Gre Amer Höyüğünün 3 Bin 700 Yıllık Tarihi Aydınlanıyor

Yılmaz Ekinci - Batman'da, Garzan Çayı kenarındaki Gre Amer höyüğünde 3 yıldır devam eden kazı çalışmalarıyla buradaki yerleşimin 3 bin 700 yıllık tarihi aydınlanıyor.

Kazı başkanlığını yürüten Koç Üniversitesi Arkeoloji ve Sanat Tarihi Bölümü Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Gül Pulhan, Ilısu Barajı kurtarma kazıları kapsamındaki kazıyı, 2009 yılından beri yaptıklarını, baraj su tutuncaya kadar iki yaz dönemi daha çalışmalarını hızlı bir şekilde sürdüreceklerini söyledi.

Çalışmayı civar köylerden işçilerle yürüttüklerini anlatan Pulhan, bu yıl 70 kişiden oluşan 4 ekip halinde çalıştıklarını belirterek "Arkeoloji ekibimizin içinde Koç Üniversitesi ve diğer üniversitelerden lisans, yüksek lisans ve doktora öğrencileri ile insan ve hayvan kemikleri üzerinde çalışan uzmanlar var" dedi.

-Bin 200 yıllık 4 yerleşim tabakası var-

Buranın yerleşim tarihini ortaya çıkarmanın amaçlarından biri olduğunu belirten Pulhan, şimdiye kadarki kazı sonuçlarından milattan önce 1700-500 yılları arasında burada 4 ayrı tabakada yerleşim olduğunu belirlediklerini ifade ederek şunları söyledi:

"Gre Amer höyüğünde en eski tabaka olan Orta ve Geç Tunç çağları tabakalarının Mitani devletiyle bağlantılı olduğunu düşünüyoruz. Erken Demir Çağı ve en üst tabakada da milattan önce 500'e ait muhtemelen Pers Akamenit İmparatorluğu ile bağlantılı bir tabaka olduğunu düşünüyoruz. Özellikle Pers dönemine ait en üst tabakada taş sandık olan bir mezarlık alanı da bulduk. Bu mezarlarda ölünün yanına koydukları sürahiler, bronz su tasları yine bronz bilezik yüzük gibi buluntular var. Kazıda bulduğumuz ev genelde atölye ve içlik gibi yerlerdir."

Gül Pulhan, höyükten çok güzel seramikler çıktığını, bu nedenle burada seramik atölyesi olduğunu düşündüklerini ancak henüz seramik atölyesi kalıntısı bulamadıklarını da belirterek, "Buluntularımız arasında bıçaklar, ok uçları, buraya has üçgen boyalı seramikler, testiler ve sürahiler var. Bazen bunları tüm halde de buluyoruz. Çok iyi kalitede bulduğumuz 100'ün üzerinde eseri, Mardin Müzesi'ne verdik. Bunların arasında çoğu seramik kaplar, küpler, büyük testiler ile özellikle bronzdan yapılmış kaseler, silahlar, ok uçları ve boncuk gibi buluntular var" diye konuştu.

Kırık bulunan eserlerin onarılarak diğer tüm eserlerle birlikte Mardin Müzesi'ne götürüldüğünü anlatan Pulhan, önümüzdeki aylarda Mardin Müzesi'nin, Ilısu kazılarıyla ilgili bir teşhir salonu açmayı planladığını, gelecekte Batman Müzesi'nin de teşhir salonu oluşturulduğunda eserlerin Batman'da da sergileneceğini dile getirdi.

-Jeofizik radarla yüzey araştırması yapılacak-

Yrd. Doç. Dr. Pulhan, Gre Amer höyüğünün nasıl bir yerleşim birimi olduğunu ve buranın tarihini anlamak için on binlerce seramik parçası üzerinde çalıştıklarını söyledi.

Yerleşimlerdeki yapıların yerini daha net tespit edebilmek için bu yıl jeofizik radarla yüzey araştırması yapacaklarını da kaydeden Pulhan, bunların çizimlerinin yapıldığını, fotoğraflanıp katalog şekline getirildiğini bildirdi.

Çeşitli uzmanlık alanlarına göre İngiltere ve Fransa'dan ekipleri olduğuna da değinen Pulhan, mezarlardan çıkardıkları kemikleri bir uzmana gönderip yaş, cinsiyet ve bir hastalıkları varsa onlarla ilgili bilgileri öğrendiklerini, benzer şekilde tahıl örnekleri buluntularını da bitki uzmanlarına göndererek elde ettikleri bilgiyi ve uzmanlığı bir araya getirerek buranın hem tarihini hem de nasıl bir yerleşim birimi olduğunu anlamaya çalıştıklarını sözlerine ekledi.

Yayıncı: İrfan Cemiloğlu - BATMAN