Bireysel Emeklilik Sisteminde Kısmen Ödeme nedir?
Ersoy Toptaş
Bireysel Emeklilik Sistemi özel bir emeklilik sistemidir. Bireylerin aktif çalışma hayatında yapmış oldukları tasarrufları uzun vadeli yatırıma yönlendirerek emeklilik döneminde rahat etmelerini sağlayacak ek gelir kaynağı oluşturma amaçlanmıştır.
Bireysel Emeklilik Sistemi'ne dahil olan kişi maaş ödenmesi veya toplu ödeme alarak sistemden yararlanabilmekteydi ve sistem bu esasa dayanıyordu. Resmi gazetede çıkan yönetmelikten önce BES katılımcıları birikimlerinin tamamını almak ve sözleşmeyi sonlandırmak durumunda kalıyordu. Yeni çıkan yönetmelikle birlikte, sözleşme sonlanmadan birikimlerininyüze 50'sini başvuru koşullarına uymaları halinde çekebilecekler.
26 Eylül 2023 Tarihli 32321 sayılı Resmi Gazetede yayınlanması ile birlikte artık Bireysel Emeklilik Sistemi'nde kısmen ödeme dönemi başlamış oldu.
Bireysel Emeklilik Sisteminde Kısmen Ödeme nedir?
BES katılımcıları artık Evlilik veya konut alımı, Eğitim, Doğal afet halinde kısmen ödeme alma şartlarına uyuyorsa BES 'te birikmiş olan tutardan sözleşmelerini sonlandırmadan birikiminin yüzde 50'sini kullanabilecek.
Evlilik ve Konut Alımı ile Eğitim konusunda Kısmen Ödeme talebi olması halinde bazı şartları yerine getirmek gerekiyor, Doğal afet durumlarında bu şartlar aranmıyor.
Evlilik veya konut alımı halinde kısmen ödeme talebinde bulunan katılımcı, birikiminin yüzde elli 'si kadar toplu para alabiliyor. Alabileceği Devlet Katkısı ise kısmen ödemeye konu tutarın yüzde yirmi si kadar. Sistemde en az beş yıl sözleşmesi yürürlükte olan ve katkını payını ödemiş olmak gerekiyor. Yaş şartı aranmıyor ancak Katkı Payı Şartı olarak Aylık brüt asgari tutarın en az beş katı kadar katkı payı ödemiş olması gerekiyor.
Eğitim amaçlı kısmen ödeme talebi durumunda, katılımcı birikimin yüzde elli 'si kadar kısmen ödeme alabilir ancak öğrenci olsa bile 21 yaşını aşmamış olması gerekir. Toplu para ödemesi yapılmamaktadır. Türkiye'de faaliyet gösteren üniversitelerin herhangi bir örgün eğitim lisans programına kayıtlı olması şartı aranıyor. Ayrıca aylık, üç aylık veya yıllık ödemeli olmak üzere 4 yıl süreli olan yıllıkgelir sigortası ürünü almak kaydı ile bu kısmen ödeme avantajından faydalanabilir. Eğitim amaçlı kullanılması için katılımcıya kısmen ödemeye konu tutarın yüzde yirmi beş i kadar 4 yıla yayılmış ödeme yapılır.
Doğal afet halinde kısmen ödeme talebi, diğer iki kısmen ödeme talebi şartlarına göre değişiklik gösteriyor. Afetten zarar gören katılımcılar afetin meydana geldiği tarihten itibaren altı ay içerisinde başvuru yapması gerekiyor. Alabileceğitoplu para birikimin yüzde elli 'si kadar olmaktadır. Kısmen Ödeme talebinde şartlar uygun olursa, toplu para olarak alınan parada sözleşme yürürlük süresi ve katkı payı şartları aranmıyor. Kısmen ödemeye konu tutarın yüzde yirmi beş i kadar Devlet Katkısı almakta ve yaş şartı aranmamaktadır.
Ersoy Toptaş | BES Lisans 2004