Estetik hata nedeniyle tazminat, doktor hatası nedeniyle dava ve şikayet

Vatandaşlarımız, hemşire hatası, hekim hatası, doktor hatası, hastane hatası, gibi kavramlarla isimlendirmektedir.Hem vatandaşlarımızın hem de sağlık turizmi ile Türkiye'ye gelen diğer başvurular ile birlikte sağlık kurum ve kuruluşlarına milyonlarca tıbbi müdahale olmaktadır.

Tıbbi müdahaleler bazı zamanlar tedaviyle yönelik, bazı zamanlar estetik amaçlı yapılmaktadır. Tıbbi müdahale tanımı çok geniştir. Kişinin doğrudan ve dolaylı olarak bedensel ve ruhsal bütünlüğüne yönelik tedavi amaçlı her türlü müdahale tıbbi müdahaledir. Bu müdahaleyi, tıp mesleğini icra edenlerin mesleki sınırlar dahilinde yapması gerekmektedir. Aksi halde hukuka uygun bir tıbbi müdahale olmayacaktır.

Hatalı tıbbi müdahaleler sonucu, bedensel ve ruhsal bir arazlara maruz kalınmaktadır. Estetik amaçlı olarak, hekime başvuran hastaların hekimden beklediği sonuç ile ortaya çıkan sonuç her zaman aynı olmamaktadır. Tedaviye yönelik tıbbi müdahalelerde, istenmeyen sonuçlar ortaya çıkmaktadır. Her istenmeyen sonuç, doktor hatası olarak tıp bilimi ve hukuk kabul etmez. Ameliyat beraberinde riskleri de getirmekte, hekim mesleğini tıp bilimine göre icra etmişse buna rağmen sonuç ortaya çıkmışsa hekim ortaya çıkan sonuçtan sorumlu hukuken olmayacaktır.

Estetik amaçlı tıbbi müdahale ile tedaviye yönelik tıbbi müdahaleyi birbirinden ayırmak gerekmektedir. Burun ameliyatı olan bir hasta, bu ameliyatı nefes almada güçlük gibi tedavi amaçlı yapıyorsa hekim ve hasta arasındaki sözleşme vekalet sözleşmesidir. Bu nedenle yarın ortaya çıkan uyuşmazlıkta vekalet sözleşmesi hükümleri uygulanacaktır. Eğer burun görsel olarak estetik amaçlı ise o zaman hekim ile hasta arasındaki sözleşme eser sözleşmesidir. Bu nedenle eser sözleşmesi hükümleri uygulanacaktır.

Eser sözleşmesi ve vekalet sözleşmesi arasındaki en önemli fark, birinde hekim ameliyat sonrası ortaya çıkan sonuç garanti vermeyip sorumlu olmazken, diğeri eser sözleşmesinde taahhüt ettiği sonuç ortaya çıkmazsa hekim olarak bu nedenle sorumlu olacaktır.

Çeşitli tedavi yöntemleri arasında seçim yaparken, hastanın ve hastalığın özellikleri göz önünde tutulmalı, onu risk altına sokacak tutum ve davranışlardan kaçınmalı ve en emin yolu tercih etmelidir. Vekil, işçi gibi özenle davranmak zorunda olup, hafif kusurundan bile sorumludur (B.K. 321/1 md). O nedenle doktorun meslek alanı içinde olan bütün kusurları (hafif de olsa) sorumluluğun unsuru olarak kabul edilmelidir. Doktorlar, hastalarının zarar görmemesi için yalnız mesleki değil, genel hayat tecrübelerine göre herkese yüklenebilecek dikkat ve özeni göstermek zorundadır.

Teşhis, tedavi ve diğer organizasyonlar nedeniyle ortaya çıkan hatalar nedeniyle maddi ve manevi zararlardan bahsedebiliriz. Doktor hatası, hastane hatası sonucu mağdur olduğunuzu düşünüyorsanız ne yapmanız gerekiyor?

1- Öncelikle bu müdahaleyi yapan hekiminiz ya da sağlık kurum ve kuruluşu ile iletişime geçip ortaya çıkan sonucun komplikasyon mu yoksa farklı bir durum mu olduğunu anlamaya çalışmalısınız, bu konuda destek almanız haksız bir şikayet olmaması için önemlidir.

2- Her istenmeyen sonuç hata değildir, sizi ameliyat olmadan önce aydınlatılmış onamda bu tür sonuçlar hakkında aydınlatılmış olması gerekmektedir. Tabi bu onamında hukuka ve tıp biliminin gereklerine uygun olması gerekir. Onam alındığını hekimin ispatlaması gerekir, genellikle bu tür onamlar yazılı bir şekilde alınmaktadır. Hekimden ya da hastaneden size yapılan tüm tıbbi kayıtların birer örneğini alabilirsiniz.

3-İletişim sonucu, sizi yeterli şekilde bilgilendirme olmamışsa ya da konu hakkında bilgi alamıyorsanız, alanında başka bir uzman hekimden bilgi için yardım alabilirsiniz. Eğer uzman hekim ameliyatta bu sonuçların olmaması gerektiği bilgisi vermişse, yaşadığınız kötü sonuç hakkında bir ön bilgi almış olacaksınız.

4- Çoğu hasta, başka hekim ameliyatın hatalı yapıldığını söyledi fakat yazılı bir belge istedim vermedi gibi cevaplarla ile sık sık karşılaşmaktayız. Bu tespit, hukuken ancak mahkemenin sevk edeceği Adli Tıp Kurumu ya da Üniversitelerin Tıp Fakültesi Hekimlerinden oluşan bilirkişi heyetleri tarafından yapılmaktadır. O nedenle başka bir hekimden böyle bir yazı almanız sizi hukuken haklı yapmayacaktır.

5- Eğer doktor hatası sonucu dava, hastane hatası sonucu dava istiyorsanız, bunu bireysel olarak yapabileceğiniz gibi bir vekil avukat aracılığıyla yapabilirsiniz.

Özellikle vurgulamak istiyorum, size göre bir hekim hatası olduğunu düşünebilirsiniz, fakat kesin olarak tespit yapacak yer yargıdır.

Doktor hatası sonucu şikâyet için ne yapmanız gerekiyor?

Özellikle şikâyet cezai ve idari olarak ikiye ayrılmaktadır.

a-Bir dilekçe ile Karakol, Jandarma, Cumhuriyet Başsavcılıklarına şikayetçi olabilirsiniz,

b-İdari olarak da hem Sağlık Bakanlığı'na hem de Türk Tabipler Birliğine şikayet edebilirsiniz,

Bu konuda dikkat etmeniz gereken, sırf şikayet etmek için asla şikayet etmemektir. Zaten hekimlik, sağlık çalışanı olmak mesleki olarak bedensel ve ruhsal olarak yıpratıcı olduğundan, hekimlerimizi ve diğer sağlık çalışanlarımızı bu tür şikayetlerle yıpratmamak gerekir. Ayrıca, bir kişi haksız olarak şikayet ederse ve bu hukuken şartlar oluşursa, iftira suçunu oluşturacağından hem cezai hem de hukuki olarak yaptırımla karşılaşabilirsiniz.

Şikayetlerimiz konusunda seçici olmamız, gerçekten ortada ağır bir kusur, ihmal varsa bu nedenle kötü bir sonuç ortaya çıkmış ve mağdur olmuşsanız şikayet hakkınızı kullanmanız her iki taraf içinde yararlı olacaktır.

Cezai şikayetlerde, dilekçenize tüm tıbbi hikayenizi anlatarak, ortaya çıkan sonucu yazmanız ve dilekçeniz ekine hangi hastane tedavi gördüğünüzü, ne zaman gördüğünüzü, hangi hekim tarafından buna maruz kaldığınızı açık bir şekilde yazmanız yararlı olacaktır.

Cumhuriyet Başsavcılıkları, özel kuruluşlarda ve kamu kurumlarında çalışanlar olarak bu şikayetleri değerlendirip kamu da soruşturma izni alarak, tüm tıbbi bilgi, belge ve aydınlatılmış onamlarınızla beraber dosyanızı İstanbul Adli Tıp Kurumu'na ya da Üniversitelerin Tıp Fakültelerinde alanında uzman bilirkişiden "tıbbi hata var, tıbbi hata yok" konusundaki rapora göre soruşturmada karar verecektir. Tıbbi hata varsa iddianame düzenlenecek ya da yoksa kovuşturmaya yer olmadığına dair karar (takipsizlik kararı) verilecektir.

Doktor hatasında vefat olması halinde şikayete bağlı değildir, fakat doktor hatasında diğer sonuçlar ortaya çıkması halinde çoğunlukla zararı öğrendikten sonra 6 ay içinde şikayet etmek gerekir.

Şikayet sonucu açılan ceza davasında, taksirle bir kişinin yaralanması ya da ölümüne sebebiyet vermek, görevi ihmal suretiyle kötüye kullanmak suçlarından ceza verilmesi yaptırımı olabilir.

Hekim hatasında savcılık şikayetinde, ne tür bir karar verileceğini söylemek baştan mümkün değildir. Her olay kendine göre farklı özellikler içermekte olup bu açıdan genel bir değerlendirme yapılmıştır.

Doktor hatası sonucu tazminat alabilir miyim?

Doktor hatalarında tazminat tabi ki mümkündür. Maddi ve manevi zararlarınızı açılacak dava sonucu verilecek karara göre telafi edebilirsiniz. Maddi zararlar içinde; sürekli bir maluliyete sebep olmuşsa sürekli iş görmezlik zararı, geçici olarak işe gidememişseniz geçici iş görmezlik zararı, geçici ya da sürekli olarak başka birinin bakımına muhtaç kalmışsanız bakıcı gideri, ameliyat ya da tıbbi müdahale sonucu ücret ödemişseniz bu ücretin iadesi, ortaya çıkan hatanın düzeltilmesi için yeni ameliyat olmuşsa ya da olacaksa bunların ödenmesi, bu nedenle yol, ilaç, hastane ücret ödemişseniz bu ücretler, bu nedenle acı ve üzüntü yaşamışsanız manevi tazminat olmak üzere zararlarınızı talep edebilirsiniz.

Tazminat davaları, cezai şikayetler sonucu göre açılırsa daha yararlı olacaktır. Çünkü, cezai olarak tıbbi hata olmadığı kararı çıkarsa hem yargılama gideri, hem karşı avukat vekalet ücreti ödemekle yükümlü olabilirsiniz.

Tazminat davası açmak için cezai ya da idari olarak şikâyet etmenize gerek yoktur. Fakat, cezai olarak şikayetiniz sonucu hata olmaması nedeniyle suç yoksa, tazminat hakkı olmayacaktır.

Tazminat davası, hekimin ya da sağlık kuruluşunun kamu ya da özel olmasına göre görevli mahkeme ve zamanaşımı değişmektedir. Bu nedenle hangi hastanede hekim hatası oldu ise ona uygun olarak görevli mahkemeyi seçmeniz ve özellikle zamanaşımına dikkat etmeniz gerekmektedir. Zamanaşımına uğrammış bir alacak için, davalı itirazda bulunursa davanız ret olabilir.

Dava açmanızın bir maliyeti mutlaka olacaktır, avukat vekil atarsanız avukata ödeyeceğiniz ücret, yargılama gideri ve harçlar, davayı kaybetmeniz halinde karşı avukatlık ücretleri ile karşı karşıya kalabilirsiniz. Bu nedenle doktor hatası olup olmadığı ilgili alanında uzman hekimlerden bilimsel bir görüş almak dava açılmadan önce sizlerin yararına olacaktır. Dava açmadan önce ihtiyari ya da zorunlu arabuluculuk ile uyuşmazlığın giderilmesini ayrıca sağlayabilirsiniz. Son olarak hekimlerin zorunlu hekimlik mesleki sorumluluk sigortaları bulunmaktadır. Bu sigortalar hekimin meslek grubuna göre teminat limiti dahilinde zararlarınızı karşılamakta sorumludur. Dava açmadan önce hekimden sigorta poliçesini öğrenerek davaya sadece sigorta şirketlerine karşı da açabilirsiniz.

Hekimlerinde bu tür davalarla karşıladığı zaman, sakin ve özenli olarak hukuki ve cezai süreçleri takip etmeleri gerekir. Bu tür davalarda ne yazık ki haksız bir şikayet ve dava bulunduğundan savunmalarında, cevaplarında tıbbi olarak yazmaları önemlidir. Dava süreci uzun bir süreç olduğu için hem bireysel hem de vekil avukattan yardım alabilirler. Dava dilekçesine cevap vermek, tıbbi kayıtları ve onamları dosyaya sunmak çok önemlidir. Tıbbi kayıt ve onam yoksa , doktor hatası var kabul edilebilir. Bu nedenle kendilerine mahkemeler ya da savcılıklar tarafından yazılan müzekkerelere zamanında cevap vermeleri önemlidir. Bu açıdan tıbbi kayıt arşivi tutmak, aydınlatılmış hasta onamlarını usulüne uygunalmak ve saklamak kesinlikle şarttır. Hekime dava açmak, hekimi şikayet etmek çoğu zaman haksız olmaktadır. Bu nedenle haklılığını ispat için tüm delilleri dosyaya sunup hukuki savunmaları yapmak gereklidir.

Sağlık hukuku alanında bir alt başlık olan tıbbi hata kavramı hakkında kısa bir bilgilendirme yazısı yazdım. Çok detaylı bir konu olduğu için makale ile tamamen bilgi vermek mümkün değildir. Konuya ilişkin kitapları, makaleleri, videolardan ya da bir avukattan yardım alabilirsiniz.

İnşallah, bu tür kötü sonuçlarla kimse karşılaşmaz.

Sağlıcakla kalınız.

Av. Arb. Mahmut ALTINEL

mahmut@altinelhukuk.com

www.altinelhukuk.com