Dikkat! Bilim İnsanları Diyor ki: Sosyal Medyada Gezinirken Disosiyatif Durum Yaşıyoruz

Telefonunuzda sosyal medyada dolaşırken, zamanın nasıl geçtiğini fark etmeden saatlerce ekran başında kaldığınız oldu mu? Eğer olduysa, yalnız olmadığınızı söyleyebilirim.

Washington Üniversitesi'nde yapılan bir çalışma, bizlerin sosyal medyada gezinirken sıkça "disosiyatif durum" yaşadığımızı ortaya koyuyor. Araştırma sonuçlarını paylaşmadan önce, "disosiyatif durum"un ne olduğunu açıklamak isterim. Genellikle, kişinin kimlik, bellek veya çevre algısı gibi normalde bütünleşik işlevlerin bölünmesi olarak tanımlanır. Çoğunlukla travma sonrası bir savunma mekanizması olarak ortaya çıkar, ancak bu çalışma, travma olmaksızın da sosyal medyada gezinirken bu halin yaşanabileceğini gösteriyor.

COVID-19 pandemisinin başlarında, Amanda Baughan adında bir araştırmacı, insanların Twitter'da ne kadar süreyle ve nasıl dikkat dağıttıklarını ölçen bir uygulama fikri geliştirdi. Bu uygulama, kullanıcıların Twitter hesaplarına bağlanarak, ilk üç dakika sonra ve sonrasında her 15 dakikada bir, az önce okuduklarını hatırlayıp hatırlamadıklarını soruyordu.

"Chirp" adını verdikleri bu uygulama, Twitter kullanıcılarını bir ay boyunca bu uygulamayı kullanmaya davet etti. Uygulama, kullanıcılarından "Şu anda Chirp'ı gerçekten ne yaptığıma dikkat etmeden kullanıyorum" şeklinde bir ifadeye ne kadar katıldıklarını değerlendirmelerini istedi.

Bir ay süren çalışmada, katılımcıların yüzde 42'si en az bir kez bu ifadeyle "kesinlikle katılıyorum" dedi. Ayrıca, bazı katılımcılar uygulamayı kullanırken disosiyatif durum yaşadıklarını belirtti.

Katılımcıların dikkatlerini ölçmek için yapılan anketlerin yanı sıra, araştırmacılar kullanıcıların takip ettikleri hesapları listelere ayırmalarını, günlük hesap kullanımlarını görmelerini sağlayan veya uygulamayı ne kadar süredir kullandıklarını hatırlatan açılır pencereler gibi çeşitli müdahaleler sundu. Katılımcılar, bu müdahalelerin kendilerine daha fazla odaklanmalarında yardımcı olduğunu belirtti.

Araştırmanın öncüsü Amanda Baughan, "Sosyal medya platformları, insanları sürekli kaydırmaya teşvik edecek şekilde tasarlanmıştır," diyor ve ekliyor: "Disosiyatif bir durumdayken, dikkatimiz azalır, bu da bizi daha savunmasız hale getirir ve zamanın nasıl geçtiğini unuturuz."

Peki siz bu konuda ne düşünüyorsunuz? Sosyal medyada gezinirken siz de zamanın nasıl geçtiğini unutanlardan mısınız? Ve bu durum sizi nasıl etkiliyor?