Bayburt'un Tarihine Işık Tutacaklar

Bayburt Üniversitesi bünyesinde kurulan Bayburt Tarihi ve Kültürü Araştırma Uygulama Merkezi'nin (BAKÜTAM), Bayburt'a ait arşivlerde yer alan tüm belgeleri tarihçilerin, edebiyatçıların kullanımına sunmak üzere eserler yayımlıyor.

Bayburt Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Selçuk Coşkun, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Bayburt'un tarih, kültür ve edebiyatını bir araya getirmek ve yayımlamak, insanların kullanımına sunmak amacıyla bir süre önce üniversite bünyesinde Bayburt Tarihi ve Kültürü Araştırma Uygulama Merkezi (BAKÜTAM) kurduklarını belirterek, daha önce birkaç kitap yayımlanan merkezde son olarak Bayburtlu Zihni'nin araştırıldığını söyledi.

Coşkun, 1795-1859 arasında yaşayan şair Bayburtlu Zihni'nin, asıl adının Mehmet Emin olduğunu ve hem divan hem de halk şiiri türündeki eserleriyle tanındığını dile getirerek, "Hatta araştırma yapan arkadaşlarımızın ifadesine göre halk edebiyatından ziyade divan şairi özelliği daha ön planda ancak halk şairi olarak biliniyor" dedi.

Yapılan çalışmadan sonra Bayburtlu Zihni'nin halk şairliği yayınında divan edebiyatında da önemli bir şair olduğunu tespit ettiklerini kaydeden Coşkun, "Bunun üzerine arkadaşlarımız Bayburtlu Zihni Divanı'nı çalıştı. 84 sayfalık Osmanlıca metni, 418 sayfalık inceleme metin olarak yayımladık. İnşallah Bayburtlular, edebiyat dünyası, edebiyatçılarımız bundan istifade eder" dedi.

-"BAKÜTAM'ın çalışmaları devam ediyor"

Coşkun, merkezin ilk yayınının, 13. yüzyılın meşhur alimlerinden Ekmelüddin Baberti ile ilgili olduğunu ifade ederek, şunları söyledi:

"Onunla ilgili daha önce sempozyum yapmıştık. BAKÜTAM, ilk kitabında o sempozyumun bildirilerini bastı. İkinci kitabımızda Bayburt'un tanınmış mutasavvıflarından İrşadi Baba ile torunu Ağlar Baba'nın ortak 'Yusuf ile Zeliha' adlı eserini bastık. Bayburtlu Zinhi Divanı üçüncü eserimiz. İrşadi Baba ve Ağlar Baba'nın Kısas'ül Enbiya eserinin orjinal metni de eliminde. Yarıya kadar İrşadi Baba, yarıdan sonrasını da torunu yazmış. Böyle güzel bir eser, peygamberler tarihi. Bu eserle ilgili de şu anda İlahiyat Fakültesi'nde bir komisyon oluşturduk, tarihçilerimiz de var ve bu eserin edisyon kritiğini yapıyor. Bu eseri de bir tarafında orijinal metin, diğer tarafında sadeleştirilmiş haliyle yayımlayacağız."

Coşkun, Bayburt Üniversitesinin bu çalışmalarla bir şehir tarihi hafızası yazmayı amaçladığını ifade ederek, "19. yüzyılda, yani 1835-1848 yılları arasında yapılmış nüfus sayımı defterleri var. Bayburt'a ait, hangi köyde kaç kişi var? Bu çalışmamız da baskı aşamasında, onu da yayımlayacağız" diye konuştu.

Bayburt'a ait arşivlerde yer alan tüm belgeleri BAKÜTAM'da toplayıp tasnif ettikten sonra tarihçilerin, edebiyatçıların kullanımına sunmak istediğini belirten Coşkun, "Bayburt'a ait ne varsa Bayburt Tarihi ve Kültürü Araştırma Uygulama Merkezi'nde bir araya getirmeye çalışıyoruz. Bu şehrin hafızası demektir. Yani şehir tarihi yazmaya çalışacağız. Bu belki de Türkiye'de bir ilk olacak. Ciddi arşiv belgelerine dayanan şehir tarihi yazmış olacağız" ifadelerini kullandı. - Bayburt