Bu Son Olsun Paneli

Odunpazarı Belediyesi tarafından Manisa'nın Soma ilçesinde yaşanan kazayla ilgili olarak düzenlenen, "Soma: Bu Son Olsun" adlı panelde akademisyenler, görüşlerini bildirdi. 

Hasan Polatkan Kültür Merkezi'nde gerçekleştirilen panel, Soma'da hayatını kaybedenler için saygı duruşunda bulunulması ve İstiklal Marşı'nın okunmasıyla başladı. 

İki tur halinde gerçekleştirilen panelin ilk bölümünde, Soma'da yaşanan kaza sonrası bölgeye giden  Anadolu Üniversitesi öğrencilerinin video ve fotoğraflarla olay anına ilişkin izlenimlerine yer verildi. 

Anadolu Üniversitesi İletişim Bilimleri Fakültesi Dekanı Nezih Orhon,  moderatörlüğünü yaptığı panelde bu tarz olaylarda bir yandan acıyı yaşarken, diğer yandan olaya olgusal olarak bakabilmenin önemini anlattı.

Eskişehir Kent Konseyi Başkanı ve Anadolu Üniversitesi Sosyoloji Bölümü öğretim üyesi Nadir Suğur da Soma'daki madenle ilgili olarak, taşeron sisteminin nasıl işlediği hakkında bilgi verdi. 

Soma kazasında iki temel kavram olan "rödovans" ve "dayıbaşılık" kavramlarının tartışıldığını belirten Suğur, rödovansın bir taşeron sistemi olduğunu söyledi.

Soma madenindeki kazaya sebebiyet veren eksiklikleri sıralayan Suğur, şöyle konuştu:  

"Eğer iş güvenliği önlemi alınmıyorsa, ocaklardaki sensörler yenilenmiyorsa, gaz ölçümleri gereği gibi yapılmıyorsa, ocaklar işci sağlığı ve güvenliği açısından gerektiği gibi denetlenmiyorsa, patlatılmaması gereken dinamitler, daha fazla kömür üretimi için patlatılıyorsa, kaçış odaları yapılmıyorsa, vardiya değişimi üretim durmasın diye ocakta yapılıyorsa, ocakta tatbikat yapılmıyorsa, işçilere çay molası ve odası bile tahsis edilmiyorsa, maden ocağında maliyetli olduğu için yaşam odası bile yapılmıyorsa, sendika işçilerin üretimden gelen güçlerinin önünde bir engel gibi duruyorsa, dayıbaşılık sistemi işçilerin ölümüne kadar sömürmek için işveren tarafından kullanılıyorsa, devlet bir yasa çıkarıp, ölüm tazminatı gibi sorumluluklardan kaçınıyorsa, tüm bu olup bitenlere göz yumuyorsa, daha fazla kömür daha fazla kar anlamına geliyorsa ve eğer işçiler ölüyorsa maden ocaklarının karanlık kuytularında bu bir kaza değil, kusursuz bir cinayettir."

Anadolu Üniversitesi Porsuk Meslek Yüksek Okulu Öğretim Üyesi Prof. Dr. Hüseyin Koca da enerjide dışa bağımlı bir hale gelindiğini savunarak, "Ne yapıp edip, yerli kaynaklarımızı kullanmak ve bu oranı arttırmak zorundayız. Mutlaka güvenli ve emniyetli bir şekilde yerli kaynaklarımızı kullanarak, enerji üretimimizi yerli kaynaklara bağlamak zorundayız" ifadelerini kullandı. 

 Son 30 yılda meydana gelen maden kazalarının yüzde 95'inin metan gazından meydana geldiğini dile getiren Koca, "Türkiye genelindeki çalışma ortamına bakacak olursak, 2013'te çalışanların yüzde 2.5'i iş kazasına maruz kalırken, bu madencilik sektöründe maalesef yüzde 10'un üzerine çıkmıştır. Amerika'yı tekrar keşfetmeye gerek yok. İngiltere, Almanya diğer gelişmiş ülkeler bunu nasıl gerçekleştirmişlerse bizde onları yinelemek zorundayız. Maden ocaklarının denetimi birinci önceliktir. İkinci olarak, teknik gazların sistematik olarak ölçümü yapılmalı ve mutlaka kayıt altına alınmalıdır. Tüm ocaklarda elektrik tesisatı, elektrik motorları, alev sızdırmaz ve patlamaya, yanmaya karşı dayanıklı olmalıdır. Tüm çalışanların gaz maskeleri ve gerekli teçhizatı olmalıdır ve gerekli eğitim verilerek, bunlar lkullandırılmalıdır. Maden ocaklarında hem galeri açmak hemde verimin arttırılması hem de kazaların önlenmesi için artık üretimin emek yoğun olmaktan çıkarılıp, mekanize yani yer altında çalışabilen kesici yükleyici makineler kullanılarak yapılabilmesi gerekmektedir."

Panel, Akademisyenler Prof. Dr. Ufuk Aydın, Doç. Dr. Emre Gökalp, Doç. Dr. Deniz Kılıç ve Yrd. Doç. Dr. Aysel Gürel Kayaoğlu'nun kazaların önlenmesi, iş ve işçi güvenliği konularında görüşlerini aktarmasıyla sona erdi.