Küresel ısınma ve fosil yakıt ilişkisi
Prof. Dr. Serhat Yüksel
Enerji herkes için önem arz eden bir ihtiyaçtır. Bu durum hem bireyler hem de şirketler için geçerlidir. Bireyler günlük ihtiyaçlarını karşılarken enerjiye ihtiyaç duymaktadırlar. Öte yandan, sanayi firmaları da üretim yapabilmek için enerji kullanmaktadırlar. Başka bir ifadeyle, enerji sanayi üretimindeki en önemli hammaddelerden biri haline gelmiştir. Özetle, enerji bir ülkenin vazgeçemeyeceği bir ihtiyaçtır. Dolayısıyla, fiyatına bakılmaksızın bu enerji ihtiyacının temin edilmesi gerekmektedir.
Bu durum kendi enerji kaynaklarına sahip olan ülkeler için daha kolay bir şekilde yönetilebilmektedir. Bu ülkeler kendi imkanları ile enerji ihtiyaçlarını karşılayabilmektedirler. Başka bir deyişle, enerji tedarikinde bu ülkeler diğer ülkelere bağımlı değildirler. Buna karşın, ülke sınırları içerisinde yeterli miktarda enerji kaynağı yoksa, bu durum ülkeler için oldukça zordur. Daha önce de ifade edildiği gibi fiyatından bağımsız olarak enerjinin temin edilmesi gerekmektedir. Dolayısıyla, kendi rezervlerine sahip olmayan ülkeler ihtiyaç duydukları enerjiyi yurtdışından ithal etmek zorundadırlar.
Enerji kullanımında en fazla fosil yakıtlar tercih edilmektedir. Fosil yakıtlar, petrol, kömür ve doğalgaz gibi kaynaklardan oluşmaktadır. Fosil yakıtlar ülke sınırları içerisinde mevcutsa kullanılabilmektedir. Başka bir deyişle, ülkelerin fosil yakıtları kendilerinin üretebilme şansı yoktur. Fosil yakıtların kaynakları kullandıkça azalmaktadır. Buradan anlaşılabileceği üzere, fosil yakıtlar yenilenemez enerji türlerine örnektir. Özetle, fosil yakıtların kaynakları kullanıldıkça bir gün sona erecektir.
Fosil yakıtların en büyük avantajı maliyetlerinin düşük olmasıdır. Bu durum yatırımcıların bu alana yönelmesine sebebiyet vermektedir. Bu durum da enerji üretiminde fosil yakıt kullanımının artmasına yol açmaktadır. Buna karşın, fosil yakıt kullanımının en önemli dezavantajı ise karbon emisyonudur. Fosil yakıtların yakılarak enerji elde edilmesi sürecinde önemli ölçüde karbon gazı meydana gelmektedir. Bu durum da ciddi anlamda hava ve çevre kirliliğine yol açmaktadır. Bu gaz zehirli ve canlılar için tehlikelidir. Dolayısıyla, bu süreçte enerji elde edilirken çevreye çok ciddi boyutlarda zarar verilmektedir.
Karbon emisyonu küresel ısınmanın en büyük sebeplerinden biridir. Fosil yakıt kullanımını da karbon emisyonunun en önemli nedenidir. Bu süreçte çok ciddi bir paradoks meydana gelmektedir. Enerji ülkelerin temin etmek zorunda olduğu bir ihtiyaçtır. Enerjiyi temin ederken fosil yakıtlar veya temiz enerji kaynakları tercih edilebilir. Bu bağlamda, fosil yakıtların maliyetleri temiz enerji kaynaklarına kıyasla çok daha düşüktür. Bu nedenle, enerji üretiminde yatırımcılar tarafından ağırlıkla fosil yakıtlar tercih edilmektedir. Buna karşın, ucuz olan fosil yakıtlar karbon emisyonu meydana getirmektedir. Karbon emisyonu da küresel ısınma problemini oluşturmaktadır. Özetle, fosil yakıtlar ucuz olduğu sürece kullanılmaya devam edecek ve bu durum da küresel ısınma problemini arttıracaktır. Dolayısıyla, küresel ısınma probleminin azaltılabilmesi için öncelikle temiz enerji kaynaklarının fosil yakıtlara kıyasla maliyet avantajının sağlanabilmesi gerekmektedir.