İnterneti çocuklar için daha güvenli bir dünya yapmak
Reyhan Açıkelli
İnternette hemen hemen, her şey hakkında içerik bulabilirsiniz. İnternet, bilgi edinmek, eğlenmek ve iletişim kurmak için harika avantajlar sağlasa da; çocukların internet kullanımı söz konusu olduğunda, iş bu kadar toz pembe değil maalesef. Söz konusu internet kullanımı olduğunda çocuklarınızı tacizcilere, siber zorbalara, kimlik hırsızlarına, uygunsuz veya zararlı içeriklere ve kötü amaçlı yazılımlara karşı koruduğunuzdan emin olmalısınız.
Çocuklar İçin İnternet Kullanımının Tehlikeleri
Çocuklar interneti çoğu zaman, sadece oyun ya da bir şeyler izlemek için kullanmıyorlar. Covid 19 Pandemisi ile birlikte, internet kullanımı çocukların eğitime erişebilmelerinin neredeyse tek yolu haline geldi. Aynı zamanda bilgisayarlar ya da internete bağlı diğer cihazlar da eğitimde daha yaygın hale geldikçe, ebeveynlerin çocuklarını Web'deki sayısız tehlikeden korumaları da daha zor hale geldi.
Çevrimiçi ortamda çocukları etkileyebilecek çok çeşitli tehlikeler var:
Kişisel Riskler:
•Siber zorbalıklar: Çocuklar,tıpkı gerçek hayatta olduğu gibi,internette de zorbaların hedefindeler. Ve çoğu ebeveyn bunun farkına bile varamıyor.
• Kimlik avı dolandırıcıları: Çocuğunuzu kendisi veya sizinle ilgili hassas bilgiler vermesi için kandıran kişilerdir.Bu bilgilerle çocuğunuz ya da sizin adınıza sahte hesaplar açabilir ya da bu bilgileri farklı dolandırıcılık amaçları için kullanabililirler.
•Uygunsuz içerikler: Pornografik görüntüler ve videolar, internette sandığınızdan çok daha fazla yaygınlar.
• Şiddet veya sansürsüz içerik: Kan veya saldırganlık eylemlerine ait görüntü ve videolar da internette en hızlı yayılan içerik türleridir.
•Yaşa uygun olmayan içerik: Küfür veya uyuşturucu ve alkol kullanımına ait görüntülerdir.
Bilgisayar Güvenliği Sorunları:
Zararlı indirmeler: Eğer bilgisayarınızda anti virüs programı aktif değilse, yalnızca bir web sitesini ziyaret etmek bile kötü amaçlı programların çocuğunuzun bilgisayarına otomatik olarak yüklenmesine neden olabilir. Ayrıca video ve müzik dosyası indirmelerinde de aynı risk vardır.
İstenmeyen ve sahte reklamlar: Çocuklar hediye kazanacağını düşünüp, sahte bir reklam ile etkileşime geçtiğinde, bunlar çoğu zaman casus yazılım taşıyan reklamlardır.
İnternette Çocuklarınızı Korumak İçin Ne Yapabilirsiniz?
Günümüz çocukları, tabletler ve akıllı telefonlardan oluşan bir dünyaya doğdular ve pek çok yetişkinin sahip olmadığı doğal bir internet rahatlığına sahipler. Ancak bu rahatlık çoğu zaman potansiyel risklere karşı körlüğe yol açmaktadır.
Ancak, tüm eğitimcilerin söylediği çocukların kendi seçimlerinden öğrenmek ve büyümek için biraz alanı olmalıdır. Özellikle ergenliğe geçiş dönemlerinde baskıcı içerik kontrolleri, çocuklarınızı daha isyankar hale getirebilir. Sonuçta, ebeveynler iki cephede bir savaşla karşı karşıyadır:
• Uygunsuz İnternet erişimini sınırlamak.
• Çocuğunuzun gelişen bağımsızlığını kabul etmek.
Peki ne yapmalısınız?
Öncelikle, kullanımı kolay İnternet güvenlik yazılımları ile hemen hemen her ebeveyn, çocuklarını sakıncalı materyallerden koruyabilir veya zararlı kötü amaçlı yazılımları indirmelerini engelleyebilir.
Genellikle İnternet güvenlik çözümleriyle birlikte verilen ebeveyn denetimi yazılımları, size çocuğunuzun çevrimiçi zamanını yönetme olanağı verir. Ayrıca antivirüs yazılım programları,çocuklarınızın bilmeden ziyaret edebileceği web sitelerindeki casus yazılımlar ve virüsler gibi sorunlarla başa çıkmanıza yardımcı olur.
Ebeveyn denetimi programlarının özellikleri, çocuğunuzun İnternet deneyiminin tüm yönlerini kontrol etmenize olanak tanır. Bu, çevrimiçi olarak geçirmelerine izin verilen zamandan, kullanmalarına izin verilen uygulamalara ve web sitelerine kadar her şeyi içerebilir. Engellenen programları kullanma girişimleri durdurulacak ve daha sonra görüntülenmek üzere program günlüğüne kaydedilecektir.
Daha gelişmiş ayarları tercih ederseniz, sosyal ağlarda belirli kişilerle yazışmaları sınırlayabilir, kişisel bilgi içeren mesajları kısıtlayabilir ve hatta belirli kelimeleri veya cümleleri içeren mesajların gönderilmesini engelleyebilirsiniz.
Çocuklarınızın İnternet Güvenliği Hakkında Bilmesi Gerekenler
Çocuklarınıza internetin risklerini öğretmek, deneyimlerini güvenli, eğlenceli ve emniyetli tutma yolunda önemli bir adımdır.Çocuklarınızla internet güvenliği hakkında konuşmanız gereken olmazsa olmaz konu başlıkları şunlardır:
1. Yabancılarla konuşmayın:
Çocuklar, arkadaşlarıyla çevrimiçi oyunlar oynarken veya sosyal medyada sohbet ederken her gün yabancılarla etkileşime giriyor. Ancak çevrimiçi oyunlar, sohbet odaları ve özel mesajlar da siber suçluların çokça aktif olduğu yerlerdir.Kimlik avı dolandırıcılığı, özellikle çocuklar ve yaşlılar gibi savunmasız kişileri hedef alır.
Çocuklarınıza, biri yaşıtları gibi görünse de aslında gerçekten o kişi olmayabileceğine dair dikkatli olmalarını öğretin. "Tanıdıkları" arkadaşlarına bile hiçbir kişisel bilgi vermemeliler. Bu, ailelerinin evde olup olmadığına dair, çok basit sohbet sorularını da içermelidir.
2. Çevrimiçi zorbaları engelleyin ve bildirin:
Oyun sitelerinde ve sosyal medyada, bazı insanlar sadece başkalarını taciz etmek ve alay etmek için varlar. Bu kişiler, siber zorba olarak adlandırılır.
Çocuklarınıza, biri onları rahatsız ediyor, taciz ediyor, hakaret ediyor veya saldırıyorsa bunu size bilmeleri konusunda güven verin. Onlara internette biri ile yaptıkları bir konuşma/yazışma kendilerini kötü hissettiriyorsa bu konuşmanın bir siber zorbalık olabileceği konusundan bahsedin. Sadece beğenilmek veya gruplara dahil olmak için dahi siber zorbalığa katlanan çocuklar var. Bu nedenle, çocuklarınızın size güvenebilmeleri çok önemlidir.
3. Her linke tıklamayın ve her şeyi indirmeyin:
Biz yetişkinlerin bile en fazla kandırıldığı siber dolandırıcılık türüdür. Siber suçlular, maillerle, bildirimlerle, ücretsiz indirmeler sunarak, müzik ve oyun dosyalarını ücretsiz sunarak avlarını bekliyorlar.
Çocuklarınıza bilgisayar virüslerini anlatın ve bilgisayara indirilecek dosyaların virüslü olduğunda bilgisayara vereceği zararlardan bahsedin. Bir dosya indirmek istediklerinde mutlaka kaynağın güvenilir ve bilinir bir yer olduğundan emin olmalılar. Ayrıca bedava verilen her şey de mutlak bir risk bulunduğunu da anlatın.
Son söz: Unutmayın, çocukların internet güvenliği söz konusu olduğunda, ebeveyn rehberliğinin yerini hiçbir şey tutamaz. Çocuklarınızla konuşmak onlara çok yardımcı olabilir, En büyük faydası, her hangi bir durumla karşı karşıya kaldıklarında size güvenebileceklerini bilirler.