Sınavlara hazırlanan çocuklara nasıl davranmalısınız ?

Besim Türkoğlu

Son yıllarda yapılan çalışmalar, bazı ortak sonuçlara işaret etmektedir. Bu sonuçların başında, demokratik ve kabul edici bir aile ortamında büyüyen çocukların sınav kaygılarının daha düşük olduğu gerçeği yer almaktadır. Çünkü bu çocuklar, başarılı veya başarısız olsalar da ailelerinin onları koşulsuz bir şekilde kabul edeceğine dair güven duygusuyla büyürler. Bu güven, onlara sadece başarılı olmanın değil, değerli olmanın da bir koşul olmadığını öğretir. Sonuç olarak, çocuklar kendilerini rahat hisseder, içsel motivasyonları daha güçlü olur ve potansiyellerini daha kolay bir şekilde ortaya koyarlar. Bu durum, başarı ile değerli olma arasında ilişki kurmayı engeller.
Bir diğer önemli sonuç ise onları başkalarıyla kıyaslamanın, onlara yapılabilecek en büyük kötülüklerden biri olduğudur. Hem gençlere hem de yetişkinlere başkalarıyla kıyaslama yapmanın ne denli rencide edici olduğunu hepimiz biliyoruz. Kişisel gelişim ve başarı, her bireyin kendi yolculuğudur ve bu yolculuk başkalarının başarılarıyla değil, bireyin kendi potansiyeliyle ölçülmelidir. Çocuklarımıza bir başkasıyla kıyaslama yaparak, tamamlanmamış ve tatmin edilmemiş ihtiyaçlarımızı onlara yüklemiş oluruz aslında. Bu da, onların özgüvenini zedeler ve kendilerini sürekli eksik hissetmelerine neden olur. Bunun yerine, çocuklarımıza koşulsuz destek vermeli ve onların yanında olduğumuzu hissettirmeliyiz.
Ayrıca, gençlerin sınav öncesinde ya da herhangi bir kaygı anında, "Heyecanlı görünüyorsun" ya da "Kaygılısın" gibi söylemlerden kaçınmalıyız. Bu tür ifadeler, çocukların kaygılarını daha da pekiştirir ve zihinsel olarak daha da gerilmelerine neden olabilir. Bunun yerine, onların gösterdiği çabayı takdir etmek, sürecin kendisini ve verdikleri emeği övmek daha faydalıdır. Çocuğumuza her zaman yanında olduğumuzu ve onu olduğu gibi kabul ettiğimizi göstermek, kaygılarını hafifletebilir ve ona güven aşılayabilir. Bu süreçte gösterdiği emeklerin değerli olduğunu, hangi sonuç çıkarsa çıksın onun yanında olduğumuzu ve onu desteklediğimizi ifade etmek, çok daha sağlıklı bir yaklaşım olacaktır.
Bu tür davranışlarla, hem çocuklarımıza güven aşılamış oluruz hem de onların kaygılarla daha etkili bir şekilde başa çıkmalarına yardımcı olabiliriz. Her şeyden önce, çocuklarımızın yalnızca başarılı olmak için değil, aynı zamanda kendilerini iyi hissetmek, öğrenmek ve gelişmek için çaba gösterdiklerini unutmamalıyız.