Soğuk Hava Üretimi Düşürdü, Fiyatları Artırdı

Gülcan Kaplan - Yurt genelinde etkili olan soğuk hava, meyve ve sebzede üretim kaybına neden olurken, artan fiyatların tüketiciye yüzde 50-60 oranında yansıdığı bildirildi.

Türkiye'nin önemli sebze ve meyve üretim merkezlerinden biri olan İzmir ve çevresinde soğuk havadan en çok narenciye üretiminin etkilendiği belirtildi.

İzmir Sebze ve Meyve Komisyoncuları Derneği Başkanı Urfan Çiçek, AA muhabirine yaptığı açıklamada, soğuk havaların özellikle ağaçta bulunan meyveleri etkilediğini, bunların başında da narenciyenin geldiğini söyledi.

Ürünün bir kısmının donmasıyla piyasaya sunulan üründe azalma yaşandığını ve arz talep dengesinin bozulduğunu, bunun sonucu olarak da fiyatların artışa geçtiğini anlatan Çiçek, bu artıştan özellikle mandalina ve portakalın etkilendiğini anlattı.

Çiçek, "Sebze meyvenin hale gelişinde ortalama yüzde 30-40 oranında artış oldu. Bunun tüketiciye yansıması yüzde 50 oranında. Bizdeki yüzde 30 artış tüketiciye genellikle yüzde 50 olarak yansır zaten" dedi.

Kış sebzelerinde yağmur ve donun etkili olduğunu, hasat problemi yaşandığını dile getiren Çiçek, "Bir kişi normalde 100 kilo ıspanak topluyorsa, bu son don olaylardan sonra 30-40 kiloya kadar düştü. Dolayısıyla bu sebzelerin fiyatları yüzde 30-40 arttı" dedi.

Çiçek, domates, biber, salatalık gibi bu mevsimde seralarda yetiştirilen sebzelerin havalardan ne şekilde etkilendiğine ilişkin soru üzerine, "Don olayı olunca, seraların içi de ister istemez etkileniyor. Isınmıyor, ısınması için daha çok yakıt gerektiriyor. Bunların üretiminde de azalma oldu. Ürün hızla büyümüyor. Normalde 1 haftada büyüyecek ürün 1 ayda büyüyor. Biber, kabak gibi sebzelerin büyüme hızı iyice yavaşladı. Bunların da fiyatları aynı oranda arttı" diye konuştu.

Kış şartlarının nakliyede olumsuzluklara neden olabildiğini, bunun da maliyetleri yukarı çektiğini bildiren Çiçek, "Hem gecikme yaşanması sebebiyle maliyet artıyor, hem de ürünün yolda donması söz konusu oluyor, yani ürün zayiatı yaşanıyor" dedi.

-"Fiyatlar bir süre inmez"

Konak Ziraat Odası Başkanı Sedat Köse, son 10 yılın en soğuk hava şartlarının yaşandığını, sebze meyve üretiminde bunun olumsuz etkilerinin görüldüğünü söyledi.

İzmir ve çevre illerde üreticinin ciddi zararlarla karşı karşıya kaldığını, özellikle Küçük ve Büyük Menderes nehirlerinin taşması sonucu bölgedeki tarım arazilerinin büyük ölçüde etkilendiğini dile getiren Köse, soğuk havaların zeytin ve narenciye hasadında da sıkıntıya yol açtığını ifade etti.

Ege Bölgesi'nde yaygın olan seralarda da soğuk havaya hazırlıklı olunmaması yüzünden verim ve ürün kaybı yaşandığını anlatan Köse, "Fiyat artışlarının sadece enflasyon olarak görülmemesi gerekir. Doğa şartlarına bağlı bir sıkıntı bu. Dolayısıyla da verim ve ürün kaybı bir süre daha devam edecek. Bu sıkıntının giderilmesi ancak hava şartlarının düzelmesiyle mümkün olabilecek. Yani bir süre daha fiyatlarda düşüş beklememek gerekiyor" dedi.

Köse, üreticinin kaybının telafisi için banka ve tarım kredi borçlarının ertelenmesini beklediklerini sözlerine ekledi.

- İZMİR