Kentsel Dönüşümde Elektromanyetik Kirlilik Dikkate Alınmalı

Uğur Subaşı - Enes Duran - Sakarya Üniversitesi

(SAÜ) Mühendislik Fakültesi Elektrik-Elektronik Mühendisliği Bölümü Başkanı Prof. Dr. Osman Çerezci, kentsel dönüşümün elektromanyetik kirliliğin kontrolü için fırsat olabileceğini belirterek, yeni yerleşim alanlarının tespit edilmesinde elektromanyetik kirliliğin dikkate alınması gerektiğini söyledi.

Çerezci, AA muhabirine yaklaşık 25 yıldır elektromanyetik kirlilik ölçümü yaptığını, yüksek gerilim hatları, trafolar ve baz istasyonlarının elektromanyetik kirlilik seviyelerini kaydettiğini anlattı.

Elektromanyetik kirlilik konusunda ilgililerle ve belediyelerle ortak çalışmalar yaptıklarını ifade eden Çerezci, "Vatandaşlara bu konuda yol gösterip yardımcı oluyoruz. Şehirlerimizde çok çarpık bir yerleşim düzeni mevcut. Yüksek gerilim hatları evlerin üstünden, çok yakından geçiyor. Özellikle binaların üst katında oturan vatandaşların sağlığı açısından da olumsuz bir durum" şeklinde konuştu.

Dünya Sağlık Örgütü'nün (WHO) 6 yaşın altındaki çocuklar için 0,4 mikroTeslalık radyasyonun risk oluşturduğunu bildirdiğine dikkati çeken Çerezci, bilimsel yayınların da bu tespitleri doğruladığını vurguladı.

Kentsel Dönüşüm Yasası'nın elektromanyetik kirlilikle mücadele konusunda

"fırsat" olduğunu dile getiren Çerezci, şöyle devam etti:

"Kentsel Dönüşüm Yasası kapsamında afetlere karşı binaları ve insanları etki ve zararlardan koruma amacıyla bütün şehirlerde kentsel dönüşüm projeleri başlatılmış durumda. Biz de 25 yıldır yapmış olduğumuz çalışmalar dışında şöyle bir düşünce öngörüyoruz. Kentsel dönüşüm, elektromanyetik kirliliğin kontrolü için fırsat olabilir.

Binaların depreme karşı dayanıklı mı, dayanıksız mı olduğu inceleniyor. Bunlar yıkılacak binalar için risk parametresi olarak ortaya çıkıyor ancak risk parametresi içinde elektromanyetik kirlilik kavramı da mutlaka yer almalıdır. Çoğu insanımız bunun farkına varmadan, bu olumsuzlukla evlerde, yüksek gelirim hatlarının altında olan iş yerlerinde çalışmalarını ve yaşamlarını sürdürmektedir.

Bu açıdan yetkilileri, yöneticileri, Çevre ve Şehircilik Bakanlığımızı uyarmak istiyoruz."

-Elektromanyetik kirlilik, sağlığı etkiliyor-

Çerezci, yönetmeliklerin insanları yüksek gerilim hatlarının yaydığı elektromanyetik radyasyondan koruyabilecek nitelikte olmadığını öne sürerek, 0,4 mikroTestalık limit dikkate alınarak yeni düzenlemeler yapılması gerektiğini anlattı.

Üzerinden yüksek gerilim hattı geçen binalarda ölçüm yapılması gerektiğine dikkati çeken Çerezci, şöyle konuştu:

"Elektromanyetik radyasyon açısından bir risk parametresi maalesef belirlenmemiş durumda. Bu da ülkemiz açısından bir eksikliktir. Yöneticileri bu konuda uyarmak istiyoruz. Bugünkü limitler koruyucu değil. Vatandaşların yüksek gerilim hattı yakınlarından ev almamaları lazım. Müteahhitler de bina yapıcıları da bunu dikkate almalı ve evlerin yerleşimi yüksek gerilim hatlarına göre planlanmalıdır.

Mesafe belirlenmesi konusunda gerekli bilgiyi ve desteği vermekteyiz. Bu konuda şehir yöneticilerini de uyarmak istiyoruz."

Yüksek gerilim hatlarının yakınında parklar ve sosyal aktivite mekanları inşa edildiğini belirten Çerezci, "Bunlara da dikkat edilmesi lazım. Böyle yerler seçilirken 'risk durumu nedir' diye üniversitemizden gerekli bilgi ve desteği alabilirler. Benim de başında bulunduğum ekip Türkiye çapında bu hizmeti veriyor" ifadelerini kullandı.

Yayıncı: Kemal Kaymak - SAKARYA