"Kutsal Dağ" Erengirit Keşfedilmeyi Bekliyor

ABDULLAH DOĞAN - Merkez Meram ilçesindeki Hitit, Roma ve İslam medeniyetine ev sahipliği yapmış volkanik Erengirit Dağı, keşfedilmeyi bekliyor.

İlçeye bağlı Hasanşeyh Mahallesi'nde yer alan, 2 bin 330 metre yüksekliğindeki Erengirit Dağı, zirvesinde taşıdığı farklı medeniyetlerin kalıntılarıyla görenleri hayrete düşürüyor.

Hititlerin "Rahmet tanrısı" olarak adlandırdığı ve eteklerinde kurban kestiği dağda, günümüze uzanan kültürel serüvenin izleri, tazeliğini koruyor.

İki zirvesi bulunan Erengirit'in batısında erken Roma döneminde yapıldığı tahmin edilen Kilise ve papaz evi kalıntıları yer alıyor.

Sarp volkanik kayaçlarla kaplı zirvede ise İslamiyetin Anadolu'da yayılmasında katkısı olduğu bilinen erenlerin mescit ve zaviyeleri bulunuyor. Birden fazla mescit ve dervişlerin inzivaya çekildiği küçük mahzenler, o dönemin yaşamına dair mesajları içeriyor.

Efsaneleri ve tarihsel mirası üzerinde barındıran bu dağa, Konya-Antalya karayolunun 50. kilometresindeki Hasanşeyh Mahallesi'nin içinden geçen patika yoldan çıkılıyor.

Üç dönemin izlerini taşıyor

Selçuk Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Tarih Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Hasan Bahar, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Erengirit'in Seydişehir Ovası ile Konya Ovası arasında stratejik bir konumu olduğunu söyledi.

Dağın her iki zirvesinde de gözetleme kulesi kalıntılarının bulunduğunu aktaran Bahar, volkanik andezit taşların farklı görüntüsünden dolayı bu dağın kutsandığını dile getirdi.

Bahar, Erengirit'in birçok medeniyete ev sahipliği yaptığını belirterek, "Dağın zirvelerinde Roma döneminden kalma kilise temelleri ile Orta Çağ'dan beri kullanılan İslami döneme ait mescitler ve namazgahlar vardır. Ancak Orta Asya'daki Oboyları andıran taş kulelerin varlığı burada Şamanizm etkilerinin varlığını yansıtmaktadır. Diğer taraftan Fasıllar ve Eflatunpınar'daki Hitit Dağ tanrıları kültü de buradaki kültürle ilişkili olmalıdır" diye konuştu.

23 köy tarafından kutsanıyor

Erengirit'in iki zirvesinin ayrı isimleri bulunduğunu anlatan Bahar, şöyle devam etti:

"Doğudaki zirveye Oklavlık Tepe adı verilmiş. Burada erken Hristiyanlık dönemi eserleri ve antik çağdan kalma yapıtların izine rastladık. Batısındaki Erenguruh olarak da isimlendirilen zirvede ise İslam döneminde mescit ve namazgahlık yapılmış mekanlar var. Erengirit, 23 köy tarafından kutsanan bir dağ. Burada dervişlerin toplandığı ve bölgeye İslamiyetin buradan yayıldığına dair inanış var. Hasan Şeyh, Yatağanlı Ahmet Mürsel Efendi, Hüseyin Dede, Memiş Dede ve Dede Sultan'ın bu dağdan yayıldığına dair menkıbeler var."

Bahar, Erengirit'in birçok efsaneye de ev sahipliği yaptığını belirterek, "Bu dağdaki kayaların da kutsal olduğuna inanıldığı için yöre halkı buradaki yapıtlara azami ölçüde özen gösteriyor, koruyor. Halk kuşların bile buraya pislemediğini düşünür. Hatta zamanla doğal olaylarla aşağı kayan taşların geri geldiğine inanılır" ifadelerini kullandı.

Erengirit Dağı önemli bir kültür merkezi

Erengirit'in 20 kilometre batısındaki Hitit dönemi eseri Fasıllar Anıtı'nın dağ tanrısına adandığını bildiren Bahar, şunları kaydetti:

"Hatıp'taki diğer bir anıt ile Fasıllar Anıtı arasında buradan geçen antik bir yol olduğu ortaya çıkıyor. Bu dağın yağmur ve bereket verdiğine inanıldığı için bu anıtlar yapılmış. Bu dağların merkezinde ise Erengirit yer alıyor. Burayı Hititler kutsamış. Roma'nın da kutsadığını söyleyebiliriz. Onlara ait ibadet yerleri görülüyor. Bunun yanında Erengirit, Anadolu kültürleriyle Orta Asya kültürlerinin kaynaştığı, erenlerimizle zirveleştiği önemli bir kültür merkezimizdir. Bu kültürümüzün farkında olmamız ve korumamız gerekir."

Bölge turizme kazandırılmalı

Kültürel varlıkların tanınması ve bölgenin turizme kazandırılması gerektiğine işaret eden Bahar, bölgeye yapılacak yatırımların Erengirit'in tanınmasına katkı sağlayacağını ifade etti.

Hasanşeyh Mahallesi muhtarı Yakup Altas ise Erengirit'e çevre illerden ziyaretçilerin geldiğini söyledi.

Mahalle içinden dağın yamacına patika yol ile çıkıldığını aktaran Altas, "Buraya; altyapı çalışmaları, yol genişletme ve asfaltlama yapıldığı takdirde daha çok insanın geleceğini düşünüyorum. Bu konuda yetkililerin buraya özel ilgi göstermelerini bekliyorum" dedi. - Konya