Türkiye'nin Kiraz İhracatına Aşırı Yağış Darbesi

Dünyada, ortalama 500 bin ton yıllık rekolteyle en büyük kiraz üreticisi olan Türkiye'nin, aşırı yağışların yol açtığı çatlamalar ve yüzde 30-40'lara varan fireler nedeniyle 21 Temmuz'a kadar ihracatında geçen yılın aynı dönemine göre hem miktar hem de değer olarak yüzde 6 azalma yaşandı.

Bu dönemde, Türkiye'nin kiraz ihracatı miktar olarak yaklaşık 51 bin tondan 48 bin tona, değer bakımından da takribi 150 milyon dolardan 140 milyon dolar seviyelerine indi.

Uludağ Yaş Meyve Sebze İhracatçıları Birliği (UYMSİB) Yönetim Kurulu Başkanı Salih Çalı, Türkiye'nin, yılda 500 bin tonluk kiraz üretimiyle dünya lideri olduğunu belirterek, bu sene aşırı yağışlar yüzünden ihracat rakamlarında düşüş görüldüğüne dikkati çekti.

Türkiye'nin, 2013 yılında yaklaşık 155 milyon dolar değerinde 55 bin ton kiraz ihraç ettiğini hatırlatan Çalı, üretimde öncü Bursa, Isparta, Afyon'un Sultandağı, İzmir'in Kemalpaşa ve Çanakkale'nin Lapseki ilçeleri gibi bölgelerin tümünde bu sene "geç don" ve "aşırı yağış"ların etkisini gösterdiğini ve bu olumsuzlukların ihracat rakamlarına yansıdığını bildirdi.

Kiraz ihracatında yüzde 6 düşüş

Kirazın dış satımında 21 Temmuz itibarıyla gerçekleşen rakamlar hakkında bilgi veren Çalı, şunları kaydetti:

"2013 yılında 21 Temmuz itibariyle 51 bin ton kiraz ihraç edilmişti. Bu yıl ise aynı dönemde 48 bin ton ihracat yapıldı. Yüzde 6'lık düşüş var. 2013'te 21 Temmuz'a kadar 150 milyon doları bulan kiraz ihracatının parasal değeri ise bu sene aynı dönemde 140 milyon dolara geriledi. Yine yüzde 6 düşüş var. UYMSİB olarak ise bu tarihe kadar geçen yıl 5 bin ton, bu sene ise yüzde 32'lik artışla 6 bin 500 ton kiraz ihracatı gerçekleştirdik. UYMSİB'in geçen yıl 21 Temmuz'a kadar 24,5 milyon dolar olan kiraz ihracatı da bu yılın aynı döneminde yüzde 16'lık yükselişle 28 milyon dolara çıktı. Yani Türkiye'nin kiraz ihracatında düşüş, birliğimiz bölgesinde ise artış var."

"Aşırı yağış" zararları için sigorta talebi

Çalı, kiraz ihracatının azalmasında en önemli nedenin, hava koşulları olduğunu vurguladı.

Aşırı yağışların, üründe çatlama ve dolayısıyla ciddi oranlarda kayıplara yol açtığı bilgisini veren Çalı, "Hasadın yüzde 90-95'i tamamlandı. Artık geçen yılın rakamlarını yakalamamız çok zor. Bugün itibarıyla 15 milyon dolarlık eksi ihracat var. Bu belki 12-13 milyon dolara düşer ama her halükarda bu yıl net 10 milyon dolarlık ihracat kaybı var. Miktar olarak da 50 bin tonu bulur diye tahmin ediyoruz" ifadesini kullandı.

Salih Çalı, kirazda geçen yıl sadece yüzde 5-10 dolayındaki firenin bu sene yüzde 30-40'lara çıktığına değindi.

Kirazın yanı sıra armut, şeftali, zeytin gibi ürünlerin, aşırı yağışlarda oluşan kayıplar için de Tarım Sigortaları Havuz İşletmesi (TARSİM) kapsamına alınması gerektiğine işaret eden Çalı, "Bunun için de çalışıyoruz. Don ve dolu için sigorta var. Aşırı yağış için de olmasını istiyoruz" diye konuştu.