Teknofest KKTC'nin Kazananları

Esra Esen Atayeter

Dünyanın en büyük havacılık, uzay ve teknoloji festivali Teknofest bu defa 1-4 Mayıs tarihleri arasında kardeş vatan Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nde düzenlendi. 225 bin ziyaretçinin katıldığı Teknofest'e yarışmacı olarak ise 22 ülkeden 47 binden fazla kişi katıldı. 6 ülkeden 268 takım ve 1083 yarışmacı finalist oldu. Dört ana kategoride birinciler ödüllerinin sahibi oldu. Katılımı, ilgiyi ve uyandırdığı etkiyi kısaca özetlemenin dışında açalım.
Dünyada 7'den 70'e değil, ailelerin adeta 7 aylık bebeklerini alıp katılımından başlamalarıyla genişletelim ve üst yaş grubunu da nicelerine yükseltelim burada o ifadenin. Teknofest'in çıkış noktasına dönersek bu kadar ilgi ile karşılanacağı tahmin edilir miydi bilemiyoruz fakat bugün yalnızca KKTC'de düzenlenen değil çok farklı illerimizde düzenlenen etaplarında da gördük; dünyanın hiç bir yerinde bu kadar farklı yaştan, meslekten, ilgi alanından, siyasi görüşten ve benzeri sosyo kültürel, sosyo ekonomik özelliklerden kişileri bir araya getiren bir etkinlik daha bulunmuyor. Bu etkinlik, teması itibari ile bu kadar farklı insana bilim, inovasyon, teknoloji, uzay ve yerine göre burada olduğu gibi mavi vatan özelinde projeleri yerinde görme fırsatı veriyor ve bu alanları deneyimleme imkanı tanıyor.
Dosta güven düşmana korku veren görkemli kapanış törenlerinde izlediklerimizin milli duygularımızı pekiştirmesini ve milli birlik bilincimize yaptığı katkıları da burada gururla bir kez daha anmış olalım.
Sonuçlar sürecin doğal çıktıları, bu sürece dahil olan herkes kazandı
Teknofest'in bana göre en etkileyici ve ülke için en büyük faydası yarışmaların yalnızca yükseköğretim düzeyine değil, ilkokuldan başlayarak, ortaokul ve liseleri de dahil etmesi. Bu öğrenciler için eşsiz bir teşvik. O yaşlardaki çocuklar ve gençler adeta bir start up projesi hazırlayarak o disipline girip, fikir bulup, araştırma ve geliştirme yapıp, takım çalışması halinde ortaya bir proje çıkarmaya teşvik ediliyor. Bunun çok fazla alt parantezi açılır. Çağın ihtiyaçlarına göre üretilen projelerin dünya, sürdürülebilirlik gibi kavramlarla faydalarını burada açıklamayacağım. Bunlar zaten öngörülen sonuçlar. Burada sürece bakıp, yukarıda belirttiğim yarışmacı olarak 22 ülkeden 47 binden fazla kişinin katıldığı bir organizasyonun arka planını hayal edelim. Bu yarışmacıların çok uzun bir süre vakitlerini nasıl geçirdiklerini, arkadaşları ile hangi konularda sohbet ettiklerini, laboratuvarda veya kütüphanede veya 'onlara her yer saha' sahada ne kadar vakit geçirdiklerini düşünelim. Proje hazırlık aşamasında kaç tane bilim insanını, üretilmiş projeyi incelediklerini ve okuyup sorguladıklarını düşünelim. Kategoriler zihin açan cinsten. Sosyal inovasyon, turizm teknolojileri gibi; uçan araba simülasyon yarışması gibi çocukların ilgisini çeken ve onları heyecanlandıran başlıklardan. Bu konulara ne kadar kafa yorduklarını, öğretmenleri ile proje geliştirmek için yaptıkları beyin fırtınalarını düşünelim. Dereceye girse de bu öğrenciler girmese de kazandılar. Yalnızca buraya hazırlanırken kazandıkları proje yönetimi, kriz yönetimi, takım çalışması becerileri onları iş dünyasına hazırladı; onlara girişimci olma cesaretini, ilk tecrübesini verdi ve de araştırma yapma kültürünü kazandırdı. Bu kazanımlar bugün ve gelecekte hem onlar hem de insanlık için çok kıymetli kazanımlar.
Bugün ve gelecek demişken Teknofest KKTC'nin diğerlerinden farklı olarak etkinlikleri arasında yakın tarihi anlatan Kıbrıs Barış Harekatı Deneyim Alanının oluşunu da belirtelim. Havacılık, bilim, uzay temalarının yanında ihtiyaçlarımızdan biri de tarihi bilmek ve hatta doğru anlamak.
Dereceye giren projeler de elbette merak uyandırıyor. Sosyal inovasyon yarışmasında yarışan ortaokul öğrencileri geliştirdikleri akıllı yatak sistemiyle hastalarda oluşan yatak yaralarının önüne geçiyor. Malatyalı öğrencilerse turizm teknolojileri kategorisinde otel odalarının temizliği ve toz durumunu ölçmek üzere geliştirdikleri sistem ile birinci oldu. Araştırma projeleri kategorisinin çevre ve enerji alt dalında Manisa Celal Bayar Üniversitesi öğrencilerinin çözünebilir balıkçı ağı projesi birinci oldu. İstanbul Arel Üniversitesi öğrencileri geliştirdikleri Polis Drone projesi ile kolluk kuvvetlerine modern bir yaklaşım getirerek suçla mücadeleyi kolaylaştırmayı ve şehir güvenliğini artırmayı hedefleyerek dereceye girdiler. Daha bir çok kategoride dereceye giren projeler Teknofest'in sayfasından incelenebilir, örnek alınabilir.
T3 Vakfı Mütevelli Heyeti Başkanı ve Teknofest Yönetim Kurulu Başkanı Selçuk Bayraktar'ın açılış konuşmasındaki iki ifadesi özellikle çok önemliydi:
"Teknofest rotasını kaybeden dünyaya yön veren bir harekettir."
Gençlerin rotasının şaşırtılmak için her şeyin yapıldığı bu dünyada gençleri ve çocukları doğru yerde doğru şekilde zamanlarını geçirmeleri, kendilerine hedef belirlemeleri, sebat etmeleri ve en çok da ilham almaları için çok önemli bir hareket Teknofest.
"Yeni dünyanın anahtarı yüksek teknoloji ve yapay zekadır."
Kendisi de, odaklandığı konular da, çalışmaları da gençlere oldukça ilham verici olan Selçuk Bayraktar'ın bu sözleri sırrı açıklar nitelikte. Yeni dünyanın anahtarları doğrultusunda YÖK'ün gündeme aldığı yeni bölümler var. Değişen dinamiklerle beraber bu yıl açılacak yeni bölümler de bir sonraki yazının konusu olsun.
Teknofest İstanbul Eylül 2025'de! Müjdeyi buradan da paylaşalım.