Tüpraş, Afet Risklerini En Aza İndirdi"

ŞAHİN OKTAY - Marmara Depremi'nden en fazla etkilenen sanayi kuruluşlarının başında gelen Tüpraş, felaketin üzerinden geçen 16 yılda yangın ve doğal afetlerden doğabilecek riskleri en aza indirdi.

Türkiye, bundan 16 yıl önce 17 Ağustos 1999'da saat 03.02'de merkez üssü Gölcük olan 7,4 şiddetindeki depremle 45 saniye boyunca sarsıldı. "Asrın felaketi" olarak adlandırılan bu depremde, özellikle Marmara Bölgesi'nde binlerce insan hayatını kaybederken, ekonominin lokomotifi olan sanayi tesisleri de büyük zarar gördü.

Deprem, bunların içinde en fazla zararı, ülkenin en büyük sanayi kuruluşu olan Tüpraş'a verdi. İzmit Rafinerisi'ndeki tankları saran dev alevler, o günleri yaşayanların hafızalarına kazındı.

O dönemde genel müdür yardımcısı olan ve söndürme çalışmalarında bizzat görev alan Tüpraş Genel Müdürü Yavuz Erkut, AA muhabirine yaptığı açıklamada, depremden 4 gün sonra söndürülebilen yangın sırasında ve sonrasında yaşananları anlattı.

Erkut, yangının, depremin ardından İzmit Rafinerisindeki ham petrol ünitesi ve 4 ham madde tankı ile malzeme ve kimyasallar ambarında çıktığını söyledi.

Rafineride 24.00-08.00 vardiyasında görev yapan 130 Tüpraş çalışanının afet yönetimi ve acil durum prosedürleri kapsamında üretimi emniyetli biçimde durdurarak, Teknik Emniyet Grubu ile aynı anda yangınlarla mücadeleye başladığı belirten Erkut, olağanüstü süreçlerde 3 dakikada görev yerlerinden rafineriye ulaşması gereken 127 kişilik görev gücünün, yıkıntılar ve yolların kapanması nedeniyle yarım saatte ulaşabildiğini kaydetti.

Erkut, ilk müdahaleyi ham petrol ve akaryakıt yangınlarında uzmanlaşmış ekibin yaptığını fakat yangının rafineride bir kaç noktada birden çıkması, boru hatlarının çökmesi ve enerji beslemesinin kesilmesinin mücadeleyi güçleştirdiğini ifade etti.

Erkut, yangının 21 Ağustos tarihinde saat 09.30'da söndürüldüğünü, 23 Ağustos tarihinde felaket durumundan korunma düzeyine geçilerek, soğutma çalışmalarına devam edildiğini belirterek, rafinerinin, faaliyet belirtisi olan meşalenin de 30 Ağustos tarihinde saat 13.00'de tekrar yakıldığını dile getirdi.

"Riskler en aza indirildi"

İzmit Rafinerisinde deprem ve yangın sonucu devre dışı kalan ünitelerin büyük bir kısmının 2,5 ay gibi kısa bir sürede yeniden çalıştığını vurgulayan Erkut, depreme dair unutulmayacak birçok anılarının olduğunu, her yıl kuruluş yıl dönümleri olan 16 Kasımda buluşarak, o günleri yad ettiklerini ifade etti.

Erkut, Tüpraş'ta yangın, enerji-su kesintisi, iş kazası, deprem, sel, terör ve sabotaj gibi risklerin neden olabileceği etkileri en az seviyeye indirebilmek için teknik emniyetin her zaman ön planda tutulduğuna dikkat çekerek, "Bir birim ham petrolden en yüksek katma değerli ürünün elde edilmesi amacıyla üretime geçen Fuel-Oil Dönüşüm Tesisi ile Tüpraş, teknik emniyet ve yangınla mücadelede de dönüşümünü gerçekleştirdi. Yangında kullanılan köpük başta olmak üzere kimyasalların tedarik ve stoklanması konusu tek veri tabanından 4 rafinerimiz ile yönetilmekte, destekleyici düzenler sürekli iyileştirilmektedir" değerlendirmesinde bulundu.

Teknik emniyet ve yangınla mücadele sistemlerinin en son teknoloji ürünü yangın arazözleri, yangın suyu pompaları, yangın ve çevre kirliliği ile mücadele eden römorkörler ve diğer ekipmanlarla teçhiz edildiğini anlatan Erkut, böylelikle yangın ve doğal afetlerin doğurabileceği risklerin en aza indirildiğini ifade etti.

"Personele yangın eğitimi"

Erkut, rafinerilerde bulunan bütün çalışanlara teorik ve uygulamalı yangın eğitimi verildiğini dile getirerek, şöyle devam etti:

"Maliyeti 35 milyon dolar olan İzmit Rafinerisi Yangın ve İş Güvenliği Projesi, yangın ve iş güvenliğinin artırılmasına yönelik tank sprinker sistemleri, çeşitli analizörler, gaz ve alev detektörleri, dıştan yüzer tavanlı tanklar için RGA sistemi, yangın hatları gibi ekipmanların yenilenmesini içermektedir. Proje çerçevesinde alternatif yangın suyu ihtiyacının tamamının denizden karşılanabilmesi amacıyla iskelelere de deniz yangın pompaları alınmıştır. 2013 sonu itibarıyla yangın suyu hatlarının yenilenmesi tamamlanmış, tank sprink ve köpük sistemleri kurulmuştur. Deniz yangın pompaları tesisi işinde iskelelere konulmak üzere dört adet yangın pompası alınmıştır."

Rafineri yangınla mücadele sistemleri ve ekipmanlarının sürekli gözden geçirildiğini ve yeni yatırımlar yapıldığını bildiren Erkut, "Bu amaçla İzmir ve İzmit Rafinerilerinde tüm yüzey tank yangınlarına müdahale için yüksek kapasiteli monitörler alınmış, deniz suyundan yararlanmak amacıyla yeni yangın hatları, yangın suyu pompaları devreye alınmıştır. 2014 yılında devreye giren Fuel Oil Dönüşüm Tesisi için ikisi İzmit Rafinerisi'ne olmak üzere toplam dört yangınla mücadele aracı alınmıştır" ifadesi kullanıldı.