Nevruzu Nevroza çevirdik

Çiğdem Sidar Ceylan

Çiğdem Sidar Ceylan

21.03.2025 11:59

Paylaşılamayan bir bayram ya da çokça paylaşılan mı demeliyim. 21 Marta kutlanan baharın müjdecisi bir bayram.

Azerbaycan, Kazakistan, Kırgızistan, Türkmenistan, Özbekistan, Tataristan, Uygur Bölgesi, Anadolu ve Balkanların neredeyse hepsinde ve ülkemizde 21 Martta kutlanan bayramın her millete göre farklı anlam ve değeri var.

Her millet ve ülkede nasıl yazıldığı değişse de en temelde Yenigün anlamına gelen kelimenin yeryüzündeki bütün canlılar için uyanış, diriliş, yaradılış mealinde anlamları vardır.

Mesela İran mitolojisine göre Tanrının, insanı, güneşi ve dünyayı bugün yarattığı kabul edilir. Hz. Ali'nin doğum günü diyenler de var, Hz. Adem'in bugün yaratıldığını söyleyenler de. Nuh'un gemisinin karaya oturduğu gün de bugündür.

Neredeyse her millet yaşadığı coğrafya ve inanca göre bahar tadında hikâyeler giydirmiş bugüne. Türkler Ergenekon'dan çıkış olarak bayramı kutlayıp demir döverken, Kürtler de Demirci Kawa'nın Zalim Dehak'a başkaldırı ve direnişi olarak yakarlar ateşlerini.

Yıllarca kutlanması yasaklanan ama 1995 yılında devlerin bayram olarak kabul ettiği bir gün. Her ne kadar devlet 1995 yılında bayram olarak kabul etse de nasıl yazılacağı ve altına nasıl bir anlam yükleneceğine dair tartışmalar yıllarca sürdü.

Newroz mudur yoksa Nevroz mu olmadı Nevruz mu? Biz bunu politik bir tartışmaya dönüştürüp, hangisiyle terörist hangisiyle vatansever olduğumuzun anlamsız kavgasını verirken, bir bahar bayramını bile zehredip sokakları yangın yerine çevirirken, aslında birbiriyle dalaşmayan başkaca isimleri daha vardı; navruz, navrız, novrız, mevris, saban toy, cılgayak bunlardan bazılarıydı.

Çok şükür ki o günleri atlattık da bugünlere geldik. Ama bir bahar bayramını yaşamak varken içinde bulunduğumuz siyasal krizler şu günü bahar tadında yaşamaya fırsat vermedi.

Nevruzu Nevroza çevirdik. İçinde debelendiğimiz ekonomik ve siyasal krizlerle nevrotik bozukluklara teslim olduk, depresif, kaygılı ve huzursuz duygu durum bozukluğuna gömüldük.

Bunca nevrotik durumun içerisinde neyse ki güzel bir gelişme de geldi. Cumhurbaşkanı Erdoğan, bugün katıldığı 21 Mart Nevruz Günü Anma programında, Nevruz Bayramını, Baharın ve Kardeşliğin Bayramı olarak ilan edilmesi ve resmi tatil kabul sayılmasıyla ilgili meclise teklif sunacakları müjdesini verdi.

Bahara layıkıyla yakışacak güzel bir bayramımız daha olur ümidiyle.

title