Yüzyıllar Boyunca Anadolu'yu Karadeniz'e Aktardılar

Gültekin Yetgin - Veysel Kara - Giresun'da doğudan batıya, kuzeyden güneye ticaret yolları üzerine yapılan kemer köprüler, tarih boyunca iç bölgelerdeki ticari ürünlerin Giresun Limanı'na taşınmasını sağladı.

Liman kenti olan Giresun'a gelen birçok tüccar, mallarını iç bölgelerden Karadeniz'e indirmek için ticaret yolları üzerindeki dereleri, tarihi kemer köprülerle aştı.

Giresun Müze Müdürü Hulusi Güleç, AA muhabirine, büyük bir ustalıkla yapılan köprülerin sadece insanların geçişi için değil, ticarete hizmet amacıyla da yapıldığını söyledi.

Giresun'un tarih boyunca liman kenti olduğunu ve iç bölgelerden gelen ticari ürünlerin limana aktarılmasında bu köprülerin çok büyük önem taşıdığını vurgulayan Güleç, "Dereler üzerinde özellikle 17 ve 19'uncu yüzyıllarda yapılmış çok sayıda taş kemer köprü bulunmakta. Yeni yollar yapıldıkça köprüler değerlerini kaybetti ancak son yıllarda kültür varlıklarına verilen önemle Giresun'daki 100'e yakın köprü restore edilerek turizme kazandırılacak' dedi.

-"Tescilli yaklaşık 50 köprü var"-

Güleç, Orta Asya'dan başlayıp Avrupa'ya kadar uzanan tarihi İpek Yolu üzerinde birçok tarihi kemer köprünün bulunduğu bilgisini vererek, şunları söyledi:

"Tespit ettiğimiz tescilli yaklaşık 50 köprü var. Yaylalarda yaptığımız çalışmalarda İpek Yolu olabileceğine inandığımız taş döşemeli yollar karşımıza çıkıyor. Dereleri aşarken kemer köprüler kullanılmış. Yağlıdere ilçesindeki Ağa köprüsü ticaret yolu üzerinde bulunan önemli köprülerden biridir. Yine aynı güzergah üzerinde Sarıhan köprüsü, Zabunlu köprüsü gibi önemli köprüler var."

Bazı köprülerin defineciler tarafından tahrip edildiğine işaret eden Güleç, son yıllarda köprülerle ilgili ciddi restorasyon çalışması yapıldığını bildirdi.

-"Kemer ne kadar dar olursa köprü o kadar dayanıklı olur"-

Giresun'daki tarihi kemer köprülerin birçoğunun halk yardımı ve büyük bir ustalıkla yapılarak bugüne kadar ayakta kaldığına dikkati çeken Güleç, Karadeniz Bölgesi'ndeki köprülerin genellikle aynı mimari özelliği taşıdığını bildirdi.

Güleç, sözlerini şöyle tamamladı:

"Bölgede yaygın olarak tek kemerli kesme taşlardan yapılmış korkuluklara sahip ve derelerin en dar alanlarında iki tarafı da kayalık kısma oturtulmuş köprüler var. Köprülerde derenin ayağı çok önemlidir. Dere taşıp geldiğinde dereyi götürmesin diye sağlam yere oturtuluyor. Bu köprülerde kemer ne kadar dar olursa köprü o kadar dayanıklı olur. Köprüler yüzyıllarca korunsun diye bu özellikte yapılmıştır."

Yayıncı: Orhan Topal - GİRESUN