Zeybek Ateşi 2. Efe Kurultayı Sonuç Bildirgesi ile Sona Erdi

Ödemiş Belediyesi'nin 90. yıl kurtuluş etkinlikleri kapsamında Belediye Kültürevi'nde iki gündür devam eden Türk Tarihinde Efe ve Zeybek Kültürü Sempozyumu sona erdi. Sempozyumun ikinci gününde yapılan iki oturumun ardından kurtuluş etkinliklerinin iptal edilmesinin de etkisiyle sona erdirildi.

İkinci gün yapılan Demirci Mehmet Efe oturumunda Prof. Dr. Osman Akandere, Poslu Mestan Efe oturumunda da Prof. Dr. Ömer Karpuz başkanlık etti. Her iki oturuma Ali Fuat Aydın, Araş. Gör. Sonay Ödemiş, Öğ. Gör. Sevilay Gök, Dr. Aslı Büyükokutan Zeynel Demir ve M. Emin Dalkaç konuşmacı olarak katıldılar. İki gün süren sempozyumun değerlendirme sonuç bildirgesinde de Prof. Dr. Metin Ekici oturumu yönetti. Prof. Dr. Tuncer Baykara, Prof. Dr. Sabri Sürgevil, Prof. Dr. Ömer Karpuz, Ali Haydar Avcı ve Ana sponsor Teco yönetim kurulu başkanı Mustafa Yalçınkaya da konuşmacı olarak katıldı. İlk konuşmayı Prof. Dr. Metin Ekici yaptı. Ekici, "Sempozyumumuzun ilki Tire'de düzenlenmişti. Bu sene de Ödemiş'te Ödemiş Belediyesi ev sahipliğinde, Gaziemir Belediyesi, Tire Kültür Sanat Derneği, Ege Folklor Dernekleri Federasyonu, Efe Platformu, Kültür bakanlığı ve Ana spor Teco Petrolcülük'ün katkıları ile düzenledik. İkinci kurultayda 6 oturum ve 37 bildirge vardı. 5 katılımcı çeşitli nedenlerle katılamadı ve 32 tane bildirge sunuldu.Zeybek ve efelerin dil ve terminolojisi, Halk bilim terminolojisi, edebi eserler, tarihsel olaylar, Kurtuluş savaşındaki gösterdikleri yararlılıklar,, hayatları, zeybek ezgi ve müzikleri, kıyafetleri ile ileriye dönük araştırılması gereken konular var.Efelerin terminolojisi tam oturmuş değil, tartışmalar var. Böyle bir sözlük hazırlanarak bu terminoloji genç kuşaklara aktarılmalı. Efelerin tam biyografileri ve nerede kaç efe var bunlar netleştirilmeli. Türk Halk bilimi ile ortak proje konulmalı. STK ve yerel yönetimler katkı sağlamalı ve edebiyatçılar, tarihçiler de işin içinde olmalı.Diğer bir konuda, en eski direnişleri karşı koyma tanımlamalarında 19 ve 20. yüzyılda efe ve zeybek kullanıldı ama, esas karşı koyma Çin'in baskısı ile Ergenekon'dan başladı. ve Türk haksızlıkla mücadelede dağlara çıkmış ve bu genetik yapımızda var olan duygu. Ebedi eserlerin edebi yönü ele alınarak sinema ve tiyatro gibi görsel temalarla işlenip gelecek kuşaklara aktarılması da ayrı bir önem kazanmakta.Bu işin artık ticareti yapılıyor, görsel kültürün ve giysilerin asli unsurundan uzaklaşılmış ve kıyafetler bugünkü gibi dizin üstünde olan kıyafetler değildi. Sarı, yeşil, kırmızı; yörük kültürünün simgesidir. Şimdiki gibi bazılarının simgesi değildir. Kıyafetler batılı oryantalistlerin etkisi altında kalmıştır. Bugün kıyafetler inanılmaz bozulmuştur. Zeybekler şimdi kukla haline getirildi. 1900'lü yılların öncesinde de kıyafetler vardı ama böyle değildi ve halk oyunlarının saygınlığı kalmadı ve Türk geceleri adı altında düzenlenen gecelerde gösteriler düzenlenmesi hoş değildir"

Sempozyumda halkın katılımcılar arasında az olmasını da eleştiren Prof. Dr. Metin Ekici, "Bu sempozyumdan bölge insanı da yararlanmalıydı. Bu şartlara katılımcılar bile üzüldü. Birlik ve dayanışma içinde olmalıyız. Ancak son zamanların içeriği dolu sempozyum oldu" şeklinde konuştu.

"HALK İLE AYNI DİLİ KONUŞMUYORUZ"

Prof. Dr. Sabri Sürgevil de bir konuşma yaparak şunları söyledi: "Öncelikle böyle bilimsel açıdan ele alınan sempozyum ve toplantılar halkın ilgisini çekmiyor ve sıkılıp gelse bile çok fazla kalmadan bırakıp gidiyor. Neden biliyor musunuz, Biz halk ile aynı dili konuşmuyoruz. Halkın anladığı dille konuşan amatör konuşan arkadaşlarımız daha fazla ilgi çekiyor. Biz ne yapıyoruz, üniversite mensupları olarak, Temmuz ayında kar satmaya çalışıyoruz, müşteri bulamadığımız zaman da kar eriyip gidiyor. Biz bu değerlendirmeleri kitap haline getirdiğimizde değer kazanır ve emekler boşa gitmemiş olur." Teco yönetim kurulu başkanı Mustafa Yalçınkaya ise "Bilim adına güzel bir çalışma oldu. Yakın ilgi ve konukseverlik adına Ödemiş Belediye Başkanımıza teşekkür ediyorum. Zeybek ateşi yanmaya devam etmeli" dedi.

"ÇALIŞMALAR KİTAP HALİNE GETİRİLECEK"

Ödemiş Belediye Başkanı Bekir Keskin de kapanış sempozyumun konuşmasını yaparak şunları söyledi: "Biz bunu Kurtuluş etkinlikleri kapsamında yerel olarak basit bir toplantı ile geçiştirebilirdik. Ama bu ulusal düzeye yayıldı ve Türkiye'nin her yerinden katılımcılar gelerek destek verdiler. Katılımcılara bir kez daha teşekkür ediyorum. TRT işin içinde, Üniversiteler işin içinde, sivil toplum kuruluşları işin içinde. Tüm konuları iç içe geçirerek Bilimsel toplantı adına katkı sağlayan siz değerli katılımcıların ortaya koydukları bu değerlendirmelerin hepsini birleştirerek kitap haline getireceğiz. Burada çok önemli kıvılcım yaktık ve şehir efsanesinden öte bilimsel bir çalışma oldu." - İZMİR