"Atatürk" dizisi ve Disney Plus'ın anlaşılmaz tavrı

Konuya artık herkes aşina. Türkiye'de geçen yıl yayın hayatına başlayan Disney Plus, yönetmenliğini Mehmet Ada Öztekin'in yaptığı, başrolünde Aras Bulut İynemli'nin yer aldığı, Türkiye Cumhuriyeti'nin kurucusu Mustafa Kemal Atatürk'ün gençliğinden kesitlerin anlatıldığı Atatürk dizisini, platformda yayınlamama kararı aldı. Duyurulduğu günden beri heyecanla beklenen "Atatürk" dizisinin yayınlanmayacağı haberi Türkiye gündemine bomba gibi düşmüş ve sosyal medyada Türk kullanıcılar, platforma adeta ateş püskürürken konuya ilişkin peş peşe açıklamalar gelmeye başladı. Kimileri kararın siyasi olduğunu savunurken kimilerine göre ise konu tamamen bütçe ile alakalı.

Aslında konuyu karmaşık hale getiren farklı bir kesimin densiz açıklamaları oldu. Disney Plus 2024 yılına kadar Türkiye'den proje almayı durdurduğunu açıklamıştı. Yani görünüşte Atatürk dizisiyle ilgili özel bir durum söz konusu değil. İzleyiciyi provoke eden şey Ermeni lobisinin diziye yönelik açıklaması oldu. Özellikle ABD'deki Ermeni lobileri ve onlara ait sosyal medya hesapları Disney Plus'ın söz konusu dizi projesini, oluşturdukları baskı sonrası askıya aldırdıklarını dile getirmeye başladı. Mustafa Kemal Atatürk'ün bir "soykırımcı" olduğu yönünde bir algı oluşturmaya çalışan hesaplara dünyanın dört bir yanındaki Türk kullanıcılar büyük tepki gösterdi. Hatta Amerika Ermeni Ulusal Komitesi, 1 Temmuz'da Disney Plus'a Atatürk dizisinin iptal edilmesi çağrısında bulunmuştu.

Dizi gösterimi için farklı bir strateji sunuldu

Orijinal programa göre yerli yapım, 29 Ekim'de Disney+ üzerinde yayınlanacaktı. Walt Disney, bunun yerine Atatürk dizisini iki film haline getiriyor; her iki film de televizyon kanalı FOX'ta ve sinemalarda seyircilerle buluşacak.

The Walt Disney Company Türkiye Genel Müdürü Cenk Soner ise 'Atatürk' dizisinin iki film olarak sadece Türkiye'de FOX'ta ve sinemalarda yayınlanacağını duyurduğu açıklamasında şöyle demişti: "Atatürk içeriğimizi Cumhuriyetimizin 100. yılında izleyicilerimiz ile buluşturuyoruz. İçerik stratejimizde yapılan değişiklikler sonucunda iki film olarak planladığımız Atatürk'ün ilk TV özel versiyonunun FOX kanalımızda yayınlanmasının ardından, ikinci film sinemalarda ve sonrasında FOX ekranlarında olacak. Böylece, 'Atatürk'ü çok daha geniş kitlelere ulaştırmış olacağız."

Yapımcı Saner Ayar da "Cumhuriyetimizin 100. yılı kutlamaları kapsamında 'Atatürk'ü Ekim ayından itibaren FOX'ta TV özel versiyonuyla yayınlayarak, çok daha geniş bir seyirci kitlesine ulaştıracak olmaktan gurur duyuyoruz" şeklinde bir açıklama yaptı.

Suların bir türlü durulmamasının nedeni ise Disney Plus'ın bu iddiaları yalanlayacak bir açıklama yapmaması. Filmin yapımcıları peş peşe açıklamalarda bulunsa da henüz tansiyonu düşürmüş sayılmazlar.

Filmin ücretsiz olarak gösterilecek olması daha büyük kitlelere ulaşması açısından önemli ve etkili olacak ama bence bu demeçler Disney Plus'ın tutumunu açıklamaya yetmiyor. Disney Plus'tan üst düzeyde bir açıklama gelmediği sürece kamuoyu ve basın teoriler üretmeye ve tepki göstermeye devam edecek. Çünkü artık konu filme kolayca ulaşma meselesinden çok Ermeni lobisinin başlattığı siyasi soğuk savaşın bir tarafı olarak duyguların yatışması.

Hükümet yetkilileri olaya müdahil oldu

"Atatürk dizisi Ermeni lobisinin baskısıyla iptal edildi" iddiası ve bu iddianın yalanlanmaması üzerine hükümet yetkilileri de bu hassas konuya müdahale ettiler. Gazeteci Candaş Tolga Işık, 1 Ağustos'ta şöyle aktarıyordu:

"Atatürk dizisiyle ilgili Ermeni Diasporası'nın her zamanki dezenformasyonlarından biri dönüyor. Yalan diasporası kendine yontmaya çalışıyor ama Disney'in kararında etkileri sıfır! Hakan Fidan ve İbrahim Kalın sürece bizzat müdahil oldu."

Hürriyet'e konuşan RTÜK Başkanı Şahin ise kuruluşun savunmasının alınmasına ve inceleme başlatılmasına karar verildiğini belirtti. Yine Hürriyet'e konuşan TBMM Dijital Mecralar Komisyon Başkanı Hüseyin Yayman ise Disney Plus'a ilişkin BTK'yı bant daraltma ve lisansın yeniden değerlendirilmesi konusunda göreve çağırdı. Aynı zamanda muhalefet de sert eleştiriler getirirken CHP Grup Başkanı Özgür Özel "Disney Plus'ın 'Atatürk' dizisini yayından kaldırmasını kınıyoruz. Söz konusu platformun bu tutumu en ağır şekilde karşılık bulacaktır" ifadelerini kullandı.

Disney Plus daha fazla suskun kalmamalı

Disney Plus'ın global bir küçülmeye gittiğini ve Türkiye'de işlerin umdukları gibi gitmediğini biliyorduk. Ancak bu kadar hassas bir konuda sular bu kadar bulanmışken "Ermeni lobisinin baskısı" iddiaları üzerine "Hayır, olur mu öyle şey?" yanıtını bir türlü vermiyorlar. Bu suskunluk Türk kamuoyu tarafından ikrar olarak kabul edilip haklı tepkilerin çığ gibi büyümesine neden oluyor. Eğer bu iddialar doğruysa bir film platformu için bu utanç verici bir durum. Bağımsız olmadıklarının ikrarı olacak ve bundan sonra Türkiye pazarında hızla kan kaybetmeye devam edecek. Yok eğer iddialar yalansa neden çıkıp Kamuoyunu tatmin edecek bir açıklama yapılmıyor? Böyle bir açıklama yapılmasına engel olan kişi veya kurumlar mı var? İddialar yalan olsa bile, bu iddiaların yalan olduğunu açıklatmayan bir baskı mı var? Bunları bilmek Türk kamuoyu olarak en büyük hakkımız diye düşünüyorum.