Sosyal bilimleri dumura uğrattık
Muhammed Furkan Güneş
Düşünün ki her beş kişiden birinin bel bağladığı bir rüya, bir hayal, bir umut. İşte o hayale, toplam nüfusumuzun neredeyse yüzde yirmisi, kısa yoldan zengin olmanın hayaline kaptırmış kendini.
Terlemeden, emek vermeden ve evvelinde emeğiyle biriktirdiğini riske ederek, o da yetmezmiş gibi belki tefeciye borçlanarak, belki kredi çekerek, belki çoluk çocuğuyla sığındığı ocağını satarak, tüm ailesiyle hayatını ve geleceğini sanal bir yatırım aracına endekslemiş.
Matematiğin bir unsuru kriptografi üzerinden tasarlanan, bir dijital varlık, bir değişim aracı bir para türü.
İlki budan 15 yıl önce 2009 yılında, Bitcoin adıyla, hala kim olduğu, gerçek mi yoksa ürettiği paralar gibi sanal mı olduğu bilinmeyen, Satoshi Nakamoto tarafından oluşturulan bir değer.
2011 yılının şubat ayında bir dolara bir bitcoin alabiliyorken, bugün bir bitcoin için 100 bin dolarınız olmalı ki 2025 yılında bunun 150 bin dolar olması bekleniyor.
Nasıl ama? İnsanın iştahını kabartıyor değil mi? Düşünün ki 13 yıl önce her bir çocuğunuz için 100'er dolar koyup 100 bitcoin alıp beklediniz. Ortalama aileler gibi üç çocuğunuz olsa 300 bitcoin, yüzer de siz ve eşiniz için alsanız oldu mu 500 bitcoin?
Basit bir hesapla 50 milyon dolarlık bir servetiniz olacaktı. Hadi bir de bunu 2025 yılına kadar bitcoinde tutmaya devam ettiğinizi düşünün 75 milyon doları nasıl harcayacaksınız? Yani 2 milyor 625 milyon Türk Lirası. Bir de eski parayla deyip, önünüze okumaya alışkın olmadığınız bir sayı koymak istemiyorum. Ne yapacak nasıl harcayacaktınız o serveti?
Ya da sadece basit bir öngörüyle 500 dolar yatırdığınız bir yatırım aracı, evinizin ortaya yerine düşen bir servete dönüşünce, o servet sizi nasıl harcayacaktı.
Hep dua ederim; Allah'ım bana yük olacak değil, yükümü alacak bir varlık nasip et.
Triple-A adlı bir finans kuruluşu bir rapor hazırlamış. Bu rapora göre Türkiye olarak dünyada üçüncülük nişanını almış. Yarışın adı ne biliyor musunuz? Kripto para yatırımı yapanların sayısı.
Dünya çapında kripto para yatırımı yapanların sayısı 562 milyona ulaşmış. Bu sayı çerisinde nüfusa orantılandığında, Birleşik Arap Emirlikleri, yatırımcı sayısı nüfusuna oranla yüzde 25,3 ile ilk sırada, Singapur 24,4 ile ikinci sırada ve Türkiye yüzde 19,3 ile üçüncü sırada yer alıyor.
Kişi başına geliri esas alarak bu üç ülkeyi sıralarsak; BAE'de 545 bin 53 dolarken, Singapur'da 65 bin 422 dolar, Türkiye'de ise 15 bin dolar.
Peki, içinde nefes almakta güçlük çekiştiğimiz ekonomik krize rağmen, bu hayali ve riski besleyen para nerden geliyor dersiniz?
İMF, 2023 yılını esas alarak 2024 yılı Nisan ayında ülkeleri kişi başına düşen mili gelire göre sıraladığında, Türkiye 72. Sırada yer alıyorken, zengin olma hayaliyle abandığımız kripto para yatırımlarında ise 3. Sıradayız.
Sosyoloji 'de bunun bir izahı olmalı değil mi? Ama yok hani bir sloganımız vardı ya "Burası Türkiye. Başka Türkiye yok."
Burada hiçbir sosyal bilimin sebep sonuç ilişki tutmaz.