Bel fıtığı tedavisinde herkese aynı yöntem mi uygulanıyor?
Kesinlikle hayır. Her hasta için birebir aynı, standart bir bel fıtığı tedavisi yoktur, her hasta mutlaka ameliyat olmalı gibi bir durum ise kesinlikle yoktur. Uygulanacak tedavi; hastanın şikayet ve belirtilerine, şikayetlerinin şiddetine ve süresine, muayene ve radyolojik bulgularına, yaşına, mesleğine, aşırı kilo problemi olup olmadığına ve yaşam tarzına göre her hasta için özel olarak planlanmalıdır.
Tedavinin amacı nedir?
Tedavideki temel amaç, yıpranmış ve fıtıklaşmış olan disk eklemini tamamen eski haline getirmek değil; fıtığın baskı yapması sonucunda zarar görmeye başlayan sinir dokusunu korumak ve bel, kalça ve bacak ağrılarını ortadan kaldırarak hastanın yaşam kalitesini artırmaktır. Günümüzde tıbbın geldiği noktada, yıpranmış bir eklemi gençleştirmek veya hasarı tamamen tersine çevirmek mümkün henüz değil.
Tedavi hangi sorunları hedef alır?
Tedavi, fıtık nedeniyle sinir kökü üzerinde oluşan baskıyı, tahrişi, ödemi ve varsa sinir hasarını ortadan kaldırmayı hedefler. Bu sayede ağrı, uyuşma, kuvvet kaybı gibi şikayetler kaybolur.
Sadece ağrı varsa tedavi nasıl planlanır?
Eğer hastanın şikayetleri yalnızca bel, kalça ya da bacak ağrısı ve uyuşma ile sınırlıysa, ortada kas güçsüzlüğü ya da başka bir sakatlık yoksa, bu durum sadece bir ağrı tedavisi sorunudur. Burada amaç, ağrıyı azaltmak ve hastanın yaşam kalitesini artırmaktır. Bu durumda ilaçlar, fizik tedavisi uygulamaları ya da girişimsel ağrı tedavisi işlemleri, nükleoplasti ya da benzeri ameliyatsız tedaviler yapılabilir.
Peki kas güçsüzlüğü de varsa?
Ağrıya ek olarak bacak veya ayakta kas gücü kaybı da varsa, bu durumda tedavinin amacı da aciliyeti de değişir. Öncelik, kaybedilen kas gücünün en kısa sürede geri kazandırılmasıdır. Kas güçsüzlüğü olan hastalarda fazla vakit kaybetmeden ameliyat yapılması kas kuvvetinin tekrar geri gelmesini çoğu zaman sağlayabilir.
Daha ciddi belirtiler görülürse ne yapılır?
Eğer kas güçsüzlüğüne idrar veya dışkı yapamama gibi ciddi belirtiler de eşlik ediyorsa, durum daha da acildir. Bu durumda acil olarak ameliyat yapılmalı, hastanın kaybettiği idrar, dışkı ve cinsel fonksiyonları mümkün olan en kısa sürede normale döndürmeyi hedeflemek gerekir.
Tıptaki gelişmeler tedavi sürecini nasıl etkiledi?
Son yıllarda tıp teknolojisindeki gelişmeler sayesinde, bel fıtığı tedavileri hem daha kolay uygulanabiliyor hem de çok daha olumlu sonuçlar veriyor. Özellikle benim de çok uzun yıllardır uyguladığım Tam kapalı (endoskopik) ameliyatlar ve kapalı ameliyatsız tedavi yöntemleri hastalar için önemli avantajlar sağlıyor.
Bel fıtığında ilaç tedavisinin amacı nedir?
Amaç, fıtığı yok etmek değil; ağrı, kas spazmı ve sinir kökü üzerindeki tahrişi (enflamasyonu) azaltarak hastanın şikayetlerini hafifletmektir.
Hangi ilaçlar kullanılır?
Ağrı kesiciler, kas gevşeticiler ve sinir üzerindeki tahrişi giderici ilaçlar; gerekirse kortizon içeren ilaçlar da tedaviye eklenebilir.
Bel fıtığında fizik tedavi neyi amaçlar?
Fizik tedavi, fıtığı ortadan kaldırmaz; kasları gevşetmeyi, hareket kısıtlılığını azaltmayı ve uzun vadede kasları güçlendirmeyi hedefleyen destekleyici bir tedavi yöntemidir.
Ameliyatsız bel fıtığı tedavileri gerçekten etkili mi?
Evet, ABD, Almanya, Japonya gibi ülkelerde uzun süredir başarıyla uygulananan bu tedavileri ben de uzun yıllardır uyguluyorum ve bu modern tedavi yöntemlerinin doktorlara eğitimini veriyorum. Ancak sadece bilimsel geçerliliği olan, radyolojik kontrol altında yapılan yöntemler güvenilirdir.
Bununla beraber, ameliyatsız bel fıtığı tedavisi konusu, istismara da son derece açık bir konudur. Eskiden sokak aralarındaki duvarlara kırıkçı çıkıkçılar bel fıtığı tedavisi yaptıklarını yazarlardı. Bugün ise maalesef İnstagram, Facebook gibi sosyal medya olanaklarını kullanan çok sayıda doktor, yaptıkları paylaşımlarla ameliyatsız bel fıtığı tedavisini mucizevi bir biçimde yaptıklarını, hastayı on dakikada iyileştirdiklerini, mucizeler yarattıklarını yanıltıcı bir şekilde iddia etmektedirler.
Bu tedaviler hangi durumlarda düşünülmelidir?
İlaç ve fizik tedaviye rağmen ağrılar geçmiyorsa, hastada kaslarda kuvvet kaybı yoksa ameliyat kararı vermeden önce ameliyatsız yöntemler mutlaka değerlendirilmelidir. Özellikle sinir kökü çevresine yapılan enjeksiyonlar ve nükleoplasti tedavisi etkili olabilir.
Radyofrekans ve lazerle nükleoplasti tedavisi nasıl çalışır?
Fıtıklaşmış eklemin içine çok ince iğnelerle girilip radyofrekans veya lazer enerjisi uygulanarak basınç azaltılır, fıtık küçülür ve sinir üzerindeki baskı ortadan kaldırılır.
Bu yöntem güvenli midir?
Evet, radyolojik görüntüleme eşliğinde ve deneyimli uzmanlar tarafından yapıldığında oldukça güvenlidir. Radyofrekans, çevre dokulara zarar verme riski daha düşük olduğu için lazerden daha kontrollü kabul edilir.
İşlem sonrası hastanede kalmak gerekiyor mu?
Hayır. İşlem birkaç dakika sürer, hasta yarım saat dinlendikten sonra evine dönebilir ve ertesi gün normal hayatına devam edebilir.
Her bel fıtığı hastası bu tedaviye uygun mudur?
Hayır. Büyük ya da serbest parça halindeki fıtıklar veya kas kuvvet kaybı olan hastalar için ameliyat gerekir. Ameliyatsız tedavi, uygun hastalarda %70-90 oranında başarı sağlar. Ameliyatlar arasında tam kapalı olarak adlandırdığımız full endoskopik ameliyatlar hastaya daha az zarar verilerek yapıldıkları için ön plana çıkar.
Bıçaksız, dikişsiz, tam kapalı bel fıtığı ameliyatı nedir?
Tam kapalı bel fıtığı ameliyatı, sinire baskı yapan fıtık parçasının, sadece birkaç milimetrelik bir kesiden, ucunda HD kamera bulunan endoskop adını verdiğimiz cihazın yardımıyla çıkarılmasıdır. Sağlıklı dokulara zarar verilmez, işlem yüksek hassasiyetle yapılır. Bu yöntem, mikrocerrahi ya da diğer açık ameliyatlara göre çok daha modern ve üstün bir ameliyat yöntemidir. Ben de uzun yıllardır neredeyse bütün ameliyatlarımı tam kapalı yöntemlerle yapıyorum. Bu ameliyatlara dünyanın birçok ülkesinde bıçaksız, dikişsiz ameliyatlar adı verilmektedir, gereksiz yere vida, platin sistemleri kullanılmaz.
Kapalı ameliyatlar açık ameliyatlara göre neden daha avantajlı?
Çünkü kas, bağ ve kemikler kesilmeden, sinire zarar vermeden işlem yapılabilir. Daha az kanama, düşük enfeksiyon riski, daha az ağrı, estetik avantaj ve hızlı iyileşme gibi pek çok üstünlük sunar.
Peki mikrocerrahi de kapalı ameliyat sayılır mı?
Hayır. Mikrocerrahi, açık bir ameliyattır. Cilt kesisi çıplak gözle yapılan ameliyata oranla biraz daha küçük olabilir ama yine de kaslar ve dokular gereksiz biçimde kesilir. Gerçek anlamda "kapalı" ameliyat, yalnızca endoskopik sistemle yapılan ameliyatlardır.
Tam kapalı ameliyat yöntemi sadece bel fıtığında mı kullanılıyor?
Hayır. Günümüzde boyun fıtığı, omurga kanalı darlığı, bel kayması gibi pek çok omurga hastalığı tam kapalı yöntemle güvenle tedavi edilebiliyoruz, bu konuda dünyanın büyük merkezlerinin ve bizim çok uzun yıllardır geniş bir tecrübemiz var.
