Cama Nefesiyle "Can" Veriyor

Balıkesir'de düzenlenen bir kermese Sivas'tan katılan cam üfleme sanatçısı Halil İbrahim Mert (39), yurt dışından ithal ettiği cama yıllardır nefesiyle can veriyor, anlam katıyor.

Kendine özgü tasarımları olan Sivas ibriği, Nasreddin Hoca, Denizli horozu ve semazen figürleriyle tanınan Mert, yılda ortalama 1 tondan fazla camı hediyelik eşya olarak işliyor.

Mert, AA muhabirine yaptığı açıklamada, yaklaşık 17 senedir cam sanatıyla uğraştığını belirterek, babasından kalma mesleğini, Kültür ve Turizm Bakanlığı sanatçısı kimliğiyle sürdürdüğünü söyledi.

Cam üfleme sanatının Türkiye'de giderek daha az sayıda kişi tarafından yapıldığını ve gelecek nesillere aktarılmaya çalışıldığını anlatan Mert, Sivas'ta bu mesleği ağabeyi ve eniştesiyle ayakta tutmaya çalıştıklarını dile getirdi.

Mert, cam üflemede, geçmişten bu yana Türk kültürüne yansıyan ürünleri işlemeye çalıştıklarını dile getirerek, şöyle devam etti:

"Üfleme camlarda, Roma, Selçuklu ve Osmanlı dönemlerine ait göz yaşı şişeleri, kandil ve sikkeler yapıyoruz. Nasreddin Hoca, Denizli horozu, Semazen figürleri ve Sivas ibriğini cama işliyoruz. Bir anlamda cama anlam katıyoruz. Her sanat, el becerisi iyi olanların yapabileceği bir uğraştır. Bu cam sanatı da zordur. Usta-çırak ilişkisiyle yetişenler, el becerisi olanlar öğrenebilir."

"Ürünler ustalarıyla özdeşleşiyor"

Camı eritip şekil verme sürecini iyi işlemek gerektiğini vurgulayan Mert, "Elimiz torna gibi dönmek zorunda. Ne kadar düzgün dönerse o kadar iyi ürün ortaya çıkar. Tekniğiniz iyi, nefesiniz kontrollü olacak. Gözleriniz, en ince detayları görecek kadar sağlıklı olmalı. Ateşi ayarında uygulamanız lazım" dedi.

Ürünleri yapmalarının 10 dakika ila 1 saat arasında değiştiği bilgisini veren Sivas ibriğini 1 saatte, Nasreddin Hoca figürünü 45 dakikada yapabildiğini bildirdi.

Babası sayesinde çocukluğundan bu yana sanatın içinde olduğuna değinen Mert, şunları kaydetti:

"Küçüklüğümde 2-3 model vardı sadece. Ustaların çabalarıyla çeşit sayısı arttı. Yaparak, deneyerek eliniz alışıyor. Sonra istediğiniz çeşidi ortaya çıkarmak kolay olmuyor. Usta olduktan sonra çeşit, sizin tarzınızla artıyor. Ustayla özdeşleşen ürünler oluyor. Mesela Denizli horozu, Nasreddin Hoca, semazen ve renkli yunus balığı figürleri bana özgüdür. Bunları sadece ben yaptığım için talep doğrudan bana gelir."

Sanatı için Türkiye'de ham madde bulamadıklarını ifade eden Mert, bunu yurt dışından getirdiklerini ve yılda ortalama 1 tonun üzerinde cam işlediğini belirtti.

Yeni trend; üfleme camdan avizeler

Ağabeyi ve eniştesinin, gelen talebe göre üretimini şekillendirdiğini dile getiren Mert, hediyelik eşya üretimini azalttıklarını, bunun yerine avize için üfleme cama ağırlık verdiklerini anlattı.

Mert, ağabeyi ve eniştesinin tasarımla uğraştığını söyleyerek, "Son yıllarda avizelerde üfleme cam kullanılması rağbet görüyor. Genellikle zengin kesimin talep ettiği bu tür avizelerin fiyatı 10 bin liraya kadar çıkabiliyor. Normalde avizelerde sıradan cam kullanılır. Üfleme cam olduğu için el işi, göz nuru ve sanat girince fiyat farklı oluyor. Sonuçta kişiye özel üretim yapılıyor. Sadece cam değil, diğer süslemeleriyle fiyat artıyor" diye konuştu.