"Yedi Benekliler"in Yaza Uyanışı

YAKUP BAKAR - ÖNDER FELEK - Erzincan'ın Üzümlü ilçesinde bir evin bahçesindeki erik ağacında "yaza merhaba" diyen ve "yedi benekli" olarak tabir edilen yüzlerce uğur böceği, renkli görüntü oluşturdu.

Çay Mahallesi'nde Adem Bahar'a ait evin bahçesinde bulunan bir erik ağacındaki yüzlerce uğur böceği, vatandaşların dikkatini çekiyor.

Bahar, AA muhabirine yaptığı açıklamada, erik ağacındaki yaprak bitleri ve kabuklu bitleri yiyerek büyüyen uğur böceklerini ilk kez bu kadar yoğun gördüğünü belirterek, bu duruma komşularıyla şaşırdıklarını söyledi.

Cumhuriyet Üniversitesi (CÜ) Fen Fakültesi Biyoloji Bölümü Zooloji Ana Bilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Hasan Hüseyin Başıbüyük, AA muhabirine yaptığı açıklamada, uğur böceklerinin kuzey yarım kürede yaygın olduğunu, Avrupa ve Asya kıtalarında doğal olarak bulunduğunu söyledi.

Uğur böceklerinin yaprak bitleri ve kabuklu bitler gibi ekonomik kayıplara yol açan tarım zararlılarının doğal düşmanı olduğunu ifade eden Başıbüyük, bu nedenle yararlı böcekler olarak bilindiğini dile getirdi.

Başıbüyük, uğur böceklerinin biyolojik mücadelede kullanılmak için 1970'li yıllarda insan eliyle Amerika'ya taşındığını aktararak, "Bazı zararlı böceklerin doğal düşmanı olması dolayısıyla böyle bir şey yapılmış. Orada yaprak biti ve kabuklu bitle mücadelede kullanılmış. Zamanla Amerika'da da popülasyon çok büyümüş ve doğal bir tür haline gelmiş" dedi.

"Yılda iki nesil verirler"

Türkiye'deki türünün "yedi benekli" olarak da adlandırıldığını ve birçok bölgede doğal olarak yaygın şekilde bulunduğunu dile getiren Başıbüyük, uğur böceklerinin, kış mevsimini güneye bakan yamaçlar, korunaklı kayalık alanlar ve çalı türü bitkilerinin tabanlarında ergin olarak geçirdikten sonra havaların ısınmasıyla ortaya çıktıklarını belirterek, şunları kaydetti:

"Baharda havaların ısınmasıyla uyanmaya başlarlar. Yılda iki nesil verirler. Nesil verme zamanları, ılıman kuşakta genellikle bahar ayları ve yaz başlangıcıdır. Hareketli larvaları dört gömlek değiştirmeden sonra pupa (böceklerde larvanın koruyucu kılıf içindeki hareketsiz evresi) olur ve daha sonra ergin çıkar. Dişiler 250-500 kadar yumurta bırakabilir. Yumurtadan ergine gelişim yaklaşık üç haftadır."

Başıbüyük, uğur böceklerinin yumurtalarını kabuklu ve yaprak bitlerin yoğun olarak görüldüğü alanlara bıraktıklarını kaydederek, bu nedenle erik ağaçlarında da uğur böceği popülasyonunun fazla olabileceğini, Erzincan'da da buna benzer bir durumun söz konusu olduğunu belirtti.

Hem ergin hem de larva halindeki uğur böceklerinin erik ağacındaki yaprak ve kabuklu bitlerden beslenerek yaşamlarını devam ettirdiklerini ve bir tür biyolojik mücadele verdiklerini dile getiren Başıbüyük, "Kış mevsiminin önceki yıllara göre daha sıcak geçmesinin, İç Anadolu ve Doğu Anadolu bölgelerinde uğur böceklerini yoğun bir şekilde görmemize yol açtığını tahmin ediyorum" diye konuştu. - Erzincan