"Çocuğum" Dediği Aslantepe'ye Ömrünü Adayan İtalyan

Yeter Erdine - Malatya'da, milattan önce 5 bin yıllarına tarihlenen Aslantepe Höyüğü'nün 64 yaşındaki İtalyan kazı başkanı Prof. Dr. Marcella Frangipane, Aslantepe'nin gün yüzüne çıkması için 36 yıldır çalışıyor.

Gençliğinde başladığı kazı çalışmalarına ilerleyen yaşına rağmen yılmadan devam eden Aslantepe Höyüğü Kazı Heyeti Başkanı ve Roma La Sapienze Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Frangipane, tarihle iç içe geçen 36 yılını AA muhabirine anlattı.

Aslantepe'de ilk kazıların 1930'da Fransız arkeologlar tarafından yapıldığını ifade eden Frangipane, ören yerine İtalyan kazı ekibinin de 51 yıl önce geldiğini belirtti.

Kendisinin de Aslantepe'deki kazılarda ilk kez 1976 yılında görev aldığını dile getiren Frangipane, kazılara ilk başladığında henüz 28 yaşında genç bir kadın olduğunu söyledi.

Her yıl kazı için geldikleri Malatya'nın Orduzu beldesindeki Aslantepe Höyüğü'nde 2,5 ay kaldıklarını anlatan Frangipane, "Kazıdan sonra Roma'da işimiz devam ediyor. Aslantepe bizim için en önemli araştırma. Üniversitede öğrencilerimize Aslantepe'yi anlatıyoruz. Arkeolojik açıdan önemini, çıkan buluntuları aktarıyoruz. Üniversitemizde Aslantepe'nin fotoğraflarından oluşan bir arşiv var. Bu arşiv üzerinden ders yapıyoruz" diye konuştu.

Aslantepe Höyüğü'nü kendisi için "hayat" olarak gören Frangipane, kazı için geldiği yıl Aslantepe'yi de Orduzu'yu da sevdiğini belirterek, "İlk geldiğimde kazı başkanı Prof. Dr. Salvadore Puglisi idi. Sonra Prof. Dr. Alba Palmieri kazı başkanı oldu. İkisi de benim hocamdı. Kazıyı sevdim. Türkiye'yi sevdim. O zaman başladım. Sonra her sene geldim. Sonra kazı başkan yardımcısı oldum. Sonra maalesef Alba Palmieri çok genç yaşta öldü. Ben kazı başkanı oldum" dedi.

-"Çocuğum Aslantepe"-

Kazılar için her yıl Malatya'dan 45-50 işçi istihdam ettiklerini ifade eden Frangipane, "Orduzu beldesinde herkesi tanıyoruz, herkesle arkadaş olduk. Her sene beraber çalışıyoruz. Geçen sene 50'inci yılımızı kutladık. Eski fotoğrafları gösterdik. Bugünkü işçilerin babaları ve dedeleri de kazılarda çalışmış. İşçilerle babalarının, dedelerinin fotoğraflarına baktık. Türkçe'yi Orduzu'da öğrendim. Benim Türkçem Orduzu Türkçe'si. Türkçe'yi maalesef iyi konuşamıyorum. Burada işçiler ve insanlarla konuştukça öğrendim" diye konuştu.

Hayatının büyük bölümünde önemli bir yer tutan Aslantepe'yi "çocuğu" olarak gören Frangipane, hiç evlenmediğini belirterek, "Çocuğum yok. Benim çocuğum Aslantepe" ifadelerini kullandı.

Gözlerinin biri kahverengi, biri mavi olan İtalyan arkeolog Frangipane,

"Türkiye'de böyle gözleri olan Van kedisi varmış. Bana da 'gözlerinin rengi, Van kedisi gibi' diyorlar" dedi.

-Sarayın kuzey bölümü kazılacak-

Aslantepe'de bu yılki kazı çalışmalarına başladıklarını kaydeden Frangipane, kazıların 15 Ekim'e kadar devam edeceğini söyledi.

Kalkolitik döneme tarihlenen önemli buluntuların ortaya çıkarıldığı höyükte devam ettirdikleri kazılar sonucunda neolitik döneme ait bulgulara da rastlayabileceklerini düşündüklerini ifade eden Frangipane, çalışmalar kapsamında geçen yıllarda bulunan sarayın kuzey bölümünü kazacaklarını bildirdi.

Frangipane, "Sarayı korumaya aldık. Saray çok iyi duruyor. Duvar yüksekliği 2-2,5 metre. Duvarda orijinal sıva ve resimler var. Sarayda bir yangın çıkmış ve ondan sonra bütün buluntular tabanda kalmış. Bu arkeolog için bir şans. Ne yapmışlar, sistem nasıl çalışmış şimdi her şeyi biliyoruz. Burası ilk devlet sisteminin başladığı bir merkezdi" diye konuştu.

Sarayın kuzeyindeki tapınağın bulunduğu bölgede kazılara devam ettiklerini anlatan Frangipane, her yıl yeni bir buluntu çıkan ören yerinde çalışmaktan büyük bir keyif aldığını sözlerine ekledi.

Yayıncı: Ahmet Ekici - MALATYA