Kurban Bayramı… Paylaşmanın, dayanışmanın, hatırlamanın ve affetmenin bayramı. Ancak son yıllarda bu değerler, dijital dünyanın filtresinden geçerek başka bir şekle bürünüyor. Sosyal medya, bayramların da yeni "sahnesi" hâline gelmiş durumda. Ne yazık ki bu sahnede çoğu zaman gösteriş, ibadetin önüne geçiyor.
Sevinç paylaşılır, dua paylaşılır, birliktelik paylaşılır. Ancak mesele kurban ibadetini sosyal medyada "gösterme" noktasına geldiğinde, niyetin sorgulanması gerekir.
Bugün sabah kurbanını kesip öğleye doğru Instagram'da story atan, Facebook'ta video paylaşan, akşam TikTok'ta "nasıl kestik ama" temalı içerik üreten bir kalabalıkla karşı karşıyayız.
İbadet, Allah ile kul arasındaki özel bir bağdır. Gösterildiğinde değil, gizlendiğinde değerlidir.
Peki dijitalde yapılan bu paylaşımlar ibadet midir, yoksa bir tür modern gösteriş mi?
Kurban kesim anını saniye saniye videoya alıp yayınlamak, etin dağıtımını fotoğraflarla belgelemek;, hatta koli koli etlerin başında poz vermek… Tüm bunlar dijital çağda ibadetin özünden ne kadar uzaklaştığımızı gösteriyor.
Şunu rahatlıkla söyleyebilirim:
Dijitaldeki her paylaşım, sadece sizin niyetinizi değil, sistemin sizi nasıl izlediğini de gösterir.
Yani siz "şükür olsun" derken arka planda konum bilginiz, yüz tanıma verileriniz, evinizin içinden detaylar da algoritmalara teslim edilir.
Bu da bizi şu soruya götürür:
"Biz ibadetimizi mi paylaşıyoruz, yoksa farkında olmadan hayatımızı mı ifşa ediyoruz?"
Kurban ibadetinin amacı; Allah'a yakınlaşmak, paylaşmak, nefsini terbiye etmektir. Gösteriş ise nefsin en sevdiği alandır. Bu iki zıt kavramı aynı karede buluşturduğumuzda, inancımızı da sorgulanabilir hâle getiriyoruz.
Üstelik yalnızca kendimizle ilgili değil, başkalarının mahremiyetini de ihlal ediyoruz. Kesim yapan görevli, et dağıtımı sırasında görüntüye giren aile bireyleri, hatta yoldan geçen komşu bile sizin "bir story uğruna" istemeden dijital ortama aktarılabiliyor.
Son Söz
Kurban Bayramı'nın ruhu, gösterişte değil, samimiyette gizlidir.
Allah katında değeri olan ibadet, sosyal medyada en çok beğeniyi alan değil en içten olan, en mahrem kalandır.
Unutmayalım, ibadetin reklamı olmaz.
Kurban keserken değil, paylaşırken sınav veriyoruz.
Bayramın tüm insanlığa merhamet, mahremiyet ve hikmet getirmesi dileğiyle…
Hayırlı bayramlar dilerim.