Tarihi Roma Yolunda Semt Pazarı

Halil Şahin - İzmir'de, Roma döneminde yaptırılan ve bugüne ulaşan önemli tarihi yapılardan olan Roma yolunun, Eşrefpaşa semti için yıllardır pazar yeri olarak kullanılması tepki görüyor.

Tarihi Roma yolunun bulunduğu alanı da kapsayan Konak bölgesindeki kazılardan sorumlu Smyrna Antik Kazı Başkanı Yrd. Doç. Dr. Akın Ersoy, yolun İzmir kent tarihi açısından tartışmasız öneme sahip olduğunu ifade etti.

Ersoy, bugün Bayramyeri mevkisindeki kalıntıları üzerinde, Eşrefpaşa semtinin pazar yeri bulunan yolun, MÖ 1. yüzyılda yapıldığını tahmin ettiklerini belirtti. Yoldaki her andezitin belli bir hesap içinde yerleştirilmiş olduğunu bildiren Ersoy, yolun döneminin önemli yapıları arasında yer aldığına işaret etti.

Sit alanı olarak kabul edilen yolun bugün görünen kısmının 100 metre uzunluğunda olduğunu ifade eden Ersoy, "İzmir'in tarih ve arkeolojisine ulaşılabilen 3 nokta var. Bunlar Kadifekale, Smyrna Agorası'nın bulunduğu nokta ve bu yol. Yani burasını arkeolojik kazılara açabilirsek, Kadifakele ve Smyrna'da olduğu gibi İzmir'in tarih ve arkeolojisi hakkında çok daha fazla bilgiye sahip olacağız" dedi.

Bu alanı korumakta güçlük çektiklerini anlatan Ersoy, şöyle konuştu:

"Bu taşlar sıradan taşlar gibi gözükse de üzerlerinde o döneme ait izler olabilir. Araç izlerinden o dönemin kültürü, geleneğine ilişkin bilgilere kadar. Başka ören yerlerinden taş üzerinde oynanan dama gibi oyunları biliyoruz. Burada da bilmediğimiz bir oyun bulabiliriz. O dönemden araç izleri var. Bunlar da yolun ruhunu taşıyor. Onları da saklamamız gerekir. Yolun korunma altına alınması ve buradaki hazinenin açığa çıkarılması, çevre düzenlemesi yapılması gerekiyor."

-"Pazar acilen kaldırılmalı"-

Ersoy, yolun ihtiyaçtan dolayı uzun yıllardır pazar yeri olarak kullanıldığını ancak bunun sakıncalı olduğuna dikkati çekerek, şunları kaydetti:

"Pazar yeri ihtiyacının yanında burada bir de tarih var. İkisi arasında bir tercih yapmamız gerek. Önceliği tarihe vermeliyiz. Pazarı her yerde kurabilirsiniz ama tarihi her yerde bulamazsınız. Pazarın acilen kaldırılması lazım. Burada bir aracın patinaj yapması taş dokusu üzerindeki, taşın orijinal ruhuna zarar verdiği gibi aynı zamanda fiziksel yıpranmasına neden oluyor. Bir arkeolojik izin, yazıtın, figürün silinmesine neden olur. Bu da bizim buradan edineceğimiz bilgiyi engeller."

-Roma yolunun bulunduğu alan için proje hazırlandı-

İzmir Büyükşehir Belediyesinden konuya ilişkin yapılan açıklamada, Kadifekale, Roma Yolu ve Kemeraltı'nı da kapsayan 270 hektarlık alanın turizm bölgesi olarak gelişmesi için projelerin hayata geçirildiği belirtildi. Açıklamada, bu amaç doğrultusunda atılan en büyük adımın ise Konak'tan başlayarak Kadifekale'ye kadar uzan Kemeraltı ve çevresinin, 2007 yılında Bakanlar Kurulu kararı ile "yenileme alanı" ilan edilmesi olduğu bildirildi.

Projelerin birbirini tamamlayıcı nitelikte olduğu ifade edilen açıklamada, şöyle denildi:

"Bayramyeri'ndeki tarihi Roma yolunun bulunduğu alan için proje hazırlandı. Rekreasyon ve düzenleme projesi İzmir Röleve ve Anıtlar Müdürlüğüne gönderildi. Müdürlük tarafından hazırlanan rapor ise onay alınması için Kültür ve Turizm Bakanlığına gönderildi. Buradan gelecek yanıta göre bölgede proje uygulamasına başlanması planlanıyor."

- İZMİR