Türk Mobilyasının "Modern Dönemi" Kayıt Altına Alındı

UFUK KIRABALI - İzmir Ekonomi Üniversitesi Güzel Sanatlar ve Tasarım Fakültesi, yürüttüğü bilimsel araştırma projesiyle Türk mobilya tasarımının 1920'de başlayan uluslararası stil modern dönemini arşivledi.

İzmir Ekonomi Üniversitesi (İEÜ) Güzel Sanatlar ve Tasarım Fakültesi İçmimarlık ve Çevre Tasarımı Bölümü'nce üniversitenin bilimsel araştırma projeleri kapsamında önceki yıl başlatılan " Türkiye'de Modern Mobilya Dokümantasyon ve Arşivleme" projesi tamamlandı.

Bölüm başkanı Doç. Dr. Deniz Hasırcı koordinatörlüğünde, öğretim üyesi Yrd. Doç. Dr. Zeynep Tuna Ultav ve araştırma görevlileri Seran Borovalı ve Hande Atmaca'nın görev aldığı projede, Türk mobilya tasarımındaki 1920 yılından başlayarak 1980'lere kadar uzanan süreçteki uluslararası stil modern dönemi, tek tek toplanan parçalarla incelendi ve görsel arşiv oluşturuldu.

İşlevin ön plana çıktığı dönem

Proje ekibince uzman danışman kadrosunun da desteğiyle yürütülen projede, süslemeden uzaklaşılarak tamamen işlevselliğin öne çıktığı, düz, zarif hatların egemen olduğu döneme ait hem konut hem de büro kullanımı için tasarlanmış 180 mobilyaya ulaşıldı.

Bu mobilyaların fotoğraflanması ve çizgilerinin ortaya konulmasının yanı sıra ulaşılabilen üreticileri ve tasarımcılarıyla yapılan röportajlarla belgesel filmin de hazırlandığı projede, dönemin gözler önüne serileceği 68 parçadan oluşan sergi oluşturuldu. Sergi, 6-24 Şubat tarihlerinde Ahmet Adnan Saygun Sanat Merkezi'nde izlenime sunulacak.

Dikkatlerden kaçan dönem

Proje koordinatörü Doç. Dr. Hasırcı, AA muhabirine yaptığı açıklamada, projeyle mobilya tasarımında dikkatlerden kaçan ve bugüne kadar ciddi bir arşivlemenin olmadığı 1920'den başlayarak 1980'lere kadar uzanan dönemi ortaya koymaya çalıştıklarını ifade etti.

Bu dönemi bilimsel araştırma projesi olarak ortaya koymak istediklerini dile getiren Hasırcı, şunları söyledi:

"Mobilya tarihinde, özelikle Türkiye'de dikkate alınmayan bu dönemi gün yüzüne çıkarmayı amaçladık. Bunu yaparken oldukça da zorlandık. Bulabildiğimiz, konuşabildiğimiz, tasarımcılarla üreticilerle video görüşmeler röportajlar yaparak ve mobilyaları, yeni tasarımcılara kendi tarihleriyle ilgili bilgi vermek amacıyla farklı açılardan fotoğraflayarak bir arşiv haline getirerek belgeledik."

-Proje tüm mobilya tiplerini kapsıyor

Hasırcı, daha önce bu konuda yapılmış çalışmalar olduğunu ancak bunların sadece belli tipolojideki mobilyalara özgü olduğuna dikkati çekerek, projelerinin hem iş yeri hem de konutta her türdeki mobilyaları kapsayan geniş bir çalışma olduğunu belirtti.

Projenin 6-24 Şubat'taki sergiyle sona erecek olmasına karşın aynı zamanda sürekliliğe sahip olduğunu ifade eden Hasırcı, şunları kaydetti:

"Sergimizle birlikte projemizi kapatıyoruz fakat bizim için en önemli şeylerden bir tanesi, projenin sürekliliğinin olması, tematik olarak belli aralıklarda yılda bir, iki yılda bir yine fiziksel olarak mobilyaları içererek ya da içermeden belli aralıklarla sergiyi devam ettirmeyi düşünüyoruz. Dijital arşiv ise projenin en önemli çıktılarından bir tanesi. İnternet ortamında mobilyaların dijital arşivi her zaman gelişmeye açık olacak" - İzmir