Vatandaşın "Tarihi Eser Duyarlılığı"

Gökmen Yüce - Burdur'da yürütülen Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Projesi kapsamında vatandaşların kaçak kazılar konusundaki ihbarları üzerine güvenlik güçleri geçen yıl 21 olayda yaklaşık 500 tarihi eser ele geçirdi.

Burdur Kültür ve Turizm Müdürü Mehmet Tanır, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Burdur'un zengin bir arkeolojik tarihe sahip olduğunu, bu zengin tarihi kültürü ve birikimi korumak ve gelecek kuşaklara aktarabilmek için bazı tedbirler alınması gerektiğini söyledi.

Bu kapsamda geçen yıl İl Jandarma Komutanlığı personeline, Burdur Arkeoloji Müzesi'nde uzmanlar tarafından tarihi eserlerle ilgili yasal düzenlemeler ile Kültür ve Turizm Bakanlığı'nın bu konuda hazırladığı yönetmelikler hakkında bilgilendirme yapıldığını anlatan Tanır, "Daha sonra Müze Müdürlüğümüz ve İl Jandarma Komutanlığı personeliyle ön çalışma yapılarak Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Projesi hazırlandı. Dönemin Valisi Süleyman Tapsız tarafından onaylanan proje nisan ayında yürürlüğe girdi. Kültür ve Turizm Bakanlığı himayesinde sürdürülen proje, Burdur Valisi Nurettin Yılmaz tarafından da destekleniyor" dedi.

-21 olayda 500 eser ele geçirildi-

Tanır projenin birinci amacının çok zengin bir tarihin içinde yaşayan insanların bu tarihle barışık, onları anlayarak, tahrip etmeden, koruyarak yaşatmalarını sağlamak olduğunu kaydetti.

Projenin ikinci amacının ise kaçak kazıları engellemek ve jandarmanın bu konudaki çalışmalarını kolaylaştırmak olduğunu dile getiren Tanır, "Tarihi eserleri koruma bilincine sahip olan vatandaşlarımız, kaçak kazılar faaliyete geçtiği anda jandarmayı, müzemizi ya da İl Kültür Turizm Müdürlüğü'nü bilgilendiriyor" diye konuştu.

Vatandaşların tarihi eserler hakkında bilinçlendirilmesi ve kaçak kazıların engellenmesi amacıyla hazırlanan Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Projesi kapsamında geçen yıl vatandaşların kaçak kazılar konusundaki ihbarları üzerine güvenlik güçlerinin 21 olayda yaklaşık 500 tarihi eser ele geçirdiğini bildiren Tanır, ele geçirilen eserlerin Burdur Arkeoloji Müzesi'ne teslim edildiğini ifade etti.

Tanır, söz konusu olaylarla ilgili yakalanan 61 kişiden bazılarının yargılama sonucu ceza aldığını, bazılarının ise yargı sürecinin devam ettiğini vurguladı.

Burdur'daki köyleri gezerek proje hakkında bilgi verdiklerini ve projeyle ilgili hazırladıkları broşürleri okullarda ve köylerde dağıttıklarını anlatan Tanır, şöyle devam etti:

"Bir keresinde vatandaşın yardımı sayesinde 350 tarihi eser ele geçirildi. Zaten projenin amacı tarihi eserlerle ilgili koruma bilincini oluşturmak. Vatandaş, kaçak kazı olunca hemen jandarmamızı veya müzemizi haberdar ediyor. Güvenlik güçlerimiz konuyla ilgili operasyonlar gerçekleştiriyor."

-"Taşınmaz kültür varlıklarını tahrip ediyorlar"-

Burdur Arkeoloji Müzesi Müdürü Hacı Ali Ekinci ise kültür varlıklarının

"taşınır" ve "taşınmaz" olmak üzere ikiye ayrıldığını hatırlattı.

Taşınır kültür varlıklarıyla ilgili 2863 Sayılı Kültür Varlıklarını Koruma Kanunu'nun 4. maddesi gereği vatandaşların haber vermesi, güvenlik güçlerinin ve müzenin de olay yerinde inceleme yapması gerektiğine işaret eden Ekinci, şöyle konuştu:

"Ele geçirilen eserler müzede toplanırken, bir yandan da bu konuda suçun işlendiği yerler belirleniyor. Olayda yakalananlar 2863 sayılı yasaya muhalefet suçundan mahkemeler tarafından yargılanıyor. Proje kapsamında yapılan çalışmalarla müzeye kazandırılan çok sayıda eser var. Bunlar arasında değerli eserler de bulunuyor. Örneğin bir merkezde 297'si sikke, 349 adet arkeolojik malzeme ele geçirildi. Bunlar bizim için çok önemli kültür varlıkları."

Ekinci, taşınmaz kültür varlıklarının ise define avcıları tarafından tahrip edildiğini söyledi. Bu tahrip sırasında bilimsel verinin bilinçsiz şekilde yok edildiğini anlatan Ekinci, "Projenin asıl amaçlarından biri, kültür varlıkları kaçakçılığını önlerken, taşınmazlara da zarar vermemek. Yani onların bilimsel verilerini yok etmemek. Çünkü gelecekte de buralarda kazılar yapılacak. Buradaki bilimsel veriler yok edildiğinde, bilim insanı herhangi bir görüşünü ortaya koymakta zorlanacaktır" dedi.

Yayıncı: Hızır Hacısalihoğlu - BURDUR