"Don Riski" Azaldı, Bol ve Ucuz Meyve Umudu Arttı

Haluk Yüksel - Şeftali, siyah incir, deveci armudu ve kiraz gibi ekonomik değeri yüksek meyvelerin yetiştirildiği Bursa'da, şubat ayındaki sıcakların ardından ağaçlarda görülmeye başlayan erken çiçeklenme ile don riskinin, marttaki soğuklar sayesinde azaldığı, bol ve ucuz meyve umudunun arttığı bildirildi.

Uludağ Yaş Meyve Sebze İhracatçıları Birliği (UYMSİB) Yönetim Kurulu Başkanı Salih Çalı, AA muhabirine yaptığı açıklamada, tarım ürünlerinin tümünün, iklim ve hava koşullarından doğrudan etkilendiğini söyledi.

Çalı, hava sıcaklığı, nem, yağış miktarı ve şeklinin ürünün hem miktar hem de kalitesini belirlediğini, bu bakımdan bir araştırma yapılmak istendiğinde bir yıl öncesinden başlayarak değerlendirmede bulunulması gerektiğini anlattı.

Özellikli sert çekirdekli meyvelerin, yeterli tomurcuk oluşturması, dengeli ve düzenli çiçek açıp ürün vermesi için "soğuklama" ihtiyacı olduğunu dile getiren Çalı, "Bu konuda teknik olarak, '7 derecenin altında şu kadar saat, kışın soğuklaması gerekir ki o meyve hem rahat çiçek açabilsin hem de meyve oluşturabilsin ve kaliteli olabilsin' denir. Soğuklama ihtiyacını gideremezse o zaman hem meyve oluşumu hem miktarı hem de kalitesinde anormallikler oluyor. Bu, teknik, bilimsel olarak sabit olan bir şey" dedi.

-"Zarar verecek boyutta bir iklim olayı yaşamadık"-

Çalı, 2012-2013 kış sezonunun sert geçmediğini, hatta genel olarak bakıldığında "yumuşak" denilebilecek bir kış döneminin geride kaldığını ifade ederek, Bursa bölgesinde kış mevsiminde sadece 2-3 hafta karlı bir dönem yaşandığını hatırlattı. Yağış olarak fazla bir sıkıntı görülmediğini ancak kar yağışının geçmiş yıllarla kıyaslandığında ve özellikle geçen yıla göre az olduğunu anlatan Çalı, şunları kaydetti:

"Yani bugün itibarıyla, şöyle 2012'den 2013 sezonuna geçerken Bursa'nın özel meyvelerine baktığımızda, armudu, şeftalisi, kirazı, eriği, elması ve incirinde zarar verecek boyutta bir iklim olayı yaşamadık. Şubat ayındaki sıcaklar, 20'li dereceleri bile geçti. O sıcaklar martta da aynı şekilde devam etseydi o zaman tehlike vardı. Endişe ediyorduk ama marttaki soğuklar imdada yetişti. Erken çiçeklenme sınırlı kaldı, risk azaldı. Nisan ve mayıs aylarında görülebilecek don olaylarıyla ilgili riskler halen var."

-"Tehlikeyi tam olarak atlattık diyemeyiz, atlatıyoruz"-

Çalı, uzun yıllar ortalamalarının dışındaki sapmaların, her zaman tarım ürünlerini olumsuz etkilediğine dikkati çekti.

Mart ayı ve devamındaki normal, beklenen olağan hava sıcaklıklarının, üreticilere yaradığını ve tehlikeyi azalttığını bildiren Çalı, "Tehlikeyi tam olarak atlattık diyemeyiz, atlatıyoruz. Uzun yıllar ortalamalarının bir şekilde aşağı veya yukarı çıkması bizim için her zaman risk oluşturuyor" diye konuştu.

Bursa Ziraat Odası Başkanı Sabri Akçalar da sert çekirdekli meyve ağaçlarından özellikle şeftalinin don riskine daha fazla açık olduğuna işaret etti.

Akçalar, 2012 yılı itibarıyla Bursa'daki şeftali üretiminin 140 bin ton civarında olduğunu anımsatarak, şunları söyledi:

"Bu sene havalar biraz sıkıntılı. Bahar erken geldi, şeftali ağaçları erken çiçek açtı. İşte önümüzdeki günlerde Uludağ bir kar yaparsa ova da kırağı yapar. Olası bir don olayından en çok şeftali etkilenir. Bu durumda şeftali karaborsaya düşer. 50-60 bin tonlara düşer. Bu da sıkıntılı bir durum."

Yayıncı: Doğan Sarıtaş - BURSA