Define Avcılarından Geriye Mozaikler Kaldı

Öner Taş - Aksaray'ın Eskil ilçesinde kaçak kazılarla tahrip edilen bölgede erken Hristiyanlık dönemine ait bazilikanın mozaikleri açığa çıkarıldı.

Aksaray Müze Müdürü Yusuf Altın, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Çukuryurt Köyü Güzlühöyük kırsal yerleşiminde, kaçak kazılarla tahrip edilen alanda kazı çalışması başlattıklarını söyledi.

Daha önce burada mozaikli bir yerleşim alanı olduğunu tespit ettiklerini belirten Altın, "Yoğun bir şekilde kaçak kazıların olması nedeniyle kazı hazırlıklarını ivedilikle gerçekleştirdik. Bakanlığımızdan ödenek talep ettik. Ödeneğin akabinde gerekli bütün izinleri alarak kazılara başladık" dedi.

Kazı çalışmasının 15. gününde önemli bulgulara ulaştıklarını kaydeden Altın, şunları ifade etti:

"Çalışmalarımızda ilk olarak 5'e 5'lik bir açma sistemiyle 16 tane açma sistemi hazırladık. Bu sistemde ilk önce A3 ve A4 açmalarında kazıya başladık. Mozaiklerin tabanda çıkmasıyla birlikte etrafını büyüterek kazı çalışmasına devam ettik. Her açtığımız bölümde yeni bir mimari gördük. 15. günün sonunda baktığımız zaman buranın 5. ve 6. yüzyıllara tarihlenen Doğu Roma'da erken Hristiyanlık dönemi bir bazilika olduğunu tespit etmiş durumdayız."

-Kaçak kazı bazilikayı yok etti-

Bazilikanın orta ve yan neflerle, doğu batı doğrultusunda uzandığını belirten Altın, "Apsisi olan ve yan neflerde narteksten girişi olan bazilikanın 3 bölümden oluştuğunu görüyoruz. Orta nef geniş ve yüksek, yan neflerse biraz daha alçakta" dedi.

Bazilikadan geriye yer tabanında halı desenli mozaikler kaldığını vurgulayan Altın, şöyle devam etti:

"Bölgede çok yoğun kaçak kazı olduğundan yaptığımız çalışmada, çok fazla veriye rastlayamadık. En önemli bulgumuz tabandaki mozaikler oldu. Bu mozaikler kendi içinde küçük, orta ve büyük ölçekli olmak üzere 3 yapı deseni özelliği gösteriyor. Desenlere baktığımız zaman burada erken Hristiyanlık dönemine özgü geometrik, helezonik ve dış bordür sütunlarıyla çerçeve şeklinde bir mozaik yapısını görmekteyiz. Halı motifleri biçimindeki mozaiklerde siyah, sarı, yeşil, kırmızı ve beyaz renkler göze çarpıyor. Burada daha çok veri bulmayı ümit ediyorduk ama taban mozaiği aşırı derecede tahrip edildiğinden, ancak bölüm bölüm çıkartabiliyoruz."

Altın, mozaikleri Konya Kültür Varlıkları Koruma Kurulu'nda yapılacak değerlendirmeden sonra Aksaray Müzesi'ne taşımayı planladıklarını kaydetti.

-Erken Hristiyanlık döneminden kalma mozaikler-

Bazilikanın Orta Anadolu'da bir geçiş sürecini temsil ettiğini belirten Altın, "Burayı Kapadokya bölgesine dahil edemeyiz. Orta Anadolu'da bir geçiş süreci var. Bu geçiş sürecinde burada manastır tipi yaşamın olduğunu düşünüyoruz. Hristiyanlığın yasak olduğu dönemleri düşündüğümüz zaman burada din adamları, Hristiyanlığı yayma adına, kesiş şeklinde yetiştiriliyor ve Anadolu'ya gönderiliyordu" diye konuştu.

Altın, Hristiyanlığın ilk dönemlerinde fazla resim kullanılmadığını kaydederek, burada bulunan mozaiklerin, bir destinasyonu tamamlaması açısından son derece önemli olduğunu vurguladı.

Kazı alanında mozaikler dışında bir mezar ve sütun parçası bulunduğunu ifade eden Altın, bu mezarın bir papaza ait olduğunu düşündüklerini aktardı.

Altın, kazı çalışmasının arkeologlar ve 15 işçiyle devam ettiğini sözlerine ekledi.

Yayıncı: Ahmet Kayır - AKSARAY