Bayram Oteli Davasının Gerekçeli Kararı Açıklandı

CEMAL AŞAN - Van'da 9 Kasım 2011'de meydana gelen 5,6 büyüklüğündeki depremde yıkılan ve 24 kişinin yaşamını yitirdiği Bayram Oteli'nin sahibi Tevfik Bayram'ın 15 yıl 6 ay 20 gün hapse mahkum edildiği davanın gerekçeli kararı açıklandı.

Daha önce 11 yıl 1 ay 10 gün hapse mahkum edilen ancak kararın Yargıtay tarafından "eksik ceza tayin edildiği" gerekçesiyle bozulması üzerine yeniden yargılanan sanık Tevfik Bayram'a 15 yıl 6 ay 20 gün ceza veren Van 2. Ağır Ceza Mahkemesi, gerekçeli kararını açıkladı.

Kararda, otelin enkazı altında kalanların ölüm nedenlerinin yanı sıra depremlerin türleri ve oluş şekillerine ilişkin bilgilere de yer verildi.

"Binanın taşıyıcı elemanları, donatı detayları yetersiz"

Yıkılan binayla ilgili Karadeniz Teknik Üniversitesince hazırlanan bilirkişi raporuna göre, çatı katı dahil 7 kat olan binanın inşaat ruhsatında 6 kat olarak göründüğünün belirtildiği gerekçeli kararda, şöyle denildi:

"Dosyadaki belgelerden bina taşıyıcı elamanların donatı detaylandırmasının yetersiz olduğu görülmektedir. Soruşturma dosyası üzerinden yapılan inceleme, değerlendirme ve elde edilen bulgular neticesinde, söz konusu binada projelendirme, yapım ve iş bitimi aşamalarında 'Afet Bölgelerinde Yapılacak Yapılar Hakkındaki Yönetmelik ve İmar Kanunu' esaslarına yeterince uyulmadığı görülmüştür."

"Ön hasar tespit raporu sorumluluktan kurtarmaz"

İkinci yargılamada ortaya çıkan otelle ilgili ön hasar tespit raporunda "hasarlı-oturulabilir" raporunun verildiğinin vurgulandığı gerekçeli kararda, şunlar kaydedildi:

"Görüleceği üzere herhangi bir afet sonrası afet bölgesinin ilk durumunu yapılacak yardım ve müdahaleleri yerine getirmekle sorumlu olanların yapacakları müdahaleyi planlama amacına yönelik olarak düzenlenen, tebliğ edilmemesi nedeniyle hasar gören bina sahipleri açısından hukuki bir geçerliliği bulunmayan, 7269 Sayılı Kanunun 13. maddesine göre düzenlenmeyen, sadece AFAD görevlilerinin afet sonrası yapılacak ilk müdahaleler ve ihtiyaç durumunun tespiti amacını taşıyan ön hasar tespit raporunun sanık tarafından bilinmesi halinde dahi bu durumun sanığı sorumluluktan kurtarmayacağı açıktır. Zira ön hasar tespit raporunda Bayram Otel binası gözleme dayalı olarak hasarlı olarak kabul edilmiştir ancak hasarın nevi türü hakkında herhangi bir açıklama bulunmamaktadır. Ön hasar tespit raporuna göre daha bilimsel bir rapor olan Bayram Oteli binasının zemin katın faaliyet gösteren banka şubesi için düzenlenmiş rapor sanık tarafından da bilinmektedir."

"Bina ek yüklemelere rağmen güçlendirilmemiş"

Kentte 1964 yılında inşa edilen otel binasının 1978, 1998 ve 2007 deprem yönetmeliklerine göre güçlendirilmediği, binaya sonradan ilave edilen kısımlarla proje dışı ek yapıların deprem güvenliği açısından son derece tehlike oluşturduğunun kaydedildiği gerekçeli kararda, "Sanık, sonradan yapılan esaslı değişikliklerden ve otele ek yük yükleyen çelik konstrüksiyon çatıdan haberdardır. Otel binasının dış cephesinin bir kaplama malzemesi ile kaplanarak yenilenmesi, kolonların alçıpanlarla giydirilmiş olması, tavanlara asma tavan ve alçıpan kartonpiyer uygulamalarının yapılması nedeniyle dışarıdan yapılacak basit bir gözlemle çatlakların görünmeyeceği ve hasar tespiti yapılmasının mümkün olmadığı hususu sanık tarafından bilinmektedir" denildi.

"Sanık, kesin hasar tespit raporu hazırlanması için inceleme yaptırmadan, işin uzmanlarından görüş almadan, 120 kişilik barınma kapasitesi olan, toplu olarak yaşayan insan sayısının fazla olduğu eski bir binayı, 23 Ekim 2011 tarihinde gerçekleşen 7,2 büyüklüğündeki depremden sonra ara vermeksizin işletmeye devam etmiştir" ifadesinin yer aldığı kararda, şu değerlendirme yapıldı:

"Otelin alt katında faaliyet gösteren banka şubesi için hazırlanan, ön hasar tespit raporunda güçlendirme projesi ve iyileştirme çalışmaları yapılması gerektiği belirtilmiştir. Binanın risk taşıdığının belirtilmesine rağmen, artçı depremlerin devam ettiği bir ortamda binanın hasar göreceğinin, bu hasar nedeniyle yıkılabileceğinin öngörülebilir bir durum olmasına karşın sanığın herhangi bir hasar tespit çalışması yaptırmadan otele müşteri kabul ederek sergilemiş olduğu tedbirsiz davranışları ile maktullerin ölümüne ve katılanın yaralanmasına neden olmuştur."

Davanın 7 Ekim 2013'teki duruşmasında, sanık Bayram'a 11 yıl 1 ay 10 gün hapis cezası ile 3 yıl otel işletmeciliğinden men cezası verilmiş, sanık ve müşteki avukatlarının itirazı üzerine dosya Yargıtay'a gönderilmişti. Yargıtay 12. Ceza Dairesi de eylemin ağırlığı ve ölen kişi sayısının fazlalığı nedeniyle "eksik ceza tayin edildiği" gerekçesiyle yerel mahkemenin kararını 27 Haziran 2014'te bozarak, dosyayı iade etmişti. Yargıtay'ın "bozma" kararına uyarak yeniden yargılama yapan Van 2. Ağır Ceza Mahkemesi, sanık Tevfik Bayram'a 15 yıl 6 ay 20 gün hapis cezası vermişti.