Kırmızı renk ve psikolojik etkileri üzerine

Renklerin tüm canlılar üzerinde etkileri olduğu bilimsel çalışmalarla kanıtlanmıştır. Bu etkiler sadece psikolojik değil, aynı zamanda fizyolojik etkilerdir. İnsanlarla sözsüz iletişimimizde modanın yeri nasıl bir konumdaysa mekanlarla olan ilişkilerimizi de çoğunlukla renkler belirler. Renkler, sözsüz iletişimimizin ve modanın büyük bir kısmını oluşturur. Bazı renklerin durumlara göre ortak anlamlarda olabildiği gibi farklı kültürler de farklı yorumlama ve algılamaya da yol açabildiği bilinmektedir. Ayrıca, renklere yüklediğimiz anlamlar kadar renklerin doygunluk seviyesi de önemlidir.

İlk olarak kırmızı rengi bu bağlamda inceleyebiliriz. Bazı araştırmalara göre sporcu takımlarının kırmızı renkte üniforma tercih etmelerinin onlar için bir avantaj olabileceği sonuçlarına varılmıştır. Aynı zamanda hayvanların agresif davranışlar sergiledikleri zamanlarında derilerinde kan renginin yoğunlaştığı, yani parlak kırmızının (kanın oksijenlenmesinden kaynaklanır) görüldüğü tespit edilmiştir. Hill ve Barton (2005).

Benzer bir durum, insanlarda da öfkeli davranışlar sırasında yüz bölgesinde kan yoğunlaşması, yani kırmızılık görülmektedir.(Drummond ve Quay, 2001 ; Levenson, 2003). Aynı araştırmada korku duygusuyla beraber canlılarda yüzde ve ciltte solgunluk tespit edilmiştir. Böylece kırmızı rengin utanç öfke ve cinselliği temsil ettiği görüşüne varılmıştır. Ciltte meydana gelen solgunluğu mavi ve yeşil rengin temsil ettiği, bu 2 rengin ise fizyolojik olarak bir hastalık durumunu gösterdiği gözlemlenmiştir. Aslında; renklerin bulunduğu konum, mekan ve bölgeye göre anlamları da tamamen farklı olarak yorumlanabilmektedir. Örnek olarak kırmızının cinsler arasında çekicilik, sporda rekabet gibi konularda olumlu etkileri bilindiği gibi; öteki yandan öfkeyi artırması, otoritesi tartışılan bir kişide kırmızının kullanılmasının bu duruma yardımcı olmayacağı da bilinir. Gül rengi olarak kırmızı, bir çok coğrafyada sevgiyi temsil ederken; aynı kırmızı rengi şiddeti ve kızgınlığı ortaya çıkarabilir.

Bir başka örnek; dikkati dağınık öğrencilerin ders çalışırken kırmızı kalem kullanmasının dikkati toparlayıcı etkisi bilinir. Aynı zamanda kırmızı canlılık ve enerji verir. Kırmızının ortamı ısıtıcı etkisi bazen olumlu bazen ise olumsuz etki yaratabilir. Sıklıkla vakit geçirilen dinlenme alanlarında ve evimizdeki dinlenme bölgelerinde kırmızının yaygın bir şekilde kullanılması tavsiye edilmez.

Kırmızı rengi günlük hayatında giyiminde tercih eden bireylerin karşısındaki kişiye verdiği mesajlar, kırmızıyı kullandığı kıyafetin modeline, kumaşının dokusuna ve kombinindeki diğer parçaların uyumuna göre farklı olarak yorumlanabilir; ancak genel olarak şöyle bir yorum yapabiliriz ki kırmızıya sıklıkla yer veren bireyler, güçlü görünmeyi, dikkat çekmeyi ve öne çıkmayı seven kişilerdir. Liderlik mizacına sahip kişilerin bu rengi daha çok tercih ettiği görülür.

Not: Enerjimizin düşük olduğunu hissettiğimiz günlerde, kırmızı renkli aksesuara ya da kombinimizde kırmızı bir parçaya yer vererek enerjimizi yükseltmeye yardımcı olarak bu renkten yardım alabiliriz.