Çölyak Hastalığı Nedir ? Beslenme Tedavisi Nasıl Olmalıdır ?
Sena Akbulut
Çölyak Hastalığı Nedir?
Çölyak hastalığı arpa, buğday, çavdar gibi gluten içeren besinlerin tüketilmesiyle birlikte ince bağırsaktaki hücrelerin zarar görmesi sonucu ortaya çıkan bir hastalıktır.
Çölyak hastalığı, alerjik bir tablo değildir; otoimmün bir hastalıktır. Yani bağırsak mukozasının işlevini kaybedip bağışıklık sistemine toksin, iltihap, parazit.. sızdırarak, bağışıklık sisteminin sürekli tetiklenmesi sonucu ortaya çıkan bir hastalıktır.
Çölyak Hastalığının Belirtileri Nelerdir?
Çocuklarda :
- Kusma, karın şişkinliği
- İştahsızlık
- Gelişim bozukluğu, boy kısalığı, zayıflık
- Sinirli ruh hali
- Dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu
Yetişkinlerde :
- Bağırsak şikayetleri
- Kronik demir ve B12 vitamini eksikliği
- Kemik / eklem ağrıları, Fibromiyalji
- Nedensiz karaciğer hastalıkları
Çölyak Hastalığının Beslenme Tedavisinde Dikkat Edilmesi Gerekenler:
1. Arpa, buğday, çavdar unları ve türevleri yerine mısır, pirinç, karabuğday, darı, kinoa, teff gibi tahıl ürünleri tercih edilebilir.
2. Gluten içeren türevler arasında bulgur, irmik, erişte, boza, cips, köfte-tavuk harcı.. yer almaktadır.
3. Yulaf tüketilebilir ancak aynı fabrika bandının kullanılması ile bir önceki gluten kalıntıları yulafa karışabilir. Bu yüzden hastanın hassasiyetine göre yulaf miktarı ayarlanmalıdır.
4. Çölyak hastalığıyla birlikte laktoz intoleransı görülme sıklığı yüksektir. Bu yüzen hastalar süt ve süt ürünlerini de dikkatli tüketmelidir.
5. Çölyak hastalığıyla birlikte başka hastalık grupları da geliştiyse hasta detaylı bir şekilde ele alınıp, geçirgen bağırsağı onarılmalıdır.