Türkiye sağlıkta Batı’yı nasıl geride bıraktı?

Serap Kilerci Ulusal

ABD'de özel sigortanız yoksa sağlık bir lüks, İngiltere'de devlet hastanelerinde randevu almak ise sabır testi. Almanya, Fransa ve Hollanda gibi ülkelerde ise sağlık hizmetleri giderek ağırlaşan maliyetlerin altında eziliyor. Ancak Türkiye, son 20 yılda gerçekleştirdiği sağlık devrimiyle Batı'nın çöküşe geçen sistemlerini geride bırakarak yeni bir model inşa etti.
Bugün, bir hasta en ileri teknolojiye sahip bir hastaneye girdiğinde, alanında uzman doktorlar tarafından hızlı, güvenilir ve ekonomik bir şekilde tedavi edilebiliyor. Peki, Türkiye bu başarıyı nasıl yakaladı? Cevap, planlı sağlık yatırımları, akademik ve kamu hastanelerinin geliştirilmesi ve herkesin eşit şekilde sağlık hizmetine erişimini hedefleyen vizyoner bir anlayışta yatıyor. İşte tam da burada, Türkiye'nin sağlık başarısında öncü bir rol üstlenen Biruni Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi gibi akademik sağlık kuruluşlarının katkısını konuşmalıyız.
Sessiz devrimin kilit noktası
Türkiye'nin sağlık sisteminde güçlü üniversite hastanelerinin yeri büyüktür. Çünkü sağlıkta mükemmeliyet, sadece altyapıyla değil, aynı zamanda akademik bilgi ve inovasyonla mümkündür. İstanbul'un en önemli akademik sağlık merkezlerinden biri olan Biruni Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi, tıp eğitimi, araştırma ve ileri tedavi yöntemleriyle Türkiye'nin sağlık vizyonuna büyük katkı sağlıyor.
ABD ve Avrupa sağlıkta neden sınıfta kaldı
Türkiye'nin sağlık sistemini gerçekten anlamak için onu Batı'daki mevcut durumla kıyaslamak gerekiyor.
ABD: Sigorta şirketlerinin kar hırsı nedeniyle sağlık hizmetleri son derecede pahalı. Kamu sağlık sistemleri (Medicare ve Medicaid gibi) yalnızca belirli gruplara hizmet veriyor. ABD, halkının tamamına sağlık garantisi sunmayan tek gelişmiş ülke. Acil servis ziyareti bile binlerce dolardan, en basit ameliyat 50 bin dolardan başlıyor. Devlet hastaneleri yetersiz, özel hastanelerse sadece zenginler için. Özellikle uzman doktorlara ulaşmak, sigorta planlarına göre değişiklik gösteriyor. Pek çok hasta, uygun doktor veya hastane bulamıyor.
İngiltere: NHS sistemi çökmüş durumda. Bir MR çektirmek için 6 ay, bir ameliyat için 1 yıl bekleme süresi gerektirebiliyor. Hemşireler ve doktorlar düşük maaşlar ve kötü çalışma koşulları nedeniyle istifa ediyor veya özel sektöre geçiyor. NHS sistemi mali sürdürülebilirlik ve hizmet kalitesi açısından büyük zorluklarla karşı karşıya. Devlet hastaneleri iyi niyetle yönetilse de, verimsizlik ve aşırı talep sistemi zorluyor.
Fransa, Almanya, Hollanda: Sağlık sistemleri hala güçlü olsa da, maliyetler hızla artıyor. Kamu sağlık hizmetleri giderek özel sektöre kayıyor, randevu süreleri uzuyor. Tıp eğitiminin zorluğu ve düşük maaşlar nedeniyle yeni doktor yetiştirme süreci yavaş ilerliyor. Özellikle kırsal bölgelerde sağlık hizmetleri aksıyor. Almanya ve Fransa'da hastaneler, ağır bürokratik süreçler nedeniyle etkin bir şekilde yönetilemiyor. Doktorlar ve hemşireler, hastalara vakit ayırmak yerine saatlerini evrak işleriyle harcıyor.
Türkiye neden öne çıkıyor?
Türkiye, hızlı, erişilebilir ve düşük maliyetli sağlık sistemiyle Batı'nın yaşadığı krizleri büyük ölçüde önledi. SGK sayesinde herkes sağlık hizmetlerine ulaşabilirken, özel ve kamu hastaneleri dengeli bir şekilde çalışıyor. Sağlık turizmi, ileri teknoloji ve hızlı erişim avantajları Türkiye'yi dünya çapında öne çıkarıyor. Devletin sağlık harcamalarına yaptığı yatırımlar, halkın kaliteli sağlık hizmetine erişimini garanti altına aldı. ABD'de parası olan yaşarken, Türkiye'de sağlık herkesin hakkı olarak sunuluyor. Bugün Türkiye'de sağlık hizmetlerine erişim, Almanya'dan daha hızlı, Fransa'dan daha ekonomik, ABD'den daha kapsayıcı.
Yabancı hasta Türkiye'yi neden tercih ediyor?
Avrupa'da hastalar ameliyat için 1 yıl beklerken, Türkiye onları açık kollarla karşılıyor. Diş tedavisi, göz ameliyatları, kanser tedavileri gibi pek çok alanda Türkiye, dünyanın sağlık merkezi haline geldi.
Biruni Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi gibi akademik kurumlar, bu dönüşümün lokomotifi oldu. Sağlıkta yalnızca bugünü değil, geleceği de inşa eden bir sistem kuruldu. ABD, İngiltere ve Avrupa Türkiye'den ders almalı.
Dünya konuşmaya hazır mı bilmiyoruz, ama Türkiye sağlıkta sessiz bir devrim yaptı. Ve bu devrim, Biruni Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi gibi kurumlarla büyümeye devam edecek.