Tüm yönleriyle kara para aklama suçu

1)Kara Para aklamak ne demektir?

Kara para aklama, genel itibariyle gayrimeşru yollarla elde edilen parayı yasal göstermek veya meşru ekonomiye sokmak amacıyla kullanılan bir dizi işlem ve faaliyetler bütünüdür. Bu süreç, suç gelirlerinin izlenmesinin ve tespit edilmesinin önüne geçilmesi amacıyla tasarlanmıştır.

Ülkemizde kara para aklama suç olarak kabul edilir ve Türk Ceza Kanunu'nda yer alan maddelerle cezalandırılır. Türkiye, kara para aklamayla mücadele konusunda uluslararası standartları benimsemiş ve finansal sisteminin bütünlüğünü korumak için çeşitli önlemler almıştır.

Türkiye'de kara para aklamanın önlenmesi ve tespiti için Finansal İstihbarat Birimi (MASAK) gibi kurumlar görevlidir. MASAK, şüpheli finansal işlemleri izler, inceleyerek raporlar ve gerekli durumlarda yasal süreç başlatır. Finansal kurumlar da müşteri kimliklerini doğrulama ve şüpheli işlemleri rapor etmekle yükümlüdür.

Ayrıca, Türkiye, uluslararası standartları ve FATF (Mali Eylem Görev Gücü) tavsiyelerini dikkate alarak kara para aklamayla mücadele konusunda yasal düzenlemeleri güncellemektedir.

Kara para aklama faaliyetleri genellikle karmaşık ve çeşitli yöntemlerle gerçekleştirilir. Türkiye'de de kara para aklama ile mücadele etmek amacıyla bir dizi yasal düzenleme ve denetim mekanizması bulunsa da, suçlular yeni ve sofistike yöntemler geliştirebilirler.

2)Kara Para Aklama Süreçleri nelerdir?

2.1. Yasadışı Kazanç Elde Etme: Kara para aklamanın ilk aşaması, genellikle suç faaliyetlerinden elde edilen parayı temsil eder. Bu para uyuşturucu ticareti, terörizm, yolsuzluk, yasadışı bahis, kaçakçılık gibi yasadışı kaynaklardan gelebilir.

2.2. Paranın Gizlenmesi: Suç gelirlerini gizlemek için çeşitli yöntemler kullanılır. Örneğin, gayri resmi işletmelerde kullanılabilir, yatırım araçlarına yönlendirilebilir veya yurtdışındaki hesaplara transfer edilebilir.

2.3. Paranın Yatırılması: Suç gelirleri, genellikle karmaşık finansal işlemler aracılığıyla yasal ekonomiye dahil edilir. Bu, gayrimeşru kaynakların meşru bir şekilde gösterilmesini sağlamak için yapılır.

3) Dünya Genelinde Yaygın Görülen Kara Para Aklama Yöntemleri Nelerdir?

Dünya genelinde kara paranın en çok aklandığı sektörler bahis ve kripto para sektörüdür. Bu nedenle ülkemizde de kripto para sektörüyle ilgili düzenlemeler yapılması gündemdedir. Dünya genelinde yaygın olarak görülen bazı kara para aklama yöntemleri ise şunlardır:

3.1. Sahte İşletmeler: Suçlular, sahte şirketler veya işletmeler kurarak, yasadışı kaynaklardan elde edilen parayı bu işletmelerin geliri gibi gösterebilirler. Suç gelirleri, görünürde yasal bir işletmenin arkasına gizlenerek aklanabilir. Bu tür işletmeler genellikle nakit işlemlerle çalışır ve kayıtları manipüle edebilir.

3.2. Gayrimeşru Yatırımlar: Suç gelirleri, emlak, sanat eserleri veya diğer değerli varlıklara yatırılarak aklanabilir. Bu varlıkların alım-satım işlemleri karmaşık hale getirilerek suç izlenemez hale getirilir.

3.3. Yasadışı İnternet Aktiviteleri: Suçlular, çeşitli sanal platformlarda, örneğin Dark Web üzerinde, kara para aklama işlemlerini gerçekleştirebilirler. Kripto paralar da sıklıkla bu tür işlemlerde kullanılır.

3.4. Offshore Banka Hesapları: Suç gelirleri, Offshore banka hesapları aracılığıyla gizlenebilir. Bu hesaplar, genellikle vergi cenneti olarak bilinen ülkelerde açılır.

3.5. Fatura Manipülasyonu: Sahte faturalar veya fatura Manipülasyonu gibi yöntemlerle, suç gelirleri meşru işlemler gibi gösterilebilir.

3.6. Hawala veya Hundi Sistemi: Bu geleneksel finansal sistem, resmi bankaları bypass ederek para transferi sağlar. Suçlular, bu sistemleri kara para aklama amaçları için kullanabilir. Hundi sistemi, bir kişinin bir ülkede belirli bir miktar parayı ödemesiyle başlar. Bu ödeme, belirli bir komisyon karşılığında bir Hundi taciri veya aracısı tarafından kabul edilir. Tacir, ödeme alındığı bilgisini, diğer ülkedeki bir başka Hundi tacirine gönderir. Alıcı, ödemesini yapıp bunu kanıtlayınca, diğer ülkedeki Hundi taciri ödeme yapar.

Bu sistem resmi kayıtlar ve belgeler olmadan çalışır, bu nedenle işlemler gizli ve izlenmesi zordur.

3.7. Yatırım Projeleri ve İnşaat: Büyük ölçekli yatırım projeleri veya inşaat faaliyetleri, kara parayı aklamak için kullanılabilir. Bu projeler, büyük miktarlardaki parayı gizlemek için kullanılır.

3.8. Smurfing Yöntemi: Şirinler yöntemi, suç gelirlerinin veya yaygın adı ile kara paranın dikkat çekmemek için küçük parçalara bölünerek farklı kişiler tarafından finans sistemine sokulmasıdır. Kara para aklamanın yerleştirme aşamasına ilişkin bir yöntemdir.

3.9. Bitcoin ve Kripto Paralar: Kripto paralar, suç gelirlerini dijital ortamda gizlemek için kullanılabilir. Anonim veya yarı-anonim kripto paralar aracılığıyla yapılan işlemler, suç izlemeyi zorlaştırabilir.

Bunlar sadece yaygın kullanılan yöntemlerdir. Suçlular, yeni teknolojiler ve finansal araçlar geliştikçe yöntemlerini sürekli olarak değiştirebilir. Türkiye ve diğer ülkeler, bu tür faaliyetleri tespit etmek ve önlemek için yasalarını güncel tutmak ve finansal kurumları sürekli olarak denetlemek gibi önlemler almaktadırlar.

4)Kara Para Aklayan Şirketlerin Ortak Özellikleri Nelerdir?

*Şirket sahiplerinin ve ortaklarının şirket sahibi olacak nitelikte ve yeterlilikte olmaması,

*Grup şirketler varsa bunların tek elden yönetilmesi

*Vergi, ssk ve şirket borçlarının ödenmemesi,

*Şirketin tasfiyeye sokulması,

*Banka hareketlerinin olmaması,

*Nakit ticaretin dönmesi,

*Gerçek bir mal alışı ve satışı olmaması,

*Beyanname verilmemesi,

*Yeterli sayıda şirket personelinin olmaması…

5)Kara para aklama yoluyla Mail Order sistemi nasıl kullanılmaktadır?

Mail order sistemi, suç gelirlerini aklamak isteyen kişiler veya gruplar tarafından kullanılan bir yöntem olabilir. Bu durumda, sahte şirketler veya kişiler, mail order sistemi aracılığıyla ürün veya hizmet satar gibi görünürler. Ancak gerçekte, bu işlemler yasadışı kazançları aklamak için kullanılır.

Kara para aklama yoluyla mail order sistemi şu şekilde gerçekleştirilebilir:

5.1. Sahte Şirketler veya Web Siteleri: Suçlular, sahte şirketler veya web siteleri oluşturarak, var olmayan ürünleri veya hizmetleri satışa sunabilirler.

5.2. Sahte Siparişler: Suçlular, sahte kimlikler veya sahte müşteri bilgileri kullanarak büyük miktarlarda ürün siparişi verebilirler.

5.3. Yasadışı Paraların Aklandığı Yer: Bu sahte siparişler, gerçekleştirildiği varsayılan işlemler olarak kaydedilir ve sahte şirketin banka hesabına ödeme yapılır. Böylece, yasadışı paralar meşru bir şekilde gösterilir.

5.4. Ürünlerin Gerçekleşmeyen Adreslere Gönderimi: Sipariş edilen ürünler, gerçekleşmeyen veya sahte adreslere gönderilebilir. Bu sayede, sahte şirketin faaliyetleri göz önünden kaçırılır.

5.5. Ürünlerin Gerçek Pazarda Satılması: Elde edilen ürünler gerçek pazarda satılabilir veya başka yöntemlerle nakde dönüştürülebilir.

Ayrıca çalıntı kredi kartlarıyla da işlem yapılarak kara para aklanmaktadır.

6)Kara Para Aklama Süreçlerinde neden kuyumculuk sektörü tercih edilmektedir?

Kuyumculuk sektörü, kara para aklamanın bir aracı olarak kullanılabilir çünkü değerli metallerin (altın, gümüş vb.) kolayca taşınabilir ve değeri sabit olduğu için bu tür varlıkların alım satımı yapılırken değer kaybı riski düşüktür. İşte kuyumculuk sektörü ile kara para aklamanın bazı yaygın yöntemleri:

6.1. Nakde Dönüşüm: Suç gelirleri kuyumcu aracılığıyla altın veya diğer değerli metaller olarak satın alınabilir. Daha sonra bu değerli metaller, yasa dışı kaynakları gizlemek ve izlenmeyi engellemek için nakde dönüştürülebilir.

6.2. Sahte Faturalar: Kara parayı gizlemek için sahte faturalar düzenlenebilir. Örneğin, değerli metal satışı gösteren sahte faturalar düzenlenerek, kara para yasal gibi gösterilebilir.

6.3. Farklı Değerlerde Faturalandırma: Değerli metallerin gerçek değerinin üzerinde faturalandırılması veya altın gibi metallerin daha düşük değerde gösterilerek faturalandırılması gibi yöntemlerle, gerçek değerinden farklı değerler üzerinden işlemler yapılabilir.

6.4. Uluslararası Ticaret: Değerli metaller, uluslararası ticaret işlemleri içinde kullanılarak kara paranın yurt dışına çıkarılması ve yasal gibi gösterilmesi amacıyla kullanılabilir.

6.5. Kayıtlı Olmayan İşlemler: Kuyumculuk sektöründe kayıtlı olmayan, gayrimeşru işlemlerle kara para aklanabilir. Örneğin, kayıtlara geçmeyen altın satışları gibi işlemlerle suç gelirleri temizlenmeye çalışılabilir.

Ayrıca kuyumculuk sektöründe vergilerin düşük olması da bu sektörün tercih edilmesinin sebeplerinden birisidir.

7)Kara Para Aklama Süreçlerinde neden Güzellik Salonları tercih edilmektedir?

Güzellik merkezi gibi işletmeler, kara para aklama faaliyetlerini gizlemek için kullanılabilecek potansiyel araçlardan biri olabilir. Suçlular, sahte güzellik merkezleri veya gerçek bir işletmeyi kullanarak kara para aklama yöntemlerini uygulayabilirler. İşte bu tür bir kara para aklama senaryosu nasıl gerçekleşebilir:

7.1. Sahte Faturalandırma ve Hizmetler: Suçlular, sahte faturalar veya hizmetler düzenleyerek, gerçekte sunulmayan hizmetleri temsil edebilirler. Bu faturalar, kara parayı meşru gibi göstermeye yönelik olarak kullanılır.

7.2. Nakit Ödemeler ve Farklı Hizmetlerin Sunulması: Gerçek müşterilere sunulmayan hizmetler veya ürünler için sahte faturalar düzenlenebilir. Bu faturalar, nakit ödemeleri temsil ederken, gerçek hizmetlerin yerine geçebilir.

7.3. Yüksek Fiyatlı Ürün veya Hizmetlerin Satışı: Örneğin, çok yüksek fiyatlı ürünler veya hizmetlerin satışıyla, büyük miktarda nakit para aklanabilir. Bu ürünler veya hizmetler genellikle piyasa değerinin üzerinde faturalandırılır.

7.4. Kayıtlarda Manipülasyon: Sahte işlemler, kayıtlarda ve defterlerde gizlenebilir veya manipüle edilebilir. Bu sayede, işletmenin gelir ve gider dengesi suni bir şekilde korunabilir.

7.5. Yatırımın Görünümü: Kara para, işletmenin yatırımları gibi gösterilebilir. Örneğin, sahte bir güzellik merkezi, yatırımlarını gizlemek veya açıklamak için kullanılabilir.

Ayrıca Güzellik salonları şubeleşmenin, franchise ağının ve para sirkülasyonunun çok olduğu bir sektör olmasından dolayı da tercih edilmektedir.

Bu tür faaliyetler, dikkatli bir şekilde planlandığında ve denetlendiğinde, işletmelerin ve yetkililerin dikkatinden kaçabilir. Ancak, finansal denetimler ve şüpheli işlem bildirimleri gibi önlemlerle izlenen birçok ülkede, bu tür faaliyetleri gerçekleştirmek oldukça risklidir ve ciddi yasal sonuçları olabilir.

8) Vergi Kaçakçılığı ihbar Eden Kişiler Tazminat Alabilirler mi?

İhbarı doğru çıkan kişilere kesinleşen verginin yüzde onu oranında ödeme yapılır. Bunun 1/3 ü nakden peşin ödenmektedir. Geri kalan kısım ise tahsilattan sonra ödenmektedir.

9)Kara Para Aklamanın Cezası Nedir?

-TCK 282. De düzenlenmiştir.

3 yıldan 7 yıla kadar hapis ve 20.000 kadar adli para cezası verilir.

-TCK 282/4. E göre kara para aklama suçu suç örgütü çerçevesi içerisinde işlenmişse 6 yıldan 14 yıla kadar hapis ve 40.000 kadar adli para cezası verilir.

Kara para aklama suçu işlenirken, yasadışı yollarla bu para elde edildiğinden öncül bir suç daha işlenmektedir. Bu nedenle bu suçtan da ayrıca cezalandırma yapılmaktadır. Örneğin; yasadışı bahis, uyuşturucu ticareti vs.

-Ayrıca vergi kaçırılması ve sahte belge düzenlenmesi söz konusu ise Vergi usul Kanunu 353. Maddesine göre üst sınırı 5 yıl ila 8 yıl olan cezalandırmalarda gündeme gelebilmektedir.

Av. Burak EVCİ

FLORYA HUKUK BÜROSU