Depremde DASK ve diğer sigortalar hangi maddi zararları karşılar?

6 Şubat depreminin maddi ve manevi verdiği telafisi mümkün olmayan çok zarar bulunmaktadır. On binlerce güzel insanı bu depremde kaybettik, mekanları cennet olsun. Milletimizin başı sağ olsun, yaralılarımız için acil şifalar diliyorum.

Öncelikle başta dask olmak üzere tüm sigorta türleri için vatandaşlarımız doğrudan doğruya hasar evraklarını tamamlayarak sigorta şirketlerine başvuru hakları bulunmaktadır. Buna ilişkin bilgiler dask web sitesinde yayınlanmıştır, burada yazılı şekilde hasar başvurularını yapabilirler. Tüm sigorta şirketleri için, sigorta şirketlerinin mail adresine, telefon numarasına ya da iletişim adreslerine yapılacak bildirimle hasar dosyası açtırıp, eksper atamaları yapılıp, eksik evrakları tamamlayıp hasar ödemesi yapılmasını depremzedeler sağlayabilirler.

Kısacası DASK nedir?

Zorunlu deprem sigortası: Binalardadepremin doğrudan neden olduğu maddi zararlar ile deprem nedeniyle ortaya çıkan yangın, infilak, dev dalga (tsunami) ve yer kayması sonucu oluşan maddi zararları teminat altına alan ve Kanunun 10 uncu maddesi uyarınca yapılması gereken zorunlu sigortayı ifade eder.

Bu sigorta ile, depremin doğrudan neden olduğu maddi zararlar ile deprem sonucu meydana gelen yangın, infilak, dev dalga (tsunami) veya yer kaymasının sigortalı binalarda neden olacağı hasarlar (temeller, ana duvarlar, bağımsız bölümleri ayıran ortak duvarlar, bahçe duvarları, istinat duvarları, tavan ve tabanlar, merdivenler, asansörler, sahanlıklar, koridorlar, çatılar, bacalar ve yapının benzer nitelikteki tamamlayıcı kısımlarında meydana gelenler de dahil olmak üzere), sigorta bedeline kadar Doğal Afet Sigortaları Kurumu (DASK) tarafından teminat altına alınmıştır.

Bu sigorta binalarda deprem nedeniyle meydana gelen maddi zararları ve deprem nedeniyle oluşan yangın, infilak, tsunami yer kayması sonucu oluşan maddi zararları karşılar.

1-Deprem olması,

2-Deprem nedeniyle binalarda maddi zarar olması, (eşya zararları kapsamamaktadır)

3-Deprem nedeniyle ortaya çıkan yangın, infilak, tsunami ve yer kayması olması sonucu binalarda meydana gelen zararları da kapsamaktadır.

4-Deprem ile binalarda meydana gelen zarar arasında illiyet olmalıdır,

5-Yapınız kısmen ya da tamamen zarar görmesi halinde ödeme yapılır.

MADDİ ZARARLAR NASIL HESAPLANIR?

Maddi zararlar hesaplanırken yapınızın lüks olup olmadığı, içinde yapmış olduğunuz mutfak, banyo vd unsurların niteliği dikkate alınmaz. Yapı yaklaşık birim maliyetleri, yapının mimarlık hizmetlerine esas olan sınıfı dikkate alınarak yapının yapım maliyeti m2 birim fiyatı üzerinden hesaplama yapılarak ödeme yapılır. Yapınızın deprem öncesi değeri ile ödenen maddi tazminat aynı olmayacaktır. Burada yapınızın sınıfına göre yapım birim maliyeti m2 üzerinden hesaplanıp ödeme yapılacaktır. Bu nedenle yapınızın değeri ile ödenen tazminatlar arasında fark olması bu nedenle ortaya çıkacaktır.

Sigorta bedelinin tespitinde, sigorta edilen meskenin yapı tarzı için Hazine Müsteşarlığınca yayımlanan "Zorunlu Deprem Sigortası Tarife ve Talimatı"nda belirlenen metrekare bedeli ile aynı meskenin brüt yüzölçümünün (veya yaklaşık yüzölçümünün) çarpılması sonucu bulunan tutar esas alınır. Zorunlu Deprem Sigortası yapılan bir meskenin sigorta bedeli, her halde "Zorunlu Deprem Sigortası Tarife ve Talimatı"nda belirlenen azami teminat tutarından çok olamaz.

Sigorta tazminatının hesabında, tam veya kısmi hasar olmasına bakılmaksızın, rizikonun gerçekleştiği yer ve tarihte, benzer yapı özellikleri göz önünde bulundurularak, binanın piyasa rayiçlerine göre hesaplanan yeniden yapım maliyeti esas alınır. Ancak sigorta tazminatı, hiçbir durumda sigorta bedelinden fazla olamaz. Tazminatın hesabında C.2 maddesi hükmü saklıdır.

HANGİ BİNALAR SİGORTA KAPSAMI DIŞINDADIR?

2.1- 9/11/1983 tarihli ve 2946 sayılı Kamu Konutları Kanununa tâbi olan veya kamu hizmet binası olarak kullanılan binalar ve bağımsız bölümler,

2.2- Köy nüfusuna kayıtlı ve köyde sürekli oturanlarca köy yerleşik alanları ve civarında ve mezralarda yapılan binalar,

2.3- Tamamı ticari veya sınai amaçla kullanılan binalar,

2.4- Projesi bulunmayan ve mühendislik hizmeti görmemiş binalar,

2.5- Taşıyıcı sistemi olumsuz yönde etkileyecek şekilde tadil edildiği veya zayıflatıldığı tespit edilen binalar,

2.6- Taşıyıcı sistemi olumsuz yönde etkileyecek şekilde ilgili mevzuata ve projeye aykırı olarak inşa edilen binalar,

2.7- Yetkili kamu kurumları tarafından yıkılmasına karar verilen binalar ile mesken olarak kullanıma uygun olmayan, bakımsız, harap veya metruk binalar.

Aşağıdaki durumlar teminat kapsamı dışındadır:

HANGİ ZARARLAR TEMİNATA DAHİL DEĞİLDİR?

Aşağıdaki haller sigorta teminatının dışındadır.

3.1- Enkaz kaldırma masrafları, kar kaybı, iş durması, kira mahrumiyeti, alternatif ikametgah ve işyeri masrafları, mali sorumluluklar ve benzeri dolaylı zararlar,

3.2- Her türlü taşınır mal, eşya ve benzerleri,

3.3- Ölüm dahil olmak üzere tüm bedeni zararlar,

3.4- Manevi tazminat talepleri,

3.5- Deprem ve deprem sonucu oluşan yangın, infilak, tsunami veya yer kaymasının dışında kalan hasarlar,

3.6- Belirli bir deprem hadisesine bağlı olmaksızın binanın kendi kusur ve özellikleri nedeniyle zamanla oluşan zararlar,

DASK GEÇERLİLİK SÜRESİ NEDİR?

Bu sigorta sözleşmesinin süresi bir yıldır. Sigorta, poliçede başlama ve sona erme tarihleri olarak yazılan günlerde, aksi kararlaştırılmadıkça, Türkiye saati ile öğleyin saat 12.00'de başlar ve öğleyin saat 12.00'de sona erer. Daskı her yıl yenilemek gerekir aksi halde süresi biten dask poliçesi zararları karşılama imkanı olmayacaktır.

DASK DIŞINDA KONUT SİGORTASI YAPILMIŞSA NE TÜR ZARARLAR KARŞILANIR?

Dask dışında konut sigortası varsa bu sigorta poliçesini incelemek gerekir. Eğer poliçe kapsamında yangın sigortası genel şartlarına ek olarak ek teminatlar bulunursa o zaman, teminat türüne göre bu zararlar karşılanır. Zorunlu deprem sigortası (DASK) dışında kalan durumlarda ve deprem, tsunami ve yanardağ püskürmesi nedeniyle ev ve eşyalarının doğrudan ya da dolaylı olarak gördüğü zararları karşılanır. Konut sigortası ise isteğinize bağlı olarak evinizle ilgili her şeyi kapsama gücüne sahip bir sigorta türüdür. Konut sigortası ek teminatlara göre evinizde ve eşyalarınızda oluşacak hasarları, deprem sonrası otel masrafları dahil karşılama durumu vardı. Bu nedenle poliçenin yürürlülük süresinde (başlangıç ve bitiş tarihleri arasında) maddi bir zarar meydana gelmişse bu zararları konut sigortası poliçesi kapsamında karşılayabilirsiniz. Doğrudan doğruya poliçe üzerinde yazan sigorta şirketine başvuru ile yapma imkanınız vardır.

Hasar evrakları olarak mevcut elinizde evraklarla yaptığınızda sigorta şirketi eksik hasar evraklarını sizden talep edecektir. Bu evrakları tamamlandığında bildirmiş olduğunuz iban numarasına yatırılır. Sigorta ettiren ile lehtar aynı kişi ise talep hakkı ona aittir, sigorta ettiren lehtar ayrı kişiler ise lehtarın talep etme imkanı bulunmaktadır. Lehdar vefat etmişse mirasçılarına hak geçmektedir. Eğer başka Daini Mürtehin varsa, öncelikli ipotek ve rehin alacaklısıdır.

Özellikle kredi ile konut alımlarında konut sigortası bulunmaktadır. Bazıları kredili konut alımları dışında ihtiyari olarak zorunlu olmayan konut sigortası yaptırmış olabilirler. Bu nedenle dask ve konut sigortasını birbirine karıştırmamak gerekir.

Bazı sigortalar yıllık yapılmaktadır, bazıları da kredi süresince olmaktadır. Bu nedenle poliçe elinizde yoksa konut kredisi çektiğiniz bankayı arayarak poliçenin mevcut olup olmadığını, mevcutsa gönderilmesini talep edebilirsiniz. Poliçeyi iyice incelemek gerekir, bazı talepler teminat içinde ve dışında olabilir. Bu nedenle poliçede muafiyetleri, klozları incelemek ona göre ödenen tazminatın doğru olup olmadığını tespit etmek gereklidir.

Sigorta şirketi eksper ataması yaparak tazminat miktarı hesaplayıp ödeme yapacaktır. Eğer konuta girmesi riskli ya da konut ağır hasarla ise eksper bu durumu raporunda belirterek raporu düzenleyecektir. Bu durum tazminat ödenmesine engel bir durum teşkil etmemektedir.

DEPREMDE KASKO POLİÇESİ KAPSAMINDA YAPILACAK TAZMİNAT ÖDEMELERİ?

Eğer kasko poliçesinde deprem ek teminatla poliçe kapsamına alınmışsa deprem nedeniyle meydana gelen araç zararları sigorta şirketi tarafından ödenmek zorundadır. Trafik sigortası deprem nedeniyle zararları karşılamaz, trafik sigortası kapsamında değildir . Kasko poliçesinde deprem riski nedeniyle teminat yapılmamışsa kasko poliçesi kapsamında ödeme yapılmaz.

İŞYERİ SİGORTASI KAPSAMINDA YAPILACAK ÖDEMELER NELERDİR?

İşyeri sigortasında teminatlar kapsamında ödemeler yapılacaktır, bu tür teminatlar geniş şekilde sigorta şirketleri tarafından sunulabilmektedir. Bu nedenle poliçe incelenerek bu tür zararların deprem kapsamında karşılanıp karşılanmayacağı incelenerek sigorta şirketlerinden işyerinde meydana gelen zararlar karşılanır. Aynı şekilde işyeri için eksper atanır, eksperin düzenleyeceği raporla birlikte sigorta şirketi ödeme yapacaktır.

Yapılan hasar ödemeleri, eğer poliçe teminatı kapsamında zararı karşılamasında eksik ödeme yapıldığı zaman hukuki yola başvurmak gereklidir. Sigorta Tahkim Komisyonu ya da hukuk mahkemelerinde bu zararları karşılamak için başvurabilirler. Öncelikle hasar ödemesinin eksik olup olmadığının tespiti yapılması, bu eksiklik meydana gelen zararın teminat kapsamında olmasına rağmen eksik ödeme yapılması nedeniyle olması gerekir. Teminat kapsamında olmayan ya da teminat limiti üstünde zararlar için dava açılsa bile ret olacaktır. Bu açıdan poliçelerin incelenmesi ve zararın tespiti çok önemlidir. Zarar ile meydana gelen deprem arasında illiyetin olması önemlidir. Bu illiyeti dar olarak yorumlamamak gerekir, depremden bir süre sonra çıkan depremle illiyeti bulunan yangında buna dahildir.

1-Depremde aracınız zarar görmüşse ve kaskonuz varsa yapmanız gereken?

a-Aracınızın fotoğraflarını çekip kasko poliçesini düzenleyen sigorta şirketine "depremde aracım ekte fotoğraftaki şekilde zarar görmüş olup tarafıma hasar ödemesi yapılmasını" talep ederim şeklinde "kasko şirketi iletişim adresine, telefon ya da mail adresine iletmeleri yeterlidir.

b-Kasko şirketinde hasar dosyası açılacaktır ve sonrası eksper ataması yapılacaktır,

c-Eksper gerekli raporu düzenleyip şirkete ilettiğinde hasar ödemesi mutabakat yapılarak ödenir,

d-Eğer miktar konusunda uyuşmazlık olursa "itirazı kayıtla fazlaya ilişkin haklar saklı tutularak" ödeme talep edilebilir,

e-Eksik ya da hiç ödeme yapılmaması halinde yasal süreç başlatılması gerekmektedir,

f-Sigorta şirketlerinin adını google yazarak iletişim numaralarını ulaşıp arayarak hasar dosyası açtırabilirsiniz. Sigorta şirketi mail adresi ya da bildirdiğiniz telefona size hasar dosyası açıldığını ve eksik evrakları ilettiğinde bu evraklar tamamlayabilirsiniz.

2-Depremde eviniz, işyeriniz zarar görmüşse dask dışında konut ve işyeri sigortasından ödeme almak için ne yapmanız gerekir?

a-Evinizin ya da işyerinizin fotoğrafları çekebilirsek sigorta şirketine "işyerim ya da konutum ekte fotoğraflar görüleceği üzere zarar görmüştür, bu zararların karşılanmasını talep ederim şeklinde kasko şirketi iletişim adresine, telefon ya da mail adresine iletmeleri yeterlidir." Eğer fotoğraf çekme imkanı yoksa konutunuzda ya da işyerinizde zararınız için şirket eksper atayarak zararınızı tespit ettirmesi ve ödemesi yapması gerekmektedir, zararınızın tespiti için deprem öncesi evi ya da işyeri için eski fotoğraflar, faturalar varsa onların iletilmesi zararın tespitini kolaylaştıracaktır,

b-Sigorta şirketinde hasar dosyası açılacaktır ve sonrası eksper ataması yapılacaktır,

c-Eksper gerekli raporu düzenleyip şirkete ilettiğinde hasar ödemesi mutabakat yapılarak ödenir,

d-Eğer miktar konusunda uyuşmazlık olursa "itirazı kayıtla fazlaya ilişkin haklar saklı tutularak" ödeme talep edilebilir,

e-Eksik ya da hiç ödeme yapılmaması halinde yasal süreç başlatılması gerekmektedir.

f-Sigorta şirketlerinin adını google yazarak iletişim numaralarını ulaşıp arayarak hasar dosyası açtırabilirsiniz. Sigorta şirketi mail adresi ya da bildirdiğiniz telefona size hasar dosyası açıldığını ve eksik evrakları ilettiğinde bu evraklar tamamlayabilir

3-Dask poliçesinde maddi tazminat alabilmek için yapılacaklar nelerdir?

Dask web sitesinden detaylı bilgi alabilirsiniz.

Milletimizin başı sağ olsun, kaybettiğimiz güzel insanların mekanları cennet olsun, yaralılara acil şifalar diliyorum.

Av. Arb. Mahmut ALTINEL

mahmut@altinelhukuk.com

0 212 234 52 20