i pür melalinin muhatapları tarafından anlaşıldığı görülecektir. Dünya ölçeğindeki kriterlere göre nitelikli lise ve üniversitelerimizin kontenjanlarının ise hemen dolması ve buralara girmek için yüzbinlerce öğrencinin kapıda beklemesini de bu bağlamda değerlendirmek gerekmektedir.

Bu ve benzeri yapısal sorunları elbette kısa bir zamanda halledemeyeceğimiz aşikâr ancak bu ve benzeri sorunları sürekli halde ve yapıcı eleştiri kapsamında dile getirmeye devam edeceğiz. Tercih döneminin tam içinde olduğumuz bu hafta üniversite yolcusu gençler için birkaç tavsiyeyi de maddeler olarak sunacağım;

1. Puan ve sıralama durumunu dikkate alarak kılavuzu dikkatli bir şekilde inceleyin

2. Gerçekten okumak istediğiniz bölümleri-alanları zihninizde netleştirin

3. Okumak istediğiniz şehir ve üniversiteleri iletişimin geniş imkânları çerçevesinde tam olarak inceleyin

4. Vakıf üniversitesi tercih edecek iseniz öğrenim ücretleri ile ilave edilen diğer ücret ve şartları iyice okuyun

5. Sevmediğiniz ama puan sınırlaması dolayısı ile yazdığınız bölümü kazandığınızda ertesi yıl başarı katsayınızın yarısının gideceğini unutmayın

6. Gelecek yıllarda etkinliği artacak puanları görece şu an düşük olan onlarca yeni bölümün, puanları yüksek "etiketi" olan bölümleri geçeceğini unutmayın

7. Sanayi ve hizmet sektörlerinin ihtiyacı olan ara ve teknik eleman yetiştiren bölüm ve üniversitelerin iş hayatında kısa zamanda sizlere büyük fırsatlar sunacağını unutmayın

8. Ek yerleştirmeyi bekleme veya bir sonraki yıl hazırlanma düşüncesi yerine insanoğlunun en büyük değeri olan zamanı kaybetmeden ve yeni senenin bilinmezliği ile ekstra zorluklarını dikkate alarak tercihlerinizi yapın

Tercih yapacak tüm öğrencilerimize başarılar diliyorum.