Kafkaslar'dan Anadolu'ya Uzanan Lezzet: "Hinkal"

YILMAZ ORUÇ - Kafkasya'dan atalarının yaklaşık 120 yıl önce göç etmesi sonucu Yalova merkeze bağlı Güneyköy'e yerleşen ve kültürlerini Dağıstan'dan kilometrelerce uzakta yaşatan vatandaşlar,  "Dağıstan mantısı"nı sofralarından eksik etmiyor.

Güneyköy'de mantı dükkanı işleten Ayşe Yaman, AA muhabirine yaptığı açıklamada, yaklaşık 120 yıl önce ataların Kafkasya'nın Dağıstan bölgesinden Yalova'ya geldiğinde yemek kültürünü de getirdiğini söyledi.

"Hinkal"ın bir Dağıstan yemeği olduğunu belirten Yaman, yemeğin yapılışı hakkında bilgi vererek, "Önce büyük bir yufka açarız. Daha sonra bir gece önceden hazırladığımız kıyma, kavrulmuş soğan, karabiber ve sirke karışımını, kavanoz kapağı büyüklüğündeki kestiğimiz hamurların içine koyarız. Bunun ardından hamurlarını kapatıp haşladıktan sonra sirke ve sarımsakla servis ederiz. Tercihe göre üzerine yoğurt da gezdirilir" diye konuştu.

Yaman, köyde başka tür mantılar da yapıldığını ancak en beğenileninin hinkal olduğunu anlattı.

Hinkalın yapımının meşakkatli olduğunu vurgulayan Yaman, "Bu mantının müdavimleri var. Bursa, Yalova ve İstanbul'dan çok gelenler var" dedi.

Yalova Kuzey Kafkas Derneği Başkanı Mehmet Aydemir ise hinkalın Kafkasya'nın Dağıstan dışındaki bölgelerinde ve Türkiye, Rusya, Ukrayna gibi ülkelerde yapılarak beğeniyle tüketildiğini belirtti.

Söz konusu yemeğin başka isimlerle de anıldığını aktaran Aydemir, "Dağıstan'da hinkal olarak geçiyor. Ruslar ve Ukraynalılar buna 'kurze', Çerkez hemşehrilerimiz 'pisahalüç' der. Gürcistan'da ise 'hinkali' olarak bilinir" ifadesini kullandı.

Aydemir, Kafkasya'dan Türkiye'ye en yoğun göçlerin 1800'lü yılların sonlarında başlayıp 1920'li yıllara kadar sürdüğü bilgisini verdi.

Anadolu'ya göç edenlerin genellikle Sivas, Kahramanmaraş, Muş ve Yalova'ya yerleştiğine değinen Aydemir, şöyle konuştu:

"Bu insanlar gelirken kendi kültürlerini yanlarında getirdi. Yemek kültürlerinden biri de hinkaldır. Derneğimizin, hinkalın Türkiye'de tanıtılmasında büyük katkıları var. Dernek olarak, hinkal geceleri ve hinkal yapımını öğretmek için organizasyonlar düzenledik. Hinkal geceleri sayesinde yenilen yemekler damaklarda tat bıraktığı için bir sektör haline gelmeye başladı. Nasıl mantı evleri olduysa çeşitli illerde hinkal evleri de kurularak kazanç kapısı oldu."