Astrolojinin Bilimsel Olmayan Temelleri
Mustafa Şahin Bülbül
Astroloji, tarih boyunca birçok kültürde popüler olan ancak bilimsel bir temeli olmayan bir inanç sistemidir. Burçlar, gezegenler ve yıldız konumları üzerinden insanların karakterleri, ilişkileri ve gelecekleri hakkında çeşitli iddialar ortaya koyan astroloji, bilim dünyası tarafından kabul edilen bir disiplin değildir. Neden böyle düşündüğümü kısaca açıklamak istiyorum.
Öncelikle, yıldız konumları ile kişilik arasında bir ilişki yok. Yıldızların ve gezegenlerin konumları astrolojinin uydurulduğu dönemlerle aynı değil. Bilmeliyiz ki Dünya'mız, geçen yıl aynı gün ve saatteki konumunda bu yıl aynı gün ve saatte olmayacaktır. Astroloji, bireylerin doğum anındaki yıldız konumlarına dayanarak kişilik özellikleri hakkında yorumlar yapar. Ancak bilim, bu tür yıldız konumlarının insan davranışları üzerinde etkili olduğuna dair somut bir kanıt sunamaz. Yıldızların ışığı ve kütleçekimi etkileri, insanların kişiliklerini belirlemede belirleyici faktörler değildir. Büyük Gökbilimci Ethem Derman'ın dediği gibi doğum anımızda ebemizin etkisi, gezegenlerin etkisinden büyüktür!
Ayrıca, bilim, deney ve gözlemlere dayanır. Astroloji ise genellikle kişisel deneyimlere ve subjektif yorumlara dayanır. Astrologları dinlerseniz aynı burç ve hafta için farklı yorumlar yapmaktadır. Akılda tutanlar kalırken binlerce tutmayan yorum unutulur. Astrologlar arasında geniş çapta farklılık gösteren görüşler ve yorumlar, bilimsel bir disiplinde istikrarlı bir temel oluşturmaz.
Bir diğer konu, astroloji tahminlerinin güvenilir olmadığıdır. Astroloji, kişilerin gelecekteki olaylarını tahmin etme iddiasında bulunur, ancak bu tahminler genellikle genel ve belirsizdir. Ufak bir sosyal deney yapın, burç yorumlarının yerini değiştirin ve topluma kendi burçlarını okuyup değerlendirmelerini isteyin. Emin olun, aynı beni anlatıyor diyecek en az %50 kişi ile karşılaşırsınız. Bilim, sistematik ve doğrulanan yöntemlerle bilgi üretme amacını taşır; bu nedenle, astrolojinin öngörülerinin bilimsel bir geçerliliği yoktur.
Astrologlar, gökyüzündeki değişimlerin insan yaşamını etkilediğini savunurlar. Ancak bilim, gökyüzündeki bu değişimlerin insanların günlük yaşamlarına doğrudan etkisi olmadığını ve astronomik olayların insan davranışlarına belirgin bir etki yapmadığını gösterir. Ayrıca fark ettiniz mi; burçlar takımyıldızlara dayanır ama 3 boyutlu uzayda takımyıldızlardan söz edilemez. Nereden bakarsanız, başka bir görünüş elde edersiniz.
Bilimdeki bir diğer temel prensip, bir teorinin geçerliliğini test etme ve başkalarının sonuçları tekrarlamasıdır. Astroloji, bu tür kontrollü testlere tabi tutulamaz çünkü çoğu astrolojik iddia belirsiz ve öznel temellere dayanır. Gökyüzü aslında ışık fosili yatağıdır. Bize gelen ışık geçmişe ait izler taşır, geleceğe ait değil! Evli, bekar, yaşlı, genç, zengin ve fakir ayırmadan nasıl genellemeler yapılabilir?
Retro denilen gezegenlerin geri gitmesi kesinlikle bilimsel bir açıklama/ifade değildir. Gezegenler gerilemez; geri gidiyormuş gibi algılanır. Çocukluğundan beri "sen tutumlusun" diyerek kodladığınız insanların kendilerini "burçları gereği(!)" tutumlu olarak tanıması bilimsel bir kanıt gibi sunulamaz.
Astroloji bilimsel bir disiplin olarak kabul edilemez çünkü bilim, kanıtlara dayalı, deneylere açık, tekrarlanabilir ve nesnel bir bakış açısını benimser. Astrolojinin bilimsel olmayan temelleri, subjektif yorumlara, belirsiz iddialara ve sistematik bir yöntemden yoksun olmasına dayanmaktadır. Bu nedenle, astroloji bilimden ziyade kişisel inançlara dayalı bir konsept olarak kabul edilmelidir.