Yozgat'ta Toprak Altındaki Antik Kentler Gün Yüzüne Çıkarılmaya Çalışılıyor

SEYFİ ÇELİKKAYA

Yozgat'ta, Kalkolitik, İlk Tunç Çağı, Proto-Hitit, Hitit imparatorluk çağı, Frig, Roma ve Bizans dönemlerine ait tabakalar tespit edildi. Gerçekleştirilen kazılarda, mimari ve heykeltıraş örnekleri, yazıtlar, ok uçları, bronz, bakır eserler, pişmiş toprak kaplar, alın süs parçaları fibulalar, koşum süsleri ortaya çıkarıldı. Yozgat il genelinde tespit edilen toplam 197 sit alanı gün yüzüne çıkarılmayı bekliyor. Yozgat Valisi Mehmet Ali Özkan "Yozgat'ta sadece Roma Hamamı değil, geçmiş dönem arkeolojik dönemlere ait birçok eserimiz de var. Onları da Roma hamamı ile bütünleştirerek insanımıza ve turizme kazandırabilirsek Yozgat bir açık hava müzesi haline dönüşecek" dedi.

Anadolu'nun en eski yerleşim alanlarından olan Yozgat'ta farklı ülkelerden gelen arkeologlar tarafından yürütülen kazı ve yüzey araştırmaları kapsamında önemli bulgular elde edildi. Yozgat il genelinde arkeolojik sit alanı olarak belirlenen 197 alan içerisinde olan Sorgun ilçesinde, tarihte kayıp şehir olarak bilinen Pteria'nın kalıntılarının bulunduğu Kerkenes Dağı, Büyük Taşlık köyü sınırlarındaki 'Kuşaklı Höyük' ile Peyniryemez köyü yakınlarındaki Çadırhöyük'te başlatılan kazılara önümüzdeki yıllarda da devam edilecek.

PTERİA ANTİK KENTİ VE BİRÇOK MEDENİYETE EV SAHİPLİĞİ YAPAN ÇADIRHÖYÜK

Yozgat'ta önümüzdeki yıllarda da kazı çalışmaları devam edecek antik kent kalıntılarının bulunduğu Sorgun ilçesine bağlı Şahmuratlı köyü yakınlarındaki Kerkenes Harabeleri olarak da bilinen 'Pteria Antik Kenti'nde yapılan kazılarda elde edilen bulgular sonucunda, 2 bin 600 yıllık tarihi kentin İç Anadolu Bölgesi'nde ki en büyük antik şehirlerden biri olduğu vurgulandı. Kazılar esnasında Friglerin yaşadığı bulunan Frigce yazıt ile belirlendi. Kazı çalışmasında fildişi, çanak çömlek, kurt veya çoban köpeği figürü ile bir plaka bulundu. 1993 yılında başlayan İlk yüzey araştırması çalışmalarında tarihi kentin 7 kilometrelik sur duvarları içerisinde 2,5 kilometrekarelik bir yerleşim alanı olduğu da saptandı.

Peyniryemez köyünde yer alan Çadır Höyükte, kalkolitik dönemden başlayan yerleşimin erken Tunç Çağı, Hitit, Demir Çağ, Roma, Helenistik dönem ve en son Bizans ile son bulduğu bulgularla belirlendi. Höyükte, 240'a 185 metre boyutlarında ve 32 metre yükseklikte bir yerleşim yeri olduğu aktarıldı.

MOZAİK TABANIN BULUNDUĞU UŞAKLI HÖYÜK

Birçok medeniyete ev sahipliği yapan Yozgat'ta tarih öncesi antik şehir kalıntılarının ortaya çıkarılması için yürütülen kazı çalışmaları kapsamında Sorgun ilçesine bağlı Büyük Taşlık köyünde bulunan Uşaklı Höyükte önemli bulgulara rastlandı. MÖ 15. yüzyıldan kalma bir Hitit tapınağının kalıntılarında ortaya çıkarılan ve antik dönem mozaiklerinin 'atası' olabileceği kaydedilen mozaik tabanın bulunduğu Uşaklı Höyük bölgesinde yürütülen kazılara önümüzdeki yıl da devam edilecek.

DÜNYADA SADECE 2 TANE BİRİSİ YOZGAT'TA

Tarihi 2 bin yıl öncesine dayanan ve dünyada sadece iki örneği olan, biri İngiltere'nin Baht şehrinde diğeri de Yozgat'ın Sarıkaya ilçesinde bulunan Basilica Therma Roma Hamamı'nın turizme açılması için başlatılan çevre düzenleme çalışmaları tamamlandı. 2018 yılında UNESCO Dünya Mirası Geçici Listesi'ne alınan ve 'Kral Kızı' adıyla bilinen Basilica Therma Roma Hamamı'nın ülke turizmine ve ziyarete açılması amacıyla çalışmalara 2022 yılında başlanılmıştı.

YOZGAT İL GENELİNDE 197 SİT ALANI BULUNUYOR

Yozgat'ın Büyük Nefes köyü sınırlarında yer alan Galatların başkenti Tavium Antik Kenti, Şehir merkezindeki Mercimek Tepe, Çeşka Kalesi, Sarıkaya ilçesindeki Roma Hamamı, Boğazlıyan ilçesine bağlı Özler köyünde bulunan ve M.S. 300'lü yıllarda erken Hristiyanlık döneminde yapıldığı tahmin edilen 10 odalı yeraltı şehri bölgesi kazıldı, araştırıldı. Yozgat Merkezde 50, Aydıncık ilçesinde 7, Çekerek'te 4, Kadışehri'nde 3,Saraykent'te 8, Akdağmadeni ilçesinde 9, Sorgun'da 28, Sarıkaya'da 10, Çayıralan'da 5, Çandır'da 3, Boğazlıyan'da 43, Yenifakılı'da 6, Şefaatli'de 11, Yerköy'de 10 olmak üzere toplamda 197 sit alanından önemli bölümüne henüz kazma vurulmadı.

ESKİ TUNÇ ÇAĞI SONUNDA YERLEŞİM GÖRMÜŞ MERCİMEKTEPE KAZILMAYI BEKLİYOR

Yozgat İl merkezinde, eski sanayi Sitesi'nin üst kısmında bulunan, Eski Tunç Çağı sonunda yerleşim görmüş, 2 bin yılda Hitit zamanında Hattuşaş çevresinde bir yerleşim yeri olarak kullanılan basit korunma duvarlarıyla çevrilmiş, terkedilmiş bir yerleşim yeri olan Mercimek Tepe'de 1986-1994 yıllarında kurtarma kazısı yapıldı. Yenicami Mahallesi'nde yer alan Çengeltepe'de, 31 Temmuz–10 Ağustos 1966 tarihleri arasında sondaj kazısı ile sınırlı kaldı.

Yozgat il merkezinde yer alan tek renkli astarlı-astarsız Roma, Bizans ve boyalı Frig seramiğine rastlanılan Çeşka Kalesi'nde 2008 yılında galerilerde temizlik çalışması yapıldı. Diğerleri ise toprak altında duruyor.

TAVİUM ANTİK KENTİ

Yozgat'ın Büyüknefes köyünde, Frigler, Hititler, Romalılar, Bizanslılar gibi birçok medeniyete ev sahipliği yapan Tavium Antik Kenti kalıntılarının gün yüzüne çıkarılması bekleniyor. Galatların başşehri Tavium Antik kenti kalıntılarının yer aldığı bölge, yıllar önce antik kente ait birçok parçanın çeşme, okul, ahır, duvar, mezarlık gibi yapılarda kullanılması nedeniyle açık hava müzesini andırıyor.

VAMİ ÖZKAN: YOZGAT BİR AÇIK HAVA MÜZESİ HALİNE DÖNÜŞECEK

Hattuşaş ile Kapadokya bölgesi arasında yer alan Yozgat'ın her bölgesinde farklı turizm değerlerinin, antik kent kalıntılarının bulunduğunu hatırlatan Yozgat Valisi Mehmet Ali Özkan, bunların gün yüzüne çıkartılıp, turizme kazandırılması gerektiğini söyledi. Vali Özkan, şöyle konuştu:

"Yozgat coğrafyamızda tarihimizi, geçmişimizi hatta geçmiş dönemleri yansıtan birçok eserimiz var. Bunlardan bir tanesi de Sarıkaya'daki tarihi Roma Hamamımız. Kültür ve Turizm Bakanlığımız bünyesinde hamamımızın restorasyon çalışmaları bitti. Yozgat'ta sadece Roma Hamamı değil, geçmiş dönem arkeolojik dönemlere ait birçok eserimiz de var. Onları da Roma hamamı ile bütünleştirerek insanımıza ve turizme kazandırabilirsek Yozgat bir açık hava müzesi haline dönüşecek. Tarım, turizm ve sanayi kenti olma yolunda ilerleyen Yozgat'ımızı hakikaten bölgesinde önemli bir turizm merkezi haline de getirmek istiyoruz."