X Işını Tedavi Ederken Zarar da Veriyor

Hatice Özdemir - Türk Radyoloji Derneği Başkanı Prof. Dr. Nevra Elmas, tedavi amaçlı görüntüleme cihazlarıyla vücuda verilen x ışınlarının normal hücrelere de zarar verebildiğini söyledi.

Elmas, AA muhabirine yaptığı açıklamada, radyolojik incelemelerin birçok rahatsızlıkta tetkik ve tedavi amaçlı kullanıldığına işaret ederek, x ışınlarının özellikle kanser hastalıklarında tümörlü hücrelerin yok edilmesinde etkin rol üstlendiğini belirtti.

Ancak x ışınlarının yararı kadar zararı olduğunu vurgulayan Elmas, tetkik seçerken hasta ve hastalık hakkında en fazla bilgiyi verecek ve hastaya en az zarar verecek yöntemin belirlenmesine dikkat edilmesi gerektiğini kaydetti.

Ultrasonla saptanabilecek bir hastalıkta MR ve tomografiden başlanılmaması gerektiğini ifade eden Elmas, "X ışını bir takım hücre hasarına neden oluyor, bu nedenle kanserli hastalarda tedavi amacıyla kullanılıyor. X ışını hasar görmesini istediğimiz hücrelere zarar verirken normal hücrelere de zarar verebiliyor, bu açıdan baktığımızda x ışınlarının çok masum olmadığını söyleyebiliriz" dedi.

Özellikle çocuklarda vücuda zarar verebilecek x ışınları ile çalışan cihazların daha özenle kullanılması gerektiğini dile getiren Elmas, hastaya zarar vermeyecek inceleme yöntemlerin, ultrasonografinin öncelikle tercih edilmesi gerektiğini anlattı.

Hamilelik döneminde radyoloji departmanlarına dikkat edilmesi gerektiğine işaret eden Elmas, "Özellikle ilk 3 aylık dönemlerde alınan radyasyon maalesef sakat çocukların doğumuna neden olmaktadır. Bu nedenle hamilelik döneminde radyasyonlu incelemelerin kesinlikle uygulanmamasını öneriyoruz" diye konuştu.

-"Her şeyin fazlası zarardır"-

Türk Radyoloji Derneği Genel Sekreteri Ahmet Tuncay Turgut da x ışınları içeren görüntüleme cihazlarının gereğinden fazla kullanılmaması gerektiğini vurguladı. Bir hastaya tedavi ya da teşhis için x ışınları verilmesi düşünülen durumlarda zarar ve faydalarının değerlendirilmesi gerektiğini ifade eden Turgut, yararı daha fazla ise uygulanması, aksi durumunda x ışınları içeren görüntüleme cihazlarının tercih edilmemesi gerektiğini söyledi.

Hiçbir hekimin kasıtlı ya da bilerek hastasına zarar verebilecek bir uygulama yapmayacağını dile getiren Turgut, hastaların da kendilerine yapılacak tetkikleri sorgulamalarını önerdi.

Görüntüleme cihazları ile inceleme yapılacağında uygulamadan beklenen yararların neler olduğu, nasıl yapıldığı, zararlarının iyi değerlendirilmesi gerektiğini belirten Turgut, "X ışını içeren görüntüleme cihazlarını gereğinden fazla kullanırsanız hastaya yarar değil, zarar vermiş olursunuz. Her şeyin fazlası zarardır. Bu nedenle bilinçli kullanılması gerekir" diye konuştu.

Yayıncı: Tuncer Çetinkaya - ANTALYA