Arinna'nın Anadolu'ya ve İnsanlara Dokunan Işığı
Bence günümüze geçmişten ulaşan bir sanat eseri, bir motif kültür elçisi niteliğinde aktarım beşiğidir. Demem o ki, tarihsel somut herhangi bir form, esasında bir insanlık geçişini bir diğerine mayalamaktadır. Bu yazıda, Arinna'ya ait izlerin hangi bölgelerde ve hangi eserlerde karşımıza çıktığını samimiyetle aktarmak isterim.
Vatan, sadece coğrafi bir alan değil; ruhun kişisel hafızasıdır. İnsan ve toprak arasındaki ilişki, içsel bir yankı uyandırır, ayağımızın bastığı toprak, gözümüzün gördükleri, duyduklarımız, bize "ben buradan geldim, buraya aitim" der. Sevginin saf hali, güneşin toprağa sevgisi yani realite bulmuş vatan sevgisi, içgüdüsel korumadan nasıl bahsederim… diye düşünürken bu yazıda, Arinna' dan bahsetmek istedim.
Anadolu'nun kadim topraklarında Arinna'nın etkisi, sadece Hitit saraylarının duvarlarında değil; günümüze ulaşan taş kabartmalarda, höyük kazılarında ve kutsal mekanların kalıntılarında hayat buluyor…
Anadolu'nun kadim mitolojisinde, Arinna, sıcak ve güçlü ışığını saçan figürlerden olup krallığın gözdesi Alacahöyük'te yer alan hem toprak hem de ruh için bir umut kaynağıydı.
Anadolu'ya Etkisi
Anadolu'nun binlerce yıllık kültürel mozaiğinde Arinna, sadece bir tanrıça değil; tarımsal bereketin, devlet otoritesinin ve toplumsal düzenin simgesiydi.
Arinna'nın adı anılan festivaller, Hasandağ eteklerinden Karadeniz'in yeşiline kadar ekinlerin başında kutlanırdı.
Kutsal törenlerde sarı ve altın renkli çelenkler, Güneş'e adanarak toprak ve gökyüzü arasındaki bağı pekiştirirdi. Arinna'ya ithaf edilen dualarla antik çiftçiler, verimli hasatlar elde edileceğine dair inançlarını tazeliyor; halk arasında dayanışma ve umut pekişiyordu.
Bu yaygın saygı, Anadolu'da sonraki uygarlıklar için de bir şablon işlevi gördü. Hitit sonrası Frigler, Arinna'nın özelliklerini tanrıça Kibela ile bütünleştirerek mirası sürdürdü.
Genellikle altın veya tunç olan, devletin koruyucusu kimliğini gösteren, "Alacahöyük'teki Güneş Kursları" güneş diski motifi, Arinna'nın sembolizmini en net yansıtan eserler arasında.
Tarihi ve Kültürel Yolculuk, İnsanlara Etkisi
Dönemin koşullarını düşünürsek, Güneşin yenileyici gücünü temsil eden Arinna, kadınlara bereketiyle doğurganlığı ve aile bütünlüğünü simgeledi. Askeri seferler öncesi düzenlenen törenlerde cesaret kaynağı olduğundan, mühürlerde "güneş diski" motifi, bireysel koruyuculuk inancını güçlendirdi.
Bu etkiler, günlük yaşamın her alanında hissedildi ki,Anadolu araştırmacıları böylelikle Arinna tapınaklarının duvarlarında hâlâ insanların içsel ışığına olan inancın izlerinin sürekliliğinden bahsederler.
Kültepe pişmiş toprak kaplarda, iç kısımlarına işlenmiş güneş hiyeroglifleri tespit edildiğinden, günlük ritüellerde Arinna'ya adanan içeceklerin muhafazası için kullanılmış olma ihtimali mevcut.
Çiftlikhöyük, sunak taşı Arinna'nın huzurunda şükran sunmak için yeryüzüne kazandırılmış olup, konumundan anlaşıldığı üzere güneşin doğuşunu karşılayacak şekilde tasarlandı.
Arinna, sadece bir mitolojik figürden ibaret değil, ruhunun aydınlanmasının ve toplumsal dayanışmanın sembolüdür. Tam da bu yüzden, Anadolu -GÜNEŞ ile ilişkilendirilmektedir. Binlerce yıl önce de var olan güneş ışığı, insanlığa ilham vermeyi sürdürüyor.
Adana ve Alanya - Karatepe Aslan taş heykellerinin çevresindeki güneş rozetleri, hem koruma hem de refah maksatlı, yeryüzüne kazandırılmış kadim eserlerdir.
Alanya Kalesi bronz sikkelerin yüzeyinde yer alan güneş diski ve çevresinde 12 ışın motif kökeninin, Arinna kültüne dayandığı düşünülüyor.
İzmir ve Manisa - Beycesultan seramik kenarındaki güneş işaretlerini Arinna inancıyla toprak verimini desteklediğine dair ritüellerde kullanılmış olma ihtimalleri mevcut.
Sardes antik alan su çeşme kenarındaki güneş panelleri, su ritüellerinin Arinna aracılığıyla kutsallaştırıldığını gösteren nadide bir örnek değil mi?
Yeniden buluşmak üzere, sevgiler
