Gençler, "Siber Zorbalığa" Karşı Bilinçlendirilecek

YUNUS EMRE GÜNAYDIN - HALİL İBRAHİM TAŞEL - Kocaeli Üniversitesinde (KOÜ) yürütülen proje kapsamında ortaokul öğrencilerinin internet ortamında maruz kaldığı şiddet (siber zorbalık) araştırılacak.

Proje yürütücülerinden KOÜ İletişim Fakültesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Emel Şerife Akça, AA muhabirine yaptığı açıklamada, yurt dışında yapılan çalışmalardan siber zorbalığa karşı gençlerin sessiz kaldığını anlatarak, konunun yaşanan olaylardan sonra daha fazla önem kazandığını söyledi.

Siber zorbalıkta isim takmanın çok yaygın olduğunu dile getiren Akça, "Fiziksel özelliklerine göre öğrenciler birbirlerine isim takıyor ve bunu online ortamda sürekli paylaşıyor. Çocuklar bu durumla ilgili ne yapacaklarını bilmedikleri için ciddi psikolojik sorunlar yaşamaya başlıyor" diye konuştu.

Amerika ve Kanada'da bu konuda intihar vakaları bulunduğunu anlatan Akça, en son Norveç'te genç kızın online ortamda yaşadığı sorunlar nedeniyle intihara kadar giden psikolojik bunalım yaşadığını kaydetti.

Akça, projenin amacının siber zorbalığın ne kadar yaygın olduğunu tespit etmek olduğunu dile getirerek, "Tek amacımız bu değil. Bizim için önemli 2 aşama daha var. Bazı durumlarda gençler siber zorbalığa maruz kalıyor ama bunun zorbalık olduğunu da fark etmiyor. Gençler, gizli olarak bunu yaşadılar mı yoksa uyguladılar mı, bu da önemli bir nokta" şeklinde konuştu.

"Öğrencilerle yüz yüze görüşülecek"

Akça, çocukların online ortamdaki haklarını ne kadar bildiklerinin belli olmadığını belirterek, "Belki birisi onları online ortamda taciz ediyor fakat hak ihlali olduğunu bilmiyorlar" dedi.

Bilinçlendirmenin önem taşıdığına dikkati çeken Akça,  "Neler yaşadıklarını anlamaya çalışıyoruz. Bu noktada anket çok etkili olmayacağı için öğrencilerle yüz yüze görüşmelerde bunu özellikle anlamaya çalışacağız. Öğrencilerin hak ihlalini anlamaları ve sonrasında atacakları adımlar önemli" ifadesini kullandı.

Son aşamada da gençlere yönelik eğitici çalışma amaçladıklarını vurgulayan Akça, "Elde ettiğimiz verilerden sonra, neleri biliyorlar, neleri bilmiyorlar, nelere ihtiyaç duyuyorlar sorularını tespit ederek siber zorbalığı önleme amacıyla eğitici çalışma yapmak istiyoruz. Kitapçık ve web sayfası hazırlayacağız. Bir kampanya gibi düşünün. Öğrencileri bilgilendirecek, sonraki aşamada da bu şekilde devam edecek çalışma" diye konuştu.

"Gençlerin uzun süre sosyal paylaşım sitelerinde dolaştıkları iddiası bir mit"

Akça, pilot illerden Gaziantep ve Adana'daki anket çalışmalarını bitirdiklerine dikkati çekerek, gözlemlerinde bölgeler arasında internete erişim konusunda büyük farklılık olduğunu söyledi.

Gaziantep'te yaptıkları anketlerde medyaya yansıyan "gençlerin uzun süre boyunca sosyal paylaşım sitelerinde dolaştıkları, bilgisayar oyunları oynadıkları" iddiasının "mit" olduğunu gözlemlediklerini belirten Akça, Gaziantep'te çocukların büyük bölümünün sosyal ağlarla tanışmadığını anlattı.

Akça, büyük kentlerde sosyo-ekonomik durumla ilgili bazı gençlerin gerçekten sosyal ağlarla aşırı haşır neşir olduğunu aktararak, bazı illerde ise durumun tam tersi olduğunu ifade etti.

Gençlerin birtakım sosyal ağlarda hesapları bulunduğunu fakat bu konuyla ilgili bilgi düzeylerinin çok az olduğuna işaret eden Akça, sözlerini şöyle sürdürdü:

"Ebeveynleri de bu konuda bilgili değil. Bu çocukların sosyal ağlara hiç girmiyor olması, siber zorbalığa maruz kalmadıkları anlamına gelmiyor. Belki de maruz kalıyorlar ama bilgi düzeyleri çok düşük olduğu için farkına varamıyorlar yani yaşadıklarının ne olduğunu bilmiyorlar. Bazıları 'sosyal medyadaki hesaplarımı kapatmak zorunda kaldım' dedi ama sebebi nedir,daha detaylı ortaya koymak, bilinçlendirmek lazım."

"Bir sonraki çalışma yaşlılar üzerinde olacak"

Siber zorbalığın en önemli nedeninin internetin bilinçsiz kullanımı olduğunu dile getiren Akça, "Projenin sonunda yapmak istediğimiz şey, gençleri internet kullanımına teşvik etmektir. İnternet, başka bir dünya sunuyor onlara. Bir dünya vatandaşı olabilme imkanı tanıyor" ifadesini kullandı.

Akça, internetin özellikle eğitimde kullanılmasının önemine değinerek, "Fatih Projesi'yle bu yapılmak isteniyor zaten. Bilgi ve iletişim teknolojilerini iyi kullanmak, ülkelerin gelişmişlik düzeyini gösteren bir şey. 'Dijital yurttaşlık' dediğimiz bir kavram var. Siber zorbalığa en fazla maruz kalan Avrupa ülkeleri, internet erişimini arttırmak için çaba harcıyor. İnterneti ucuzlatmak, altyapı olanaklarını arttırmak gibi çalışmaları var çünkü başka bir dünyanın kapılarını aralıyor" diye konuştu.

İnternet erişiminin engelliler ve yaşlılar açısından çok önemli fırsat olduğunu aktaran Akça, sonraki çalışmalarının yaşlıların internete erişimi konusunda olabileceğini sözlerine ekledi. - Kocaeli