Sosyal Kaygı ve Beynimiz: Neden Bazılarımız Daha Çekingen?
Reyhan Açıkelli
Hepimiz zaman zaman utangaç hissederiz, değil mi? Özellikle tanımadığımız biriyle konuşurken ya da bir grup içindeyken. Ancak bazı insanlar için bu durum, diğerlerine göre daha zor olabilir. Peki bu farklı tepkilerin nedeni ne olabilir?
Örneğin, biri genel olarak kaygılı, diğeri de kaygı seviyesi normal olan iki kişiyi ele alalım. İkisi de uzun süredir aşık olduğu kişilerle yolda karşılaşırlar. İkisi de bu durumu gergin bulmaktadır ve ikisi de aşık oldukları kişiye çıkma teklif etmek istiyordur. Ancak kaygılı olan kişi, reddedilme korkusuyla hoşlandığı kişiyi görmemiş gibi yapıp yolunu değiştirirken, kaygı seviyesi normal olan kişi bu duygusunu bir kenara bırakabilir. Araştırmacı Bramson, "Kaygılı insanlar bu kontrol için ön beyinlerinin daha az uygun olan bir bölümünü kullanırlar. Alternatif davranış seçmeleri onlar için daha zordur, dolayısıyla sosyal durumlardan daha sık kaçınırlar." diyor.
Radboud Üniversitesi'ndeki araştırmacılar, bu sorunun cevabını bulmak için ilginç bir çalışma yaptı. Çalışma, sosyal kaygısı olan insanların beyinlerinin, sosyal durumlarla nasıl başa çıktığını inceledi.
Araştırmada, katılımcılara mutlu ve öfkeli yüzler gösterildi. Katılımcılar, önce mutlu yüze doğru, sonra öfkeli yüze doğru bir joystick hareket ettirdi. Bu, insanların olumsuz durumlardan kaçınma eğilimlerini kontrol etmelerini gerektiriyordu.
Sonuçlar şaşırtıcıydı! Sosyal kaygısı olan insanlar, bu basit görevde diğer insanlar kadar başarılıydılar. Ancak beyin taramaları, tamamen farklı bir beyin bölgesinin aktif olduğunu gösterdi.
Bu, sosyal kaygısı olan insanların sosyal durumları kaçınma eğiliminde olmalarının nedeninin, beyinlerinin farklı çalışmasından kaynaklandığını gösteriyor. Ancak bu, sosyal durumların aslında düşündükleri kadar olumsuz ve kaygı verici olmadığını fark edebilmelerini zorlaştırıyor.
Bu araştırma, sosyal kaygı tedavisinde yeni yöntemler geliştirmek için umut vaat ediyor. Sonuçta, her birimizin sosyal durumlarla başa çıkma şekli farklıdır, ancak bu bizi özel kılar!