Geleceğin Meslekleri
Karan Tugay Gönenç
Meslekler dönüşüyor, yeni ve daha önce hiç düşünmediğimiz meslekler ortaya çıkmaya başladı. Öyle ki teknolojiye yapılan yatırım, mesleklerin ya format değiştirmesini sağladı ya da ortadan kalkmasını… Bu etki, artarak devam edecek gibi. Çocuklar, eskisi gibi "Hangi mesleği yapmak istiyorsun?" diye sorulduğunda muhtemelen klasik yanıtlar vermeyecek. "Doktor, polis, mühendis, pilot…" demeyecekler bunun yerine "genetik mühendisi, veri bilimci, robotik uzmanı, metin yazarı" falan diyecekler. Elbette bu yanıtı duyanlar da çok şaşırıp, böyle mesleklerin olup olmadığı hakkında düşünecekler. Günümüzde gençler, eğitim gördükleri bölümler ve ilgi alanları itibarıyla farklı girişimlerde bulunuyor ve meslekleri seçiyorlar. Bugünkü yazımızda bu konuya değineceğiz.
Meslek nedir?
Ekonomi hayatın merkezinde, insanlar geçimlerini sağlamak için birtakım meslekleri ya zorunlu olarak seçiyorlar ya da isteyerek. Zorunlu olarak seçenler bir ömür boyu ıstırap çeke çeke mesleklerini icra ediyor, isteyerek seçenler ise mesleklerini icra ederken çok mutlu. Meslek kelimesi Türk Dil Kurumu'nun güncel Türkçe sözlüğünde şu şekilde tanımlanıyor:
"Belli bir eğitim ile kazanılan, sistemli bilgi ve becerilere dayalı, insanlara yararlı mal üretmek, hizmet vermek ve karşılığında para kazanmak için yapılan, kuralları belirlenmiş iş."
Bu tanımdan yola çıkarsak alınan eğitime ya da sahip olunan ilgiye göre, yaşamı idame ettirmek üzere meşgul olunan işe meslek adı veriliyor. Meslek, belli bir disiplinle ve özveriyle yapılan ve karşılık olarak belli bir ücret alınan iştir. Günümüz dünyasında, bu kelime kendi anlamını muhafaza etmeye devam ediyor olsa da teknolojinin gelişmesiyle birlikte çeşitleniyor, yeni ve daha önce hiç rastlanmayan birtakım meslekler gündeme geliyor.
Geleceğin meslekleri nelerdir?
Aslında geleceğe gitmekten ziyade şu ana bakmak yerinde olacaktır çünkü geleceğin mesleği dediğimiz meslekler, halihazırda birileri tarafından icra edilmeye devam ediyor. İnsanlar eskisi gibi bakmıyor mesleklere. Geçimlerini sağlamak adına kabiliyetlerine ve ilgi alanlarına uysun uymasın, farklı meslekleri icra ediyordu insanlar. Şimdilerde gençler, keyif alabilecekleri ve mutlu olabilecekleri meslekleri tercih etmek istiyor. Önemli olan para kazanmak değil onlar için, zaten para kazanabileceklerinin farkındalar. Meslek tercihinde gençler için önemli olan husus, mutlu olabilmeleri.
Teknolojinin gelişmesiyle birlikte meslekle de dönüşmeye başladı. Sağlık, ekonomi, güvenlik bilimleri, mühendislik, insan bilimleri ve sosyal hizmetler alanında birbirinden farklı meslekler ortaya çıkmaya başladı. Özellikle COVİD-19 salgınından sonra, genç ya da orta yaşlı fark etmeksizin insanlar meslek algılarını değiştirdiler. Mesela;
• İçerik üreticisi
• Yazılım mühendisi
• Veri bilimci
• Yapay zeka mühendisi
• Robotik kodlamacı
• Sağlık teknolojileri uzmanı
• Enerji uzmanı
• Mobilya uygulama uzmanı
• Oyun geliştirme uzmanı
gibi meslekler ortaya çıkmaya başladı. Artık gençler "inşaat mühendisi, elektronik mühendisi, yazar, veteriner, hemşire…" olmayı düşünmüyor. Daha spesifik ve uzmanlığa dayalı, aynı zamanda keyif veren mesleklere yöneliyorlar.