Canlı Tarih Haydar Özde'nin Anıları Kitap Haline Getirilecek

Aydın'da 'Canlı tarih' olarak bilinen ve Kurtuluş Savaşı yıllarından bu güne yaşadığı tüm olayları en ince ayrıntısına kadar hatırlayan bir asırlık Haydar Özde'nin anıları kaleme alınarak kitaplaştırılacak. Kitap haline getirilecek olan Haydar Özde'nin anıları da ildeki tüm okullara dağıtılacak. Kitabın basım ve dağıtım işlemini ise Aydın valiliği ile Ticaret Odası üstlenecek.

Konuyla ilgili protokol Aydın Ticaret Odası (AYTO) Meclis Salonu'nda düzenlenen törenle Haydar Özde, Vali Mustafa malay ve AYTO Yönetim Kurulu Başkanı Mustafa Baştuğ arasında imzalandı. İmza törenine Özel İdare Genel Sekreteri Halil İbrahim Aktemur, Emniyet Müdürü Yılmaz Orhan, Kültür ve Turizm Müdürü Nuri Aktakka, AYTO Meclis Başkanı Mahmut Çağlayan, AYTO üyeleri katıldı.

Yaşayan canlı tarih Haydar Amca'nın anılarını Aydın Ticaret Odası olarak bastıracaklarını belirten Başkan Mustafa Baştuğ, Haydar Amca'nın anlattıklarını şuan dinleyebildiklerini fakat bunun ne kadar devam edeceğini bilmedikleri için canlı tarih Haydar Amca'nın anılarının kaleme alınması gerektiğini söyledi. Ticaret Odası olarak Haydar Amca'nın anılarını gelecek nesillere aktarmak için kitap bastırmaya karar verdiklerini ifade eden Baştuğ, "Haydar Amcamız gerçekten yaşayan bir tarih. Kendisi Osmanlı Devleti'nin son zamanlarında doğmuş, Aydın'ın düşman işgalinden kurtuluşunu yaşamış ve Atatürk'ün Aydın'a gelişine ve Aydın gezisine tanıklık etmiş bir kaynak durumundadır. Biz bu kaynağı iyi değerlendirmemiz gerekmektedir. Kendisi yaşına ve yaşadığı sağlık sorunlarına rağmen kurtuluş savaşı döneminde ve Atatürk'ün Aydın'a geldiğinde yaşadığı olayları tarihi ve isimleriyle anlatmakta. Haydar Amcamız şuanda yaşayan bir kanıt durumundadır" dedi.

"AYDIN'IN HER TARAFI MEZARLIK"

İmza töreninde bazı anlılarını anlatan 98 yaşındaki Haydar Özde, Yunanlıların Aydın'a geldiği ilk günü hatırladığını belirterek, Yunan'ın Aydın'a geldiği ilk gün Yunan Komutanının bildiri yayınladığını söyledi. Yunan Komutanının bugün Hasırcılar Pazarı olarak bilinen Gümrükönü Hanı'nın önünde bulunan çınar ağacına yarısı Rumca yarısı Türkçe olarak hazırlanan bildiri astığını ifade eden 98 yaşındaki Haydar Özde, "Asılan bildiride '5 yüz yıl evvel vatan toprağımız olan bu yerleri tekrar vatan topraklarımızın içine dahil ettik' yazıyordu. Bu dönemde Aydın'ın ticareti, zanaatı, fırıncısı aklınıza ne tür işletme gelirse gelsin bir çoğu yerli Rumların elindeydi. Yunan askeri Aydın'a girerken çok fazla katliam yaptı. O nedenle Aydın'ın içi mezarlıklarla kaplıydı. Yörük Ali Efe ve kuvvetleri Aydın'a girdiğinde şehir içinde ilerlerken bu mezarlıkların duvarlarını ve mezar taşlarını kendilerine siper etmişlerdir. Yunan askerinin Aydın'dan kaçarken yaptığı mezalimden bende nasibi aldım. Şehirde ne kadar ev varsa bir çoğunu ateşe verildi. O zaman yanan evlerden biride benim evimdi" şeklinde konuştu.

Sinemayı Aydın'a ilk getiren kişi olarak da bilinen Haydar Amca, Atatürk Aydın'a geldiğinde konaklayacağı eve ve toplantılar yapacağı mekanlara elektrik çekmesiyle de tarihe geçmiş isimlerden biri.

Törenin sonunda konuşan Aydın Valisi Mustafa Malay, Haydar Amca'yı Aydın'a geldiği ilk günlerde Aydın'ın yerel televizyonunda anılarını anlatırken tanıdığını belirterek, daha sonra kendisiyle tanıştığını ve o günden bu yana haftada bir kendisine ziyarete gittiğini söyledi. Haydar Amca'ya yaptığı ziyaretler esnasında yaşayan canlı tarih Haydar Özde'nin anlattıkları sayesinde en az bir Aydınlı kadar Aydın'ın yakın tarihini öğrendiğini ifade eden Vali Malay, "İlerlemiş yaşına ve yaşadığı sorunlara rağmen ne zaman ziyaretine gitsem Haydar ağabeyin sehpasında yada elinde kitapla görüyorum. Bence bu yaşına rağmen zekasının halen zinde olması sürekli okumasından kaynaklanıyor. Ben zekasının bu kadar güçlü olması dolayısıyla kendisine ağabey diyorum. Benim yaşım onunkinden daha küçük olmasına rağmen bana anlattığı bir çok hatırasını aklımda tutamıyorum. Fakat Haydar Ağabey 80-90 yıl önce yaşadığı anıları kitaba bakmadan kelime kelime isim vererek tarihleriyle bizlere aktarıyor. Haydar Ağabeyin yaşı ilerlemiş olabilir ama akıl yaşı halen çok genç. Bu dünyadan elbet bir gün göçeceğiz, fakat gitmeden topluma bırakabilecek olduğumuz değerleri bırakarak gitmeliyiz. Haydar Ağabeyimiz bunu gerçekleştiriyor. Allah hepimize bunu nasip etsin" dedi.

Yaşayan canlı tarih Haydar Amca'nın anılarını Ali Haydar Öztürk kaleme alacak. 2008 yılı Ocak ayında basımı yapılacak olan kitap ildeki tüm okullara, odalara ve resmi dairelere dağıtılacak.

(DAK-İK-

(DAK-İK)

18.10.2007 11:44 TSİ