Islah Projeleriyle Manda Yetiştiriciliği Şahlandı

YAKUP GÜLER - Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı Tarımsal Araştırmalar ve Politikalar Genel Müdürlüğü'nün (TAGEM) "Halk Elinde Manda Islahı Projesi" sayesinde Türkiye'deki manda varlığı, yok olma tehlike sınırından hızla uzaklaşıyor.

TAGEM Hayvancılık ve Su Ürünleri Araştırmaları Daire Başkanı Ali Ayar, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Türkiye'de uzun yıllardan beri sığırcılığı geliştirmek için birçok ıslah çalışması yürütüldüğünü ancak 2005'e kadar manda ve küçükbaş hayvancılığı geliştirmek adına bir ıslah çalışması bulunmadığını söyledi.

Ayar, 2005'ten itibaren Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı tarafından yapılan yasal düzenlemeler sayesinde, gecikmiş olan küçükbaş hayvan ve manda ıslah çalışmalarına TAGEM çatısı altında  "Halk Elinde Manda Islahı" ve "Halk Elinde Küçükbaş Hayvan Islahı" projeleri kapsamında başlandığını belirtti.

Ali Ayar, "Tarım Bakanlığımızın bu projeler kapsamında hayvan yetiştirici birlikleriyle ilgili yasal düzenlemeleri ve yetiştirici birlikleri üzerinden üreticileri desteklemesi, kurumsal bir kimlik oluşması ve bu birliklerin, üyelerine, bakanlığın yaptığı işleri sahada uygulaması dolayısıyla ıslah çalışmalarında büyük yol katedildi" dedi.

TAGEM'in "Halk Elinde Manda Islahı Projesi" çalışmalarının başarıya ulaşmasında en büyük etkenin, diğer ıslah çalışmaları gibi devlet üretme çiftliklerinde, vatandaşla ilgisi olmayan yerlerde değil de bizzat vatandaşın ahırında, kendi hayvanlarının ıslahının yapılması olduğunu söyleyen Ayar, "Biz üreticiye birlikler aracılığıyla sadece yol gösteriyoruz. Bu projede önemli olan noktalar, üreticinin kendi hayvanları üzerinde ırklara yönelik verimlilik kayıtlarını tutması, bir sonraki nesil için verimli olduğunu tespit ettiği ırkı çoğaltmak yani doğru damızlık seçimidir ki bu da üreticinin verimini dolayısıyla gelirini de artıracaktır" şeklinde konuştu.

"Yok olmaya yüz tutmuş manda varlığında önemli ölçüde artış oldu"

Manda yetiştirici birlikleri aracılığıyla üreticinin desteklenmesi sonucu birçok üreticinin gelirinin artmaya başladığını ve hayvanlarını çoğaltma yoluna gittiğini anlatan Ayar, sözlerine şöyle devam etti:

"Mandalarda özellikle süt veriminde artışlar var. Sivil toplum örgütlerinin ve bakanlığımızın verdiği destekler sayesinde, yok olma sınırına gelen manda varlığımızda önemli artışlar oldu. Manda varlığı bizim projemizden önce 100 bin sınırının altındaydı. 100 bin sınırı, bir ırk için yok olma tehlike sınırıdır. Bu destekler ile şu an 140-150 bin civarına doğru bir artış söz konusu oldu."

Ayar, İstanbul'a yakın işletmelerin pazar bulma konusunda da avantajlı olduklarını belirterek, manda yoğurdu ve kaymağına büyük talep olduğunu söyledi.

Güvenilir ve sağlıklı şartlarda üretilmiş ürünleri alabilmeleri açısından tüketiciye de tavsiyelerde bulunan Ayar, vatandaşların, Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı tarafından desteklenen birliklere üye üreticilerin ürünlerine rağbet göstermelerini istedi.

Ayar, ildeki yetiştirici birliğiyle irtibata geçilmesi durumunda sağlıklı ürünlere kolaylıkla ulaşılabileceğini kaydetti.