İşten Ayrılmanın En Doğrusu
Ömer Aydın
Organizasyonun hangi konumunda olursa olsun, ayrılma nedeni ne olursa olsun; işten etik kurallara uygun olarak ayrılmak isteyen çalışanın yapması ve yapmaması gereken bazı görevler ve değerler bulunmaktadır. Elbette ki, hiçbir çalışan emekli oluncaya kadar aynı işletmede çalışacak diye bir kural olamaz. Ama işten ayrılık, en az işe başlama kadar dikkat edilmesi gereken bir süreç olarak değerlendirilmelidir
Ayrılma Nedenleri
Ücret : Ücretin miktarının yetersizliği, zamanında yatırılmaması, bir kısmının elden verilmesi, ücret artışlarının yetersiz bulunması vb. nedenlerle çalışan işten ayılmak isteyebilmektedir.
İşin Tatmin Etmemesi : Çalışan iş hayatının belli bir aşamasında yaptığı işten memnun kalmayabilir. Bu durum hem işteki performansını hem de özel yaşamındaki mutluluğunu negatif etkilemektedir. Bu tatminsizlik, iş ortamından, yöneticiden, çalışanın kendisinden, işin yapısından kaynaklanabilmektedir. Buna çözüm bulmak için çalışan işini terk edip, yeni iş arayabilmektedir. Sabah işe giderken ayaklarınız geri çekiyorsa, işinizi kendi işiniz gibi görmüyorsanız o işi bırakmak artık şart olmuştur.
Daha İyi İş Bulma : Mevcut işinden memnun olsa da çalışan birçok bakımdan daha iyi şartlarda iş bulabilmektedir. Bugün bir işletmede çalışmasına rağmen; çeşitli portallarda CV'sini açık tutup daha iyi iş arayan, tanıdıklarına güncel özgeçmiş gönderip iş arayan çok sayıda insanla karşılaşabilirsiniz. Burada da çalışanı harekete geçiren en önemli faktör ücret olsa da tek belirleyici olmadığını biliyoruz.
Şirketten Soğumak : Başlangıçta severek çalıştığı işyerinde bir takım hoşa gitmeyen şeyleri görünce kişi işyerinden soğuyabilmektedir. Patronun ve yöneticinin davranışları, adaletsizlik, şeffaflıktan uzak yönetim, yetki sorumluluk dengesinin olmaması, görüşlere değer verilmemesi, iletişim sorunu yaşanması çalışanı şirketten soğutur. Çalışana iş görüşmesinde sunulan imkanlar ile, işe başlayınca karşılaştığı imkanlar arasındaki fark soğumaya neden olmaktadır.
İşte Yükselememe : Hangi yaş ve eğitim düzeyinde olursa olsun; kariyer hedefi olan kişi gereklerini yerine getirmesi durumunda üst makamlara gelemeyeceğini görünce bu işyerinde kalmak istemeyecektir. Onun için lider yönetici zaman zaman ekibindeki bu kişilerle birebir görüşmeler yapıp gelecekte ulaşabilecekleri konum ve imkanlar hakkında bilgi vermelidir. İlköğretim mezunu depo sorumlusunun yanında işe başlayan işletme mezunu kişi; ne yaparsa yapsın depo sorumlusu olamayacağını anlayınca, ya aynı şirkette başka iş bakar veya işten ayrılır.
İşyerinin Uzağa Taşınması : Bazen işletmeler bulundukları alanlara sığmamakta veya yasal olarak kuruldukları alanın statüsünün değişmesinden dolayı taşınabilmekteler. Bu durumda personel yeni yere ulaşım imkansızlığı veya zorluğundan dolayı taşınamamaktadır. Bunu minimize etmek için işletmeler kalifiye personeline servis, lojman vb. imkanlar sunmalıdır.
Yönetici ile Anlaşamama : Bu durum özellikle son dönemlerde daha da bariz hale geldi. Kuşaklar arası farklılık gibi nedenlerle çalışan yöneticisi ile anlaşamamakta ve istemese de işi terk etmektedir.
Çalışma Ortamı : Gerçekten bazı işletmeler çalışma ortamlarına gereken önemi vermemektedir. Çalınan rahat edemediği, verimli olamadığını düşündüğü ortamdan uzaklaşmakta, yeni işyeri aramaktadır. Çalışma ortamının uygun olduğu, dinlenme alanlarının olmadığı yerlerde de personel çalışmak istemeyebiliyor.
Kişisel Nedenler : Evlilik, hastalık, askerlik, taşınma, ortamın sağlığa uygun olmaması nedenlerle de kişi işyerini bırakıp, yeni iş arayabilmektedir.
Nasıl Bir Ayrılık Olmalı?
Düşünmeden Ani Karar Vermeyin : İşinizi ve işyerinizi seviyorsanız, pireyi deve yapmadan muhakemenizi iyi yapmalı ve küçük meselelerden işinizi bırakmamalısınız.
Kararınızı Önce Yöneticiniz Duysun : İşten ayrılacağınızı en son ilk amiriniz duymamalı, ilk yöneticiniz duymalıdır.
İşverene Bir Süre Tanıyın : İhbar süresi kadar veya işveren ile anlaştığınız süre kadar işyerinde kalmalı ve işleri devrederek işyerinden ayrılmalısınız.
Etrafınızdaki İş Arkadaşlarınızla Vedalaşın : İş arkadaşlarınız ve yöneticilerinizle vedalaşmadan işinizi terk etmemeli, işyerine gelmeden telefon vb. ile işinizi sonlandırmamalısınız.
İşlerinizi Devredin : Yerinize gelen birisi varsa ona uygulamalı olarak işlerinizi ona makul bir süre içerisinde devretmelisiniz. Siz bırakıncaya kadar birisi işbaşı yapmamışsa, işlerinizi detaylı bir rapor ile yerinize gelecek kişiye devretmelisiniz.
İş Çıkış Anketi Doldurun : Hangi sebeple olursa olsun, işten ayrılan personelin vereceği bilgi hem ayrıldığı firmaya hem de yerine işbaşı yapacak kişiye son derece faydalı olacaktır. Ayrılırken anket doldurarak veya rapor vererek; işinizle, ortamla, yönetim yapısı ile ilgili konuları dedikoduya dökmeden objektif olarak insan kaynakları bölümüne iletmelisiniz.
Emanetleri Devredin : Üzerinize zimmetli olsun ya da olmasın size teslim edilen araç, bilgisayar, telefon vb. eşyaları sizden istenmeden teslim etmelisiniz.
Kötü Konuşmayın : Firmanın tavrı ne olursa olsun, hukukun ve etik değerlerin dışına asla çıkmayın, kişisel kalitenizi koruyun. Bazen beş kuruşluk menfaat için ciddi olumsuzlukların yaşandığına şahit olmaktayız.
En Son Güne Kadar Çalışın : İşten ayrılacağınız günün mesai bitimine kadar yürüttüğünüz işi devam ettirmelisiniz.
Kapıyı Kapatmayın : Ayrıldıktan sonra ihtiyaç duyulması durumunda eski işyerinize tekrar dönebilecek şekilde çıkış sürecini yönetmelisiniz. Tekrar işe dönmeseniz de sözlü, yazılı veya bizzat mesai yaparak (işe başlamadıysanız) ücreti karşılığı eski şirketinize destek olmalısınız.
İşten ayrılmanın nedeni ne olursa olsun, tekrar aynı şirkette gelip işe başlayacak şekilde işyerinden ayrılmak en doğru hareket tarzı olacaktır. Her çalışanın işten ayrılacağı bir zamanın olacağını, ilelebet bir çalışmanın olmayacağını bildiğimize göre; ayrılışımız da buna uygun olmalıdır. Ufak tefek meselelerden dolayı kapıyı tekrar açılmayacak şekilde kapatmak doğru olmayacaktır.