Samsun'daki Kendir Üreticileri Geçmişi Arıyor

MEHMET KUMCAĞIZ - Samsun'da geçmiş yıllarda pek çok köyde yapılan kendir üretimi, ekonomik değerini yitirmesi nedeniyle günümüzde birkaç aile tarafından devam ettiriliyor.

Samsun Gıda, Tarım ve Hayvancılık Müdürü Kadir Güven, AA muhabirine yaptığı açıklamada, geçmişte Samsun genelinde, özellikle Vezirköprü ilçesinde çok sayıda köyde kenevir olarak da bilinen kendirin yetiştirildiğini söyledi.

Günümüzde kendir üretiminin özel izne bağlı olduğunu, üretimin kontrollü gerçekleştirildiğini vurgulayan Güven, "Geçmişte bölgemizde kendir üretimi, oldukça yaygındı. Özellikle Vezirköprü ilçesinin birçok köyünde üretim yapılıyordu. Kendirden de gemi halatı, ip, sicim gibi ürünler elde ediliyordu" dedi.

Son yıllarda teknolojinin gelişmesiyle farklı malzemelerle yapılan ürünler nedeniyle kendire ilginin azaldığına, az sayıdaki aile tarafından kendir üretiminin sürdürüldüğüne dikkati çeken Güven, şöyle konuştu:

"Ekonomik değerini yitirmesi nedeniyle son yıllarda kendir üretiminden vazgeçildi. Ayrıca köylerde yaşayanların sayısının azalması ve kendirden uyuşturucu elde edilmesi nedeniyle arazilerin kontrolünün sağlanması da üretimi olumsuz etkiledi."

"Bugün sadece bizim mahallemizde yapılıyor"

Vezirköprü ilçesinin Narlısaray Mahallesi'nde kendir yetiştiren 60 yaşındaki Osman Kunduz, ilçede kendir üretenlerin sayısının son 10 yılda ciddi oranda düştüğünü anlattı.

Geçmişte bütün köyün geçimini kendirden sağladığının altını çizen Kunduz, şöyle devam etti:

"İlçemizde çoğu köyde üretilen kendir, bugün sadece bizim mahallemizde yapılıyor. Geçmişte kendirin kullanım alanları çok genişti. Çocukluğumuzda ilçemizin en önemli ürünü kendirdi. Devlete ait fabrikalara satardık. Kendir ip, sicim ve yerel tezgahlarda urgan yapılırdı. Üretim yapan bazı köylerde kooperatifler bulunuyordu. Artık eskisi gibi üretim yok. Emeğimizin karşılığını da alamıyoruz."

-"Eskiden bir demet kendirle her aile yaklaşık bir haftalık geçimini sağlıyordu"

Kendir üreticilerinden Havva Kunduz ise kendir lifini kilogramı 10 liradan Kastamonu'dan gelen alıcılara sattıklarını anlattı.

Kendirden sadece lif satışı yaparak faydalanmadıklarını, lifleri çıkardıktan sonra geriye kalan odunsu kısmı yakacak olarak değerlendirdiklerini belirten Kunduz, tohumlarını da sattıklarını söyledi. Bir dönüm alandan yaklaşık 150 kilogram kendir lifi elde ettiklerini ifade eden Kunduz, şunları söyledi:

"Kendir ekimi, zahmetli bir iştir. Nisan ya da mayıs ayında ekimi yaptıktan sonra çapalanır, haziran ayında sulanır, ağustos ayında da hasadı yapılır. Daha sonra suya yatırırız. Yumuşayan kendirin liflerini soyarak toplarız. Eskiden bir demet kendirle her aile yaklaşık bir haftalık geçimini sağlıyordu ancak bugün böyle bir şey yok. Geçim derdi nedeniyle mecburen yapmaya devam ediyoruz."